Połącz podane poniżej hasła z odpowiadającymi im definicjami. Gatunek wymarły Możliwe odpowiedzi: 1. Gatunek narażony na wyginięcie z powodu małej liczebności populacji i narażony na działanie pewnych niekorzystnych czynników środowiskowych., 2. Gatunek, który wskutek procesów naturalnych lub przez działalność człowieka całkowicie wyginął., 3. Charakteryzują się wąskim zasięgiem stratygraficznym i szerokim rozprzestrzenieniem geograficznym, dzięki czemu są mogą być używane do datowania skał osadowych., 4. Szczątki organizmów żywych, które osiągają od kilku mikrometrów do kilku milimetrów, m.in. mikroorganizmy czy pyłki roślin. Gatunek zagrożony Możliwe odpowiedzi: 1. Gatunek narażony na wyginięcie z powodu małej liczebności populacji i narażony na działanie pewnych niekorzystnych czynników środowiskowych., 2. Gatunek, który wskutek procesów naturalnych lub przez działalność człowieka całkowicie wyginął., 3. Charakteryzują się wąskim zasięgiem stratygraficznym i szerokim rozprzestrzenieniem geograficznym, dzięki czemu są mogą być używane do datowania skał osadowych., 4. Szczątki organizmów żywych, które osiągają od kilku mikrometrów do kilku milimetrów, m.in. mikroorganizmy czy pyłki roślin. Skamieniałości przewodnie Możliwe odpowiedzi: 1. Gatunek narażony na wyginięcie z powodu małej liczebności populacji i narażony na działanie pewnych niekorzystnych czynników środowiskowych., 2. Gatunek, który wskutek procesów naturalnych lub przez działalność człowieka całkowicie wyginął., 3. Charakteryzują się wąskim zasięgiem stratygraficznym i szerokim rozprzestrzenieniem geograficznym, dzięki czemu są mogą być używane do datowania skał osadowych., 4. Szczątki organizmów żywych, które osiągają od kilku mikrometrów do kilku milimetrów, m.in. mikroorganizmy czy pyłki roślin. Mikroskamieniałości Możliwe odpowiedzi: 1. Gatunek narażony na wyginięcie z powodu małej liczebności populacji i narażony na działanie pewnych niekorzystnych czynników środowiskowych., 2. Gatunek, który wskutek procesów naturalnych lub przez działalność człowieka całkowicie wyginął., 3. Charakteryzują się wąskim zasięgiem stratygraficznym i szerokim rozprzestrzenieniem geograficznym, dzięki czemu są mogą być używane do datowania skał osadowych., 4. Szczątki organizmów żywych, które osiągają od kilku mikrometrów do kilku milimetrów, m.in. mikroorganizmy czy pyłki roślin.
Połącz podane poniżej hasła z odpowiadającymi im definicjami. Gatunek wymarły Możliwe odpowiedzi: 1. Gatunek narażony na wyginięcie z powodu małej liczebności populacji i narażony na działanie pewnych niekorzystnych czynników środowiskowych., 2. Gatunek, który wskutek procesów naturalnych lub przez działalność człowieka całkowicie wyginął., 3. Charakteryzują się wąskim zasięgiem stratygraficznym i szerokim rozprzestrzenieniem geograficznym, dzięki czemu są mogą być używane do datowania skał osadowych., 4. Szczątki organizmów żywych, które osiągają od kilku mikrometrów do kilku milimetrów, m.in. mikroorganizmy czy pyłki roślin. Gatunek zagrożony Możliwe odpowiedzi: 1. Gatunek narażony na wyginięcie z powodu małej liczebności populacji i narażony na działanie pewnych niekorzystnych czynników środowiskowych., 2. Gatunek, który wskutek procesów naturalnych lub przez działalność człowieka całkowicie wyginął., 3. Charakteryzują się wąskim zasięgiem stratygraficznym i szerokim rozprzestrzenieniem geograficznym, dzięki czemu są mogą być używane do datowania skał osadowych., 4. Szczątki organizmów żywych, które osiągają od kilku mikrometrów do kilku milimetrów, m.in. mikroorganizmy czy pyłki roślin. Skamieniałości przewodnie Możliwe odpowiedzi: 1. Gatunek narażony na wyginięcie z powodu małej liczebności populacji i narażony na działanie pewnych niekorzystnych czynników środowiskowych., 2. Gatunek, który wskutek procesów naturalnych lub przez działalność człowieka całkowicie wyginął., 3. Charakteryzują się wąskim zasięgiem stratygraficznym i szerokim rozprzestrzenieniem geograficznym, dzięki czemu są mogą być używane do datowania skał osadowych., 4. Szczątki organizmów żywych, które osiągają od kilku mikrometrów do kilku milimetrów, m.in. mikroorganizmy czy pyłki roślin. Mikroskamieniałości Możliwe odpowiedzi: 1. Gatunek narażony na wyginięcie z powodu małej liczebności populacji i narażony na działanie pewnych niekorzystnych czynników środowiskowych., 2. Gatunek, który wskutek procesów naturalnych lub przez działalność człowieka całkowicie wyginął., 3. Charakteryzują się wąskim zasięgiem stratygraficznym i szerokim rozprzestrzenieniem geograficznym, dzięki czemu są mogą być używane do datowania skał osadowych., 4. Szczątki organizmów żywych, które osiągają od kilku mikrometrów do kilku milimetrów, m.in. mikroorganizmy czy pyłki roślin.
Połącz podane poniżej hasła z odpowiadającymi im definicjami.
Gatunek, który wskutek procesów naturalnych lub przez działalność człowieka całkowicie wyginął., Charakteryzują się wąskim zasięgiem stratygraficznym i szerokim rozprzestrzenieniem geograficznym, dzięki czemu mogą być używane do datowania skał osadowych., Gatunek narażony na wyginięcie z powodu małej liczebności populacji oraz niekorzystnych czynników środowiskowych., Szczątki organizmów żywych, które mają rozmiary od kilku mikrometrów do kilku milimetrów, m.in. mikroorganizmy czy pyłki roślin.
Gatunek wymarły
Gatunek zagrożony
Skamieniałości przewodnie
Mikroskamieniałości
1
Ćwiczenie 2
RVq2LfV0ICdqs
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
Oceń i zaznacz, czy podane stwierdzenia są prawdziwe czy fałszywe.
Prawda
Fałsz
Człowiek może przyczyniać się do wymierania gatunków, zarówno bezpośrednio (np. poprzez kłusownictwo), jak i pośrednio (zanieczyszczając środowisko naturalne, w którym występują rośliny lub zwierzęta).
□
□
Obecnie znacznie większą rolę w wymieraniu gatunków odgrywają czynniki naturalne niż przyczyny antropologiczne.
□
□
Najbardziej zagrożone wyginięciem są gatunki endemiczne i przystosowane do życia w specyficznym środowisku przyrodniczym.
□
□
Niektóre gatunki, pomimo zagrożenia wyginięciem lub nieobserwowane przez wiele lat w środowisku naturalnym, udaje się ponownie odnaleźć; należą do nich m.in. kanczyl srebrnogrzbiety i storczyk trójzębny.
□
□
1
Ćwiczenie 3
RAspjRvb5O7PI
Przyporządkuj podane poniżej przyczyny wymierania do odpowiedniej grupy. Przyczyny naturalne Możliwe odpowiedzi: 1. Uderzenie meteoru, 2. Wybuch wulkanu, 3. Wycinanie dużych obszarów lasów pod pola uprawne i zabudowę, 4. Zanieczyszczenie środowisk naturalnych odpadami przemysłowymi i gospodarczymi, 5. Ocieplenie klimatu spowodowane nadmierną emisją gazów cieplarnianych, 6. Ocieplenie klimatu spowodowane zmianą aktywności Słońca, 7. Kłusownictwo i nadmierne polowanie, 8. Zlodowacenia i ochłodzenia klimatu Przyczyny antropologiczne Możliwe odpowiedzi: 1. Uderzenie meteoru, 2. Wybuch wulkanu, 3. Wycinanie dużych obszarów lasów pod pola uprawne i zabudowę, 4. Zanieczyszczenie środowisk naturalnych odpadami przemysłowymi i gospodarczymi, 5. Ocieplenie klimatu spowodowane nadmierną emisją gazów cieplarnianych, 6. Ocieplenie klimatu spowodowane zmianą aktywności Słońca, 7. Kłusownictwo i nadmierne polowanie, 8. Zlodowacenia i ochłodzenia klimatu
Przyporządkuj podane poniżej przyczyny wymierania do odpowiedniej grupy. Przyczyny naturalne Możliwe odpowiedzi: 1. Uderzenie meteoru, 2. Wybuch wulkanu, 3. Wycinanie dużych obszarów lasów pod pola uprawne i zabudowę, 4. Zanieczyszczenie środowisk naturalnych odpadami przemysłowymi i gospodarczymi, 5. Ocieplenie klimatu spowodowane nadmierną emisją gazów cieplarnianych, 6. Ocieplenie klimatu spowodowane zmianą aktywności Słońca, 7. Kłusownictwo i nadmierne polowanie, 8. Zlodowacenia i ochłodzenia klimatu Przyczyny antropologiczne Możliwe odpowiedzi: 1. Uderzenie meteoru, 2. Wybuch wulkanu, 3. Wycinanie dużych obszarów lasów pod pola uprawne i zabudowę, 4. Zanieczyszczenie środowisk naturalnych odpadami przemysłowymi i gospodarczymi, 5. Ocieplenie klimatu spowodowane nadmierną emisją gazów cieplarnianych, 6. Ocieplenie klimatu spowodowane zmianą aktywności Słońca, 7. Kłusownictwo i nadmierne polowanie, 8. Zlodowacenia i ochłodzenia klimatu
Przyporządkuj podane poniżej przyczyny wymierania do odpowiedniej grupy.
Wycinanie dużych obszarów lasów pod pola uprawne i zabudowę, Wybuch wulkanu, Ocieplenie klimatu spowodowane nadmierną emisją gazów cieplarnianych</strong></strong>, Ocieplenie klimatu spowodowane zmianą aktywności Słońca, Zanieczyszczenie środowisk naturalnych odpadami przemysłowymi i gospodarczymi, Zlodowacenia i ochłodzenia klimatu, Uderzenie meteoru, Kłusownictwo i nadmierne polowania
Przyczyny naturalne
Przyczyny antropologiczne
21
Ćwiczenie 4
Rr3h1xTXNsHNz
Indeks górny Źródło: dodo – Wikimedia Commons, domena publiczna, emu – Wikimedia Commons, domena publiczna, wilkowór tasmański – Wikimedia Commons, domena publiczna, niedźwiedź polarny – Arturo de Frias Marques, Wikimedia Commons, CC BY‑SA 4.0, panda wielka – J. Patrick Fischer, Wikimedia Commons, CC BY‑SA 3.0, dinozaury – John Conway, Wikimedia Commons, CC BY‑SA 3.0, tarpan – Wikimedia Commons, domena publiczna, gołąb wędrowny – Wikimedia Commons, domena publiczna. Indeks górny koniecŹródło: dodo – Wikimedia Commons, domena publiczna, emu – Wikimedia Commons, domena publiczna, wilkowór tasmański – Wikimedia Commons, domena publiczna, niedźwiedź polarny – Arturo de Frias Marques, Wikimedia Commons, CC BY‑SA 4.0, panda wielka – J. Patrick Fischer, Wikimedia Commons, CC BY‑SA 3.0, dinozaury – John Conway, Wikimedia Commons, CC BY‑SA 3.0, tarpan – Wikimedia Commons, domena publiczna, gołąb wędrowny – Wikimedia Commons, domena publiczna.
Ćwiczenie 4
R1cxYU7aSNqoM
2
Ćwiczenie 5
RJFKe3JHbZS8u
2
Ćwiczenie 6
R1PVQvvQodYh8
31
Ćwiczenie 7
Indeks dolny Biostratygrafia to gałąź stratygrafii, zajmująca się opisem i klasyfikacją warstw skalnych na podstawie zawartych w nich zespołów skamieniałości. Indeks dolny koniecBiostratygrafia to gałąź stratygrafii, zajmująca się opisem i klasyfikacją warstw skalnych na podstawie zawartych w nich zespołów skamieniałości.
Indeks dolny Zasada superpozycji to jedna z głównych zasad stratygrafii, stosowana do wyznaczania wieku względnego warstw skał osadowych (nie stosuje się do skał intruzywnych), która zakłada, że w serii niezaburzonych warstw najstarsze znajdują się na spodzie sekwencji i są przykryte przez coraz młodsze warstwy. Indeks dolny koniecZasada superpozycji to jedna z głównych zasad stratygrafii, stosowana do wyznaczania wieku względnego warstw skał osadowych (nie stosuje się do skał intruzywnych), która zakłada, że w serii niezaburzonych warstw najstarsze znajdują się na spodzie sekwencji i są przykryte przez coraz młodsze warstwy.
Indeks dolny Zasada następstwa gatunkowego lub następstwa organizmów to zasada stosowana w stratygrafii, która stwierdza, że grupy skamieniałości zwierząt i roślin pojawiają się w zapisie stratygraficznym w określonej kolejności. (…) Pewne grupy organizmów pojawiają się i wymierają w określonym czasie w historii Ziemi. Indeks dolny koniecZasada następstwa gatunkowego lub następstwa organizmów to zasada stosowana w stratygrafii, która stwierdza, że grupy skamieniałości zwierząt i roślin pojawiają się w zapisie stratygraficznym w określonej kolejności. (…) Pewne grupy organizmów pojawiają się i wymierają w określonym czasie w historii Ziemi.
A Źródło: tekst dostępny online: http://slownik-geologiczny.wikidot.com.
RdvdXOt4ZLaVK
Zastanów się, na podstawie jakich cech rozpoznaje się skamieniałości oraz czy do określenia wieku skały niezbędna jest informacja o czasie występowania danego gatunku na Ziemi.
Czy Twoja odpowiedź zawiera podobne uzasadnienie?
Aby możliwe było datowanie skał osadowych metodą biostratygrafii, czyli wykorzystania skamieniałości organizmu żywego do określania wieku warstwy, znana musi być jego morfologia oraz szacowany czas występowania w dziejach Ziemi. Organizmy używane do tego celu muszą mieć specyficzne cechy morfologiczne, pozwalające na względnie łatwą identyfikację danego gatunku na podstawie odnalezionych skamieniałości. Dodatkowo przedział czasowy występowania danego organizmu lub organizmów w warstwach powyżej lub poniżej musi być znany, gdyż będzie się on pokrywał z czasem utworzenia danej warstwy skalnej.
31
Ćwiczenie 8
Indeks dolny Panda wielka zamieszkuje łańcuchy górskie na wysokości 1600- 3500 m n.p.m. położone w prowincjach Syczuan, Gansu i Shaanxi w Chinach. Podstawowym źródłem jej pokarmu są pędy i kłącza bambusów. Indeks dolny koniecPanda wielka zamieszkuje łańcuchy górskie na wysokości 1600- 3500 m n.p.m. położone w prowincjach Syczuan, Gansu i Shaanxi w Chinach. Podstawowym źródłem jej pokarmu są pędy i kłącza bambusów.
Indeks dolny Na czarnym rynku w Japonii panda wielka jest warta 180 000 dolarów, jednak kłusownikom schwytanym na handlu tym zwierzęciem grozi kara śmierci. Często zdarza się tak, że pandy wpadają w sieci i pułapki zastawione na inne dzikie zwierzęta. Coraz częściej ludzie niszczą naturalne środowisko pand wycinając lasy bambusowe pod pola uprawne. (...) Przez ostatnie 20 lat zniszczono ponad 50 proc. naturalnych środowisk pandy wielkiej. Dodatkowo powierzchnia tych terenów zmniejsza się z roku na rok, czego powodem jest obumieranie bambusów. Aby obumarłe pędy bambusa wyrosły na nowo potrzeba ok 40 lat (…). Indeks dolny koniecNa czarnym rynku w Japonii panda wielka jest warta 180 000 dolarów, jednak kłusownikom schwytanym na handlu tym zwierzęciem grozi kara śmierci. Często zdarza się tak, że pandy wpadają w sieci i pułapki zastawione na inne dzikie zwierzęta. Coraz częściej ludzie niszczą naturalne środowisko pand wycinając lasy bambusowe pod pola uprawne. (...) Przez ostatnie 20 lat zniszczono ponad 50 proc. naturalnych środowisk pandy wielkiej. Dodatkowo powierzchnia tych terenów zmniejsza się z roku na rok, czego powodem jest obumieranie bambusów. Aby obumarłe pędy bambusa wyrosły na nowo potrzeba ok 40 lat (…).
B Źródło: "Przyczyny wymierania gatunków", przykład Pandy, Milena Szeligowska, tekst dostępny online: http://psw.kwidzyn.edu.pl.
R81UfmHj8zUXq
Pomyśl, czy opisane w tekście przykłady należą do przyczyn naturalnych czy antropologicznych oraz czy są to wpływy bezpośrednie czy pośrednie.
Czy Twoja odpowiedź zawiera podobne uzasadnienie?
Głównym powodami, dla których panda wielka zaliczana jest do gatunków zagrożonych wyginięciem, są przyczyny antropologiczne. Do bezpośrednich przyczyn zmniejszenia populacji pandy możemy zaliczyć kłusownictwo. Do przyczyn pośrednich zaliczamy niszczenie środowiska przyczyniające się do zmniejszenia obszarów naturalnych siedlisk pandy oraz redukcję lasów bambusowych i zmniejszenie dostępu do pokarmu.