Czego żałuje podmiot liryczny?

Podmiot liryczny, czyli Achilles, w chwili śmierci żałuje tylko tego, że kończy się jego chwała i sława. Uważa to za swoją największą wartość, zasługi, to, czego dokonał, co przyniosło mu uznanie. Nie żałuje, że traci życie, ale że nie będzie dłużej wywyższony nad innych.

Z utworu wyłania się więc obraz herosa pysznego, próżnego, znającego swoją wartość, dumnego ze swoich dokonań, uznającego się za lepszego od innych.

Przeanalizuj dokonania herosa, skup się zarówno na jego zaletach, jak i niedoskonałościach, przemyśl, czy nadal może on być wzorcem osobowym godnym naśladowania.

Przykładowa odpowiedź:

Achilles wydaje się osobą pełną sprzeczności. Z jednej strony to wzór wojownika – jest mężny, nieustraszony, silny, śmiały, szybki, z drugiej – odznacza się porywczością, zawziętością, mściwością i trudnym do zrozumienia okrucieństwem. Grozę budzi jego pojedynek z Hektorem, a zwłaszcza zbezczeszczenie jego zwłok. Przeraża bezwzględność w walce z Pentezyleą i dobicie sztyletem rannej Amazonki. Osobowość Achillesa fascynuje, ale i odpycha. Również jego motywacje wydają się dzisiaj mocno dyskusyjne, a nawet kontrowersyjne. Pragnienie sławy i nieśmiertelności oraz gotowość na „piękną śmierć” na polu bitwy tylko dla osobistej chwały można uznać za moralnie wątpliwe.

Określ temat dzieła, odnieś go do mitu, opisz swoje wrażenia estetyczne. Posłuż się wybranymi określeniami: ciekawe ujęcie, szokujący, teatralny w wyrazie, makabryczny, zatrważający, poruszający, ekspresyjny, malarski, pełen spokoju i dostojeństwa, monumentalny, sentymentalny, fascynujący, subtelny, ciekawie skomponowany.

Przykładowa odpowiedź:

Moją uwagę przykuł XV‑wieczny obraz Herkules i Hydra, który przedstawia herosa w sposób dynamiczny, postać dominuje na obrazie, jest ukazana w momencie walki. Tło dzieła podkreśla heroizm Herkulesa, zmaga się on bowiem z Hydrą otoczony pustką, jest sam.

Zwróć uwagę na sposób prezentowania i opisywania bohaterów oraz ich motywacje.

Przykładowa odpowiedź:

Przykładem współczesnego tekstu kultury wykorzystującego topos herosa jest film Spider‑Man. Opowiada on o przygodach Petera Parkera, superbohatera, który na co dzień studiuje i pracuje jako reporter, zaś po godzinach walczy z przestępcami. Mimo posiadania wyjątkowych mocy ma osobiste problemy i rozterki podobne do innych ludzi: ulega kontuzjom i wypadkom, opiekuje się chorą krewną itp. Na pierwszy rzut oka wcale nie przypomina greckich herosów. Mity prezentują ich bowiem jako jednostki wyjątkowe, wyróżniające się na tle innych śmiertelników, wyjątkowo odważne i mężne, a dopiero na dalszym planie eksponują ich niedoskonałości czy wady. Spider‑Man nie jest żądny sławy jak Achilles, nikt nie narzucił mu zadań jak Heraklesowi. Jego główną motywacją jest walka o sprawiedliwość i bezinteresowna pomoc ludziom.