Przypomnij sobie opisy likwidacji getta.

• w getcie krakowskim pielęgniarki i lekarze podają chorym truciznę tuż przed pojawieniem się żołnierzy niemieckich,

• w Płaszowie ślub bierze dwoje młodych ludzi, choć w każdej chwili mogą umrzeć,

• sceny likwidacji getta pokazują przytłaczającą siłę Niemców.

Zwróć uwagę na kolor, ujęcie i temat kadrów. Zajrzyj także do słownika zamieszczonego w bloku tekstowym i do prezentacji multimedialnej.

Kadry 1 i 2 utrzymane są w stylistyce artystycznej (filmy noir), kadry 3 i 4 nawiązują do fotografii i filmów dokumentalnych.

Zwróć uwagę na temat i bohaterów kadrów oraz sposoby ich prezentacji.

Reżyser działa na emocje widza poprzez obraz, muzykę (dźwięki) i konstrukcję narracji filmowej. Całości przejmujących obrazów dopełnia światło lub sposób ustawienia kamery (np. podglądanie sytuacji z jadącego pojazdu, przeplatanie planów ogólnych z detalami, zbliżenia na twarze bohaterów, zastosowanie kontrastu).

Zastanów się, dla jakiego gatunku filmowego charakterystyczne jest stosowanie czerni i bieli, jaki nastrój panuje w filmie za sprawą monochromatycznej kolorystyki, pamiętaj, co jest tematem filmu.

• w taki właśnie sposób większość ludzi kojarzy wojenną rzeczywistość,

• film ma nawiązywać do konwencji dokumentu,

• czarno‑biała tonacja oddaje powagę sytuacji i tragizm czasów wojny.

Zwróć uwagę na dźwięki, które pojawiają się w tej scenie.

Dziewczynka ukrywa się w opuszczonym domu pod łóżkiem i zasłania uszy. Tu następuje montaż skoncentrowany na dźwięku – słychać coraz wyraźniejszy odgłos biegnących żołnierzy. Po chwili pojawia się grupa uzbrojonych Niemców. Jest noc, sylwetki rytmicznie przemieszczających się żołnierzy spowija czerń. Bardzo dobitny kontrast między niewinnością dziecka i złem, które szerzy się pod wpływem działań dorosłych – oprawców.

Zwróć uwagę na stosunek postaci do otoczenia, zastanów się nad ich intencjami i światopoglądem.

1. Schindler: pije alkohol, ale zawsze zachowuje trzeźwy umysł i kontroluje swoje zachowania. Gӧth: pije alkohol nieustannie; nawet badający go lekarz zwraca uwagę, że powinien przestać; kiedy się upija, traci rozum.

2. Schindler: nigdy nie zabija, choć ma władzę nad podległymi mu pracownikami. Gӧth: zabijanie jest dla niego formą rozrywki i odprężenia; robi to także, gdy jest po prostu wściekły.

3. Schindler: teoria o wyższości ras w ogóle go nie interesuje, na wojnie chce początkowo zarobić, bo marzy mu się wygodne życie. Gӧth: wierzy Hitlerowi do samego końca, powtarza slogany o wyższości rasy aryjskiej, choć tak naprawdę ich nie rozumie.

4. Schindler: nie ma zamiaru robić kariery wojskowej. Gӧth: awans sprawiłby mu dużą satysfakcję.

Zwróć uwagę na stosunek Amona Gӧtha do: samego siebie, kobiet, ideologii faszystowskiej, ofiar, któych życie zależy od Gӧtha.

Poszukaj scen, które mają charakter ironiczny.

Narracja w filmie Spielberga jest obiektywna, jednak wiele scen prowadzonych jest z punktu widzenia drugoplanowego bohatera - Itzhaka Sterna, księgowego. To ciekawy zabieg filmowy, który pozwala reżyserowi uwiarygodnić opowiadaną historię, spojrzeć na Oskara Schindlera oczami świadka, a jednocześnie odheroizować jego postać.

Przykładowa odpowiedź:

1. Scena poznania, kiedy Schindler proponuje Sternowi otwarcie fabryki i pracę.

2. Scena, w której po raz pierwszy Schindler proponuje Sternowi alkohol, a ten go nie wypija. Stern nie ufa Schindlerowi, nie dowierza mu, choć ten mu dziękuje za pracę.

3. Scena, w której Schindler informuje Sterna o planach ewakuacji obozu w Płaszowie. Zaznacza, że Stern będzie „specjalnie” traktowany. Księgowy z ironią i wyrzutem odpowiada: Rozkazy z Berlina wciąż mówią o szczególnym traktowaniu. Czy to ma Pan na myśli?.