Do naczynia z zimną wodą ostrożnie nalano trochę gorącej wody. Po pewnym czasie temperatura w naczyniu wyrównała się. Jak była przyczyna wyrównania temperatury, zjawisko konwekcji czy dyfuzji. Odpowiedź uzasadnij.
Dyfuzja zachodzi zawsze. Konwekcja tylko wtedy, gdy dolna warstwa cieczy ma wyższą temperaturę niż górna.
Przyczyną wyrównania temperatury było zjawisko dyfuzji. Gorąca woda o mniejszej gęstości niż zimna zebrała się nad zimną i konwekcja nie mogła zachodzić. Natomiast dyfuzja zachodzi zawsze, ponieważ jej przyczyną jest ruch termiczny cząsteczek.
R1XWjEU1YGkMQ2
Ćwiczenie 6
31
Ćwiczenie 7
Rozbitek na oceanie musi mieć słodką wodę, aby przeżyć. Wyjaśnij, dlaczego picie wody morskiej nie zapobiegnie odwodnieniu organizmu.
Stężenie soli w wodzie morskiej jest większe niż w komórkach organizmu ludzkiego. Komórki są otoczone błonami półprzepuszczalnymi, przez które mogą przenikać cząsteczki wody w zjawisku osmozy.
Wypicie wody morskiej o dużym stężeniu soli spowoduje przenikanie wody z komórek organizmu do wypitej wody morskiej w zjawisku osmozy. W rezultacie zmniejszy to ilość wody w komórkach organizmu i przyspieszy odwodnienie.
31
Ćwiczenie 8
Okazuje się, że zjawisko dyfuzji bardzo dobrze opisuje również rozprzestrzenianie się zarazy, czy też wirusów, takich jak COVID‑19. Spójrz na poniższy rysunek i oszacuj tempo rozprzestrzeniania się dżumy w Europie w XIV wieku.
3
Ćwiczenie 9
RoKfqRmRhCDxu
Porównując to tempo z czasem, w jakim wirus COVID‑19 opanował cały świat w 2020 roku, zastanów się, jakie czynniki, w odróżnieniu od temperatury w przypadku zwykłej dyfuzji, wpłynęły na tak drastyczną zmianę.
Zastanów się, jakie były możliwości transportu w XIV wieku.
Najbardziej istotnym czynnikiem, który wpływa na tempo rozprzestrzeniania się chorób, jest postępująca globalizacja i związany z nią rozwój sieci transportowej, w szczególności lotniczej. Obecnie czas podróży z Warszawy do Łodzi jest porównywalny z czasem podróży z Warszawy do Paryża, a ludzie przemieszczają się na duże odległości znacznie intensywniej nie tylko z powodów handlowych.