Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1
Pokaż ćwiczenia:
R1ePiJmRtQr9U1
Ćwiczenie 1
Przyporządkuj partie do właściwych kategorii. partia historyczna Możliwe odpowiedzi: 1. Wiosna, 2. Platforma Obywatelska, 3. Ruch Narodowy, 4. Polskie Stronnictwo Ludowe, 5. Sojusz Lewicy Demokratycznej, 6. Prawo i Sprawiedliwość partia postsolidarnościowa Możliwe odpowiedzi: 1. Wiosna, 2. Platforma Obywatelska, 3. Ruch Narodowy, 4. Polskie Stronnictwo Ludowe, 5. Sojusz Lewicy Demokratycznej, 6. Prawo i Sprawiedliwość partia postkomunistyczna Możliwe odpowiedzi: 1. Wiosna, 2. Platforma Obywatelska, 3. Ruch Narodowy, 4. Polskie Stronnictwo Ludowe, 5. Sojusz Lewicy Demokratycznej, 6. Prawo i Sprawiedliwość partia nowa Możliwe odpowiedzi: 1. Wiosna, 2. Platforma Obywatelska, 3. Ruch Narodowy, 4. Polskie Stronnictwo Ludowe, 5. Sojusz Lewicy Demokratycznej, 6. Prawo i Sprawiedliwość
R14nEAN9MyAVV1
Ćwiczenie 2
Wybierz poprawne zakończenie zdania.
Aby zarejestrować w Polsce partię polityczną, należy złożyć wniosek… Możliwe odpowiedzi: 1. do Trybunału Konstytucyjnego., 2. do Państwowej Komisji Wyborczej., 3. do Sądu Okręgowego w Warszawie., 4. do Rady Ministrów.
RcP6nRvJkibJg2
Ćwiczenie 3
Rozstrzygnij, które stwierdzenia są prawdziwe, a które fałszywe. W Polsce mogą legalnie działać partie odwołujące się w programach do totalitarnych metod i praktyk działania komunizmu. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Warunkiem rejestracji partii politycznej w Polsce jest przedstawienie sądowi jej statutu. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Ugrupowania, które znajdują się w ewidencji partii politycznych, mają osobowość prawną. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
RMjohYPaV1nFR2
Ćwiczenie 4
Zaznacz dopuszczane polskim prawem przychody partii politycznych. Możliwe odpowiedzi: 1. zbiórki publiczne, 2. kredyty bankowe, 3. spadki, 4. składki członkowskie
R1ctFee2WZo8a2
Ćwiczenie 5
Spośród poniższych fragmentów dokumentów, zaznacz te, które są częściami statutów partii. Możliwe odpowiedzi: 1. (…) może być członkiem krajowych i międzynarodowych organizacji zrzeszających partie polityczne i inne organizacje o podobnych celach i założeniach programowych oraz może z takimi organizacjami współpracować., 2. Dotuje się 20 mln zł amerykański bank, a jednocześnie doprowadza się do upadku spółki Ursus. Opowiada się na konferencjach prasowych, jak dba się o polskie rolnictwo, a jednocześnie ani złotówką nie wspiera się polskiej firmy. (…) To skandal! Polskie władze powinny dbać o polskie spółki, nie zagraniczne., 3. Członkiem Platformy może być obywatel Rzeczypospolitej Polskiej, który w dniu złożenia deklaracji ukończył 18 lat, akceptuje jej statut i program, ma nieposzlakowaną opinię oraz postępuje zgodnie z podstawowymi założeniami Platformy., 4. W przypadku rozwiązania struktury regionalnej likwidacji ulegają wszystkie władze regionalne. W przypadku powołania nowej struktury regionalnej Zarząd Główny SD podejmuje uchwałę o zwołaniu zjazdu oraz określa zasady jego przeprowadzenia., 5. Wspieramy również polskich mikroprzedsiębiorców. Mały ZUS Plus to program, który powstał z myślą o nich i o rozwoju ich biznesu. Najmniejsi przedsiębiorcy mogą liczyć na ułatwienia finansowe – dzięki obniżonej składce na ZUS zaoszczędzą co miesiąc średnio po kilkaset złotych.
31
Ćwiczenie 6

Zapoznaj się z danymi w tabeli i wykonaj ćwiczenie.

Nazwa komitetu wyborczego

% głosów

Komitet Wyborczy Prawa i Sprawiedliwości

(z list tego Komitetu kandydowali również przedstawiciele Solidarnej Polski i Porozumienia Jarosława Gowina)

43,6

Koalicyjny Komitet Wyborczy Koalicja Obywatelska

(utworzony przez Platformę Obywatelską, Nowoczesną, Inicjatywę Polską i Partię Zieloni)

27,4

Komitet Wyborczy Sojusz Lewicy Demokratycznej

(z list tego Komitetu kandydowali również przedstawiciele Wiosny Roberta Biedronia i Lewicy Razem)

12,6

Komitet Wyborczy Polskie Stronnictwo Ludowe

(z list tego Komitetu kandydowali również przedstawiciele Kukiz’15 i Unii Europejskich Demokratów)

8,6

Komitet Wyborczy Konfederacja Wolność i Niepodległość

6,8

Komitet Wyborczy Wyborców Bezpartyjni Samorządowcy

0,8

Komitet Wyborczy Wyborców Mniejszość Niemiecka

0,2

Indeks dolny Źródło: Wybory w dniu 13 października 2019 r., dostępny w internecie: sejmsenat2019.pkw.gov.pl [dostęp 8.04.2020 r.]. Indeks dolny koniec

R12fl8oERQm6j
Zaznacz partie, które – na podstawie wyników wyborów do sejmu – uzyskały prawo do subwencji z budżetu państwa. Możliwe odpowiedzi: 1. Bezpartyjni Samorządowcy, 2. Inicjatywa Polska, 3. Konfederacja Wolność i Niepodległość, 4. Kukiz’15, 5. Lewica Razem, 6. Mniejszość Niemiecka, 7. Nowoczesna, 8. Partia Zieloni, 9. Platforma Obywatelska, 10. Polskie Stronnictwo Ludowe, 11. Porozumienie Jarosława Gowina, 12. Prawo i Sprawiedliwość, 13. Sojusz Lewicy Demokratycznej, 14. Solidarna Polska, 15. Unia Europejskich Demokratów, 16. Wiosna Roberta Biedronia

Materiał źródłowy do ćwiczeń 7–8.

Respondentom zadano następujące pytanie:

Skąd, Pana(i) zdaniem, partie polityczne powinny uzyskiwać największą część funduszy na swoją działalność?

Odpowiedzi na przestrzeni czasu przedstawiono w poniższej tabeli.

Źródła finansowania partii politycznych

listopad 1992

lipiec 2000

marzec 2008

maj 2016

Ze składek swoich członków i sympatyków

58%

62%

59%

67%

Z budżetu państwa

2%

5%

6%

10%

Z własnej działalności gospodarczej

23%

17%

19%

10%

Od bogatych sponsorów, biznesmenów

5%

5%

6%

3%

Z zagranicy

0%

0%

1%

0%

Z innych źródeł

0%

0%

1%

1%

Trudno powiedzieć

12%

11%

8%

10%

Indeks dolny Źródło: Fundacja im. Stefana Batorego, Finanse polskich partii, dostępny w internecie: batory.org.pl [dostęp 5.02.2020 r.]. Indeks dolny koniec

31
Ćwiczenie 7
Rd049ZCFgYM5P
Na podstawie danych zawartych w tabeli przedstaw stosunek badanych do aktualnie obowiązujących w Polsce zasad finansowania partii politycznych. (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 8
RZsYklYFMnK3y
Podaj jeden argument za finansowaniem partii politycznych z budżetu państwa oraz jeden argument przeciwko takiemu finansowaniu. (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 9

Zapoznaj się z tekstem i wykonaj ćwiczenie.

1
Andrzej Antoszewski, Ryszard Herbut Systemy polityczne współczesnego świata

W reżimach demokratycznych partie polityczne starają się wypełniać dwie zasadnicze i komplementarne role. Z jednej strony siły społeczno‑mobilizacyjnej, aktywnej w ramach struktury społeczeństwa, co z reguły gwarantuje im określony poziom społecznego „zakorzenienia”, tak istotnego w rozgrywce wyborczej, zaś z drugiej – rolę aktora polityczno‑instytucjonalnego, który zostaje zaangażowany w proces kształtowania polityki państwa i decyduje, współdecyduje lub tylko ma wpływ na kierunek jej ewolucji. Odgrywanie pierwszej roli związane jest otrzymaniem przez partię polityczną legitymacji społecznej, a tak naprawdę – legitymacji wyborczej, zezwalającej na chwilowe przejęcie odpowiedzialności za politykę państwa. Weryfikacja tej legitymacji z reguły następuje w trakcie odgrywania przez partię drugiej roli – aktora polityczno‑instytucjonalnego. Przedstawiony schemat wydaje się dominować w ustabilizowanych demokracjach, w których polityka opiera się na tzw. kwestiach problemowych (issues), a głosowanie na partie zaczyna nabierać cech instrumentalnego decydowania. Głos oddany zostaje na tę partię, która oferuje wyborcy postulaty programowe mu bliskie, z którymi się identyfikuje, i co więcej, będąc u władzy, okazała się być sprawnie i racjonalnie działającą organizacją („pragmatyczny” wymiar legitymacji). W niektórych jednak krajach, zwłaszcza tworzących dopiero porządek demokratyczny, w polityce dominuje tzw. schemat tożsamości (identity). Jest to widoczne w państwach o zróżnicowanej strukturze społecznej, w których podziały askryptywne (np. rasa, etniczność czy nawet religia) odgrywają dużą rolę w polityce partyjnej. Wówczas legitymacja społeczna partii do rządzenia nie zostaje zweryfikowana poprzez ocenę jej efektywności działania (np. jeżeli chodzi o dostarczenie dóbr materialnych), ale przyjmuje formę trwałej lojalności partyjnej. Wyborca nie kalkuluje, jak oddać swój głos. On z góry wie, iż z racji zajmowanego określonego miejsca w strukturze społecznej musi podjąć jednoznaczną decyzję polityczną.

cyt1 Źródło: Andrzej Antoszewski, Ryszard Herbut, Systemy polityczne współczesnego świata, Gdańsk 2001, s. 60–61.
R1Wly5PRn6FbX
Wyjaśnij, czym się różnią partie odwołujące się do kwestii problemowych od takich, które odwołują się do określonej tożsamości. (Uzupełnij).