Jan Kochanowski Pieśń XIX, Księgi wtóre

Jest kto, co by wzgardziwszy te doczesne rzeczy
Chciał ze mną dobrą tylko sławę mieć na pieczy
A starać się (ponieważ musi zniszczeć ciało),
Aby imię przynamniej po nas tu zostało?

I szkoda zwać człowiekiem, kto bydlęce3bydlęce żyje
Tkając4Tkając, lejąc w się wszytko, póki zstawa szyje5póki zstawa szyje;
Nie chciał nas Bóg położyć równo6położyć równo z bestyjami:
Dał nam rozum, dał mowę, a nikomu z nami.

Przeto chciejmy wziąć przed się7wziąć przed się myśli godne siebie,
Myśli ważne na ziemi, myśli ważne w niebie;
Służmy poczciwej8poczciwej sławie, a jako kto może,
Niech ku pożytku dobra spólnego pomoże.

Komu dowcipu9dowcipu równo z wymową dostaje
Niech szczepi miedzy ludźmi dobre obyczaje,
Niechaj czyni porządek10czyni porządek, rozterkom zabiega11rozterkom zabiega,
Praw ojczystych i pięknej swobody przestrzega.

A ty, coć12coć Bóg dał siłę i serce13serce po temu,
Uderz sie14Uderz sie z poganinem, jako słusze cnemu15jako słusze cnemu.
Prostak16Prostak to, który wojsko z wielkości szacuje:
Zwycięstwo liczby nie chce, męstwa potrzebuje.

Śmiałemu wszędy równo17Śmiałemu wszędy równo, a o wolność miłą18o wolność miłą
Godzi się oprzeć18Godzi się oprzeć, by więc i ostatnią siłą.
Nie przegra, kto frymarczy na sławę żywotem19kto frymarczy na sławę żywotem:
Azaby go lepiej dał w cieniu darmo potem20Azaby go lepiej dał w cieniu darmo potem?

3 Źródło: Jan Kochanowski, Pieśń XIX, Księgi wtóre, [w:] Jan Kochanowski, Fraszki, Pieśni, Treny, Psalmy, Kraków 2019, s. 47.
1
Pokaż ćwiczenia:
R1avSAqVSFNM11
Ćwiczenie 1
Pieśń XIX Jana Kochanowskiego to przykład liryki... Możliwe odpowiedzi: 1. wyznania., 2. apelu., 3. sytuacyjnej., 4. opisowej.
R1O1hglPcE2I81
Ćwiczenie 2
Pieśń XIX Jana Kochanowskiego ma charakter perswazyjny. Wskaż elementy, które o tym świadczą. Możliwe odpowiedzi: 1. apostrofa do odbiorcy, 2. rymy dokładne, 3. obecność pytań retorycznych, 4. formy trybu rozkazującego, 5. utożsamienie się postaci mówiącej ze zbiorowością, do której się zwraca, 6. epitety wartościujące
R1U1cWOzogMhU11
Ćwiczenie 3
Oceń prawdziwość poniższych stwierdzeń. Zaznacz w tabeli Prawda lub Fałsz. Utwór Jana Kochanowskiego Pieśń XIX ma charakter moralizatorski i parenetyczny. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Utwór nawiązuje do horacjańskich toposów „non omnis moriar” i "exegi monumentum".. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Utwór nawiązuje do biblijnej Księgi Rodzaju. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Utwór nawiązuje do biblijnych psalmów.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
11
Ćwiczenie 4

Omów, w jaki sposób poeta charakteryzuje w Pieśni XIX sławę. Na podstawie tekstu utworu sformułuj definicję tego pojęcia.

RR3Y7nPihOAtW
(Uzupełnij).
21
Ćwiczenie 5
RJTsabGusc4es
Cytat (Uzupełnij). Sposób przyczynienia się do dobra wspólnego (Uzupełnij).
21
Ćwiczenie 6

Pieśń XIX zawiera refleksję o charakterze wanitatywnym. Sformułuj dwa argumenty na potwierdzenie tej tezy i poprzyj je dwoma cytatami.

R1cUKxO58xujJ
Argument pierwszy / Cytat (Uzupełnij) Argument drugi / Cytat (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 7

Scharakteryzuj koncepcję człowieka zawartą w Pieśni XIX
Jana Kochanowskiego. Wyjaśnij, na czym polega według poety człowieczeństwo i godność ludzka.

RGcfAv5zbp5PL
(Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 8

Wybierz obraz, który twoim zdaniem najlepiej koresponduje z Pieśnią XIX Jana Kochanowskiego. Uzasadnij wybór, formułując dwa argumenty.

RPQWU9maqwkdS
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
R16C2QZZGWtNy
(Uzupełnij).
3
Ćwiczenie 8
R1HXPv2Yw12ba
(Uzupełnij).
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20