Zastanów się, co wpływa na rozkład ciśnienia atmosferycznego na świecie.

Rozkład ciśnienia atmosferycznego na świecie spowodowany jest nierównomiernym rozkładem temperatury powietrza oraz zmiennością dopływu energii słonecznej w ciągu roku.

Zwróć uwagę na temperaturę w ciągu dnia i nocy oraz na najcieplejszy i najchłodniejszy moment w ciągu doby.

W przebiegu A temperatura w dzień jest wyższa niż w przebiegu B.

W przebiegu A temperatura w nocy jest niższa niż w przebiegu B.

W przebiegu A dobowa amplituda temperatury powietrza jest większa niż w przebiegu B.

W przebiegu A najchłodniejszy moment w ciągu doby występuje wcześniej niż w przebiegu B.

W przebiegu A najcieplejszy moment w ciągu doby występuje wcześniej niż w przebiegu B.

Przypomnij sobie, w jaki sposób stopień zachmurzenia wpływa na temperaturę podczas dnia i nocy.

W ciągu dnia chmury ograniczają dopływ bezpośredniego promieniowania słonecznego, dlatego temperatura w tej części doby jest niższa niż podczas bezchmurnego nieba. Natomiast w nocy chmury ograniczają utratę ciepła, występuje wówczas wyższa temperatura niż podczas nocy bezchmurnej (podczas której następuje intensywna radiacja). Ponadto bezchmurne niebo sprawia, że najcieplejszy i najchłodniejszy moment w ciągu dnia następuje szybciej niż podczas pogody pochmurnej (szybsze nagrzewanie w ciągu dnia i wypromieniowanie nocą).

Zastanów się, co wpływa na roczny rozkład amplitudy temperatury powietrza na świecie.

Wyższe roczne amplitudy temperatury powietrza na półkuli północnej związane są z występowaniem obszernego kontynentu – Eurazji. Wewnątrz tego kontynentu lądy nagrzewają się szybko, ale również szybko oddają ciepło, ponadto obecność klimatu kontynentalnego wpływa na zwiększenie rocznej różnicy pomiędzy najwyższą a najniższą temperaturą powietrza, inaczej niż w przypadku udziału klimatu oceanicznego.

Przypomnij sobie zależność między roczną amplitudą temperatury powietrza a rozkładem lądów i oceanów.

Półkula północna odznacza się większym udziałem procentowym powierzchni lądów w ogólnej powierzchni półkuli niż półkula południowa. Lądy, które odznaczają się mniejszą przezroczystością dla promieniowania niż woda, odznaczają się też mniejszą pojemnością cieplną. Oznacza to, że nagrzewają się one szybciej, lecz do mniejszej głębokości (szczególnie latem, gdy występuje duży kąt padania promieni słonecznych). W związku z tym szybciej również oddają ciepło, wychładzając się (zwłaszcza zimą, gdy kąt padania promieni słonecznych jest znacznie mniejszy). Natomiast półkula południowa cechuje się większym udziałem procentowym powierzchni oceanów w ogólnej powierzchni półkuli niż półkula północna. Woda, która charakteryzuje się większą przezroczystością dla promieniowania niż lądy, odznacza się też większą pojemnością cieplną. Oznacza to, że nagrzewa się wolniej, lecz do większej głębokości - wolniej też oddaje ciepło, co sprawia, że w chłodnej porze roku jest tam cieplej niż na lądach. Półkula północna (lądowa) odznacza się zatem większą roczną amplitudą powietrza niż półkula południowa (oceaniczna).

Geografia jest nauką interdyscyplinarną - korzysta z dorobku wielu innych dziedzin nauki. Żeby wykonać to polecenie, potrzebna jest wiedza z fizyki, a konkretnie z zagadnień dotyczących ciepła. Zastanów się, jakie procesy fizyczne zachodzą w czasie unoszenia się pary wodnej.

Powietrze wilgotne zawiera dużą ilość pary wodnej. Podczas unoszenia się następuje na pewnej wysokości skraplanie pary wodnej, czyli jej kondensacja. Jest to proces, podczas którego para wodna przechodzi w wodę, czyli następuje zmiana stanu skupienia – z gazowego w ciekły. Podczas tej przemiany fazowej wody wyzwala się energia cieplna, dlatego też wraz z wysokością temperatura powietrza wilgotnego maleje wolniej (gradient wilgotnoadiabatyczny) niż w przypadku powietrza suchego (gradient suchoadiabatyczny).