Sprawdź się
Przyporządkuj partie do właściwych kategorii.
Ruch Narodowy, Platforma Obywatelska, Sojusz Lewicy Demokratycznej, Prawo i Sprawiedliwość, Wiosna, Polskie Stronnictwo Ludowe
partia historyczna | |
---|---|
partia postsolidarnościowa | |
partia postkomunistyczna | |
partia nowa |
Rozstrzygnij, które stwierdzenia są prawdziwe, a które fałszywe.
Stwierdzenie | Prawda | Fałsz |
W Polsce mogą legalnie działać partie odwołujące się w programach do totalitarnych metod i praktyk działania komunizmu. | □ | □ |
Warunkiem rejestracji partii politycznej w Polsce jest przedstawienie sądowi jej statutu. | □ | □ |
Ugrupowania, które znajdują się w ewidencji partii politycznych, mają osobowość prawną. | □ | □ |
Zapoznaj się z danymi w tabeli i wykonaj ćwiczenie.
Nazwa komitetu wyborczego | % głosów |
---|---|
Komitet Wyborczy Prawa i Sprawiedliwości (z list tego Komitetu kandydowali również przedstawiciele Solidarnej Polski i Porozumienia Jarosława Gowina) | 43,6 |
Koalicyjny Komitet Wyborczy Koalicja Obywatelska (utworzony przez Platformę Obywatelską, Nowoczesną, Inicjatywę Polską i Partię Zieloni) | 27,4 |
Komitet Wyborczy Sojusz Lewicy Demokratycznej (z list tego Komitetu kandydowali również przedstawiciele Wiosny Roberta Biedronia i Lewicy Razem) | 12,6 |
Komitet Wyborczy Polskie Stronnictwo Ludowe (z list tego Komitetu kandydowali również przedstawiciele Kukiz’15 i Unii Europejskich Demokratów) | 8,6 |
Komitet Wyborczy Konfederacja Wolność i Niepodległość | 6,8 |
Komitet Wyborczy Wyborców Bezpartyjni Samorządowcy | 0,8 |
Komitet Wyborczy Wyborców Mniejszość Niemiecka | 0,2 |
Indeks dolny Źródło: Wybory w dniu 13 października 2019 r., dostępny w internecie: sejmsenat2019.pkw.gov.pl [dostęp 8.04.2020 r.]. Indeks dolny koniecŹródło: Wybory w dniu 13 października 2019 r., dostępny w internecie: sejmsenat2019.pkw.gov.pl [dostęp 8.04.2020 r.].
Materiał źródłowy do ćwiczeń 7–8.
Respondentom zadano następujące pytanie:
Odpowiedzi na przestrzeni czasu przedstawiono w poniższej tabeli.
Źródła finansowania partii politycznych | listopad 1992 | lipiec 2000 | marzec 2008 | maj 2016 |
---|---|---|---|---|
Ze składek swoich członków i sympatyków | 58% | 62% | 59% | 67% |
Z budżetu państwa | 2% | 5% | 6% | 10% |
Z własnej działalności gospodarczej | 23% | 17% | 19% | 10% |
Od bogatych sponsorów, biznesmenów | 5% | 5% | 6% | 3% |
Z zagranicy | 0% | 0% | 1% | 0% |
Z innych źródeł | 0% | 0% | 1% | 1% |
Trudno powiedzieć | 12% | 11% | 8% | 10% |
Indeks dolny Źródło: Fundacja im. Stefana Batorego, Finanse polskich partii, dostępny w internecie: batory.org.pl [dostęp 5.02.2020 r.]. Indeks dolny koniecŹródło: Fundacja im. Stefana Batorego, Finanse polskich partii, dostępny w internecie: batory.org.pl [dostęp 5.02.2020 r.].
Zapoznaj się z tekstem i wykonaj ćwiczenie.
Systemy polityczne współczesnego świataW reżimach demokratycznych partie polityczne starają się wypełniać dwie zasadnicze i komplementarne role. Z jednej strony siły społeczno‑mobilizacyjnej, aktywnej w ramach struktury społeczeństwa, co z reguły gwarantuje im określony poziom społecznego „zakorzenienia”, tak istotnego w rozgrywce wyborczej, zaś z drugiej – rolę aktora polityczno‑instytucjonalnego, który zostaje zaangażowany w proces kształtowania polityki państwa i decyduje, współdecyduje lub tylko ma wpływ na kierunek jej ewolucji. Odgrywanie pierwszej roli związane jest otrzymaniem przez partię polityczną legitymacji społecznej, a tak naprawdę – legitymacji wyborczej, zezwalającej na chwilowe przejęcie odpowiedzialności za politykę państwa. Weryfikacja tej legitymacji z reguły następuje w trakcie odgrywania przez partię drugiej roli – aktora polityczno‑instytucjonalnego. Przedstawiony schemat wydaje się dominować w ustabilizowanych demokracjach, w których polityka opiera się na tzw. kwestiach problemowych (issues), a głosowanie na partie zaczyna nabierać cech instrumentalnego decydowania. Głos oddany zostaje na tę partię, która oferuje wyborcy postulaty programowe mu bliskie, z którymi się identyfikuje, i co więcej, będąc u władzy, okazała się być sprawnie i racjonalnie działającą organizacją („pragmatyczny” wymiar legitymacji). W niektórych jednak krajach, zwłaszcza tworzących dopiero porządek demokratyczny, w polityce dominuje tzw. schemat tożsamości (identity). Jest to widoczne w państwach o zróżnicowanej strukturze społecznej, w których podziały askryptywne (np. rasa, etniczność czy nawet religia) odgrywają dużą rolę w polityce partyjnej. Wówczas legitymacja społeczna partii do rządzenia nie zostaje zweryfikowana poprzez ocenę jej efektywności działania (np. jeżeli chodzi o dostarczenie dóbr materialnych), ale przyjmuje formę trwałej lojalności partyjnej. Wyborca nie kalkuluje, jak oddać swój głos. On z góry wie, iż z racji zajmowanego określonego miejsca w strukturze społecznej musi podjąć jednoznaczną decyzję polityczną.