Sprawdź się
Zapoznaj się poniższą osią chronologiczną i wykonaj związane z nią polecenia.
Jean Froissart był XIV‑wiecznym pisarzem i kronikarzem. Jego największym dziełem są kroniki, w których opisał dzieje swojej epoki, ze szczególnym uwzględnieniem wydarzeń w Anglii, Szkocji, we Francji i na Półwyspie Iberyjskim. Dzieło to jest bogato ilustrowane. Spośród poniższych ilustracji wybierz tę, która odnosi się do buntów społecznych w XIV w. Uzasadnij swój wybór.
Indeks dolny Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna. Indeks dolny koniecŹródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.
Przeanalizuj tekst, a następnie wskaż w zamieszczonej niżej tabeli stwierdzenia prawdziwe i fałszywe.
W 1368 roku od narodzenia Chrystusa, w dniu świętego Sewera biskupa, w niedzielę w nocy wszyscy rzemieślnicy uzbroili się, zajęli bramy miejskie i spędzili noc na ulicach miasta. W poniedziałek rano przyszli wszyscy na Perlach wraz z 24‑ema chorągwiami. Wówczas dwaj burmistrze […] zwołali radę. […] Przemawiał w imieniu [rzemieślnikówIndeks górny **] piwniczny Weitz, który rzekł, że chcą [oni] mieć cechów pożytek i sławę miasta, oraz zażądał wydania im kluczy do dzwonów oraz pieczęci miejskiej i księgi miejskiej. Wszystko to zostało im dane i zadość uczynione.
Posłano wówczas po wszystkich radnych, których było 87, a gdy już wszyscy się stawili, wówczas rady udały się na Perlach, gdzie zgromadzili się wszyscy rzemieślnicy. Tutaj musieli z podniesionymi palcami złożyć przysięgę, a Vogelin [stróż pieczęci miejskiejIndeks górny **] […] mówił w imieniu wszystkich: „My wszyscy jednogłośnie doszliśmy do przekonania, że chcemy mieć władzę cechową przez 100 lat i jeden dzień na pożytek i honor bogatym i biednym, a także znieść przyjaźń i nienawiść, jaka panowała między bogatymi a biednymi, ażeby odtąd o tym nikt nie wspomniał i żeby zapanowała prawdziwa przyjaźń, tak nam dopomóż Bóg […].
Później na specjalnych posiedzeniach Rady uchwalono i stwierdzono, że stało się to wszystko pod przymusem i dlatego przysięga jest nieważna […].
Cytat za: Wiek V–XV w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii, studentów i uczniów, oprac. M. Sobańska-Bondaruk, S.B. Lenard, PWN, Warszawa 1997, s. 240–241.
Indeks górny * przypisy autora e‑materiału Indeks górny koniec* przypisy autora e‑materiału
Przeanalizuj poniższą ilustrację odnoszącą się do powstania Wata Tylera w Anglii i wybierz zdania zgodne z przedstawionym wydarzeniem.
Zapoznaj się z opisem ilustracji odnoszącej się do powstania Wata Tylera w Anglii i wybierz zdania zgodne z przedstawionym wydarzeniem.
Jednym z głównych haseł powstania Wata Tylera w Anglii był dwuwiersz, którego autorstwo przypisuje się wędrownemu kaznodziei Johnowi Ballowi, zwanemu szalonym księdzem z Kentu
. Ów dwuwiersz brzmiał następująco:
Gdy Ewa przędła, Adam rył,
Kto wtedy jaśniepanem był?
Wyjaśnij sens tego dwuwiersza.
Zapoznaj się z poniższym tekstem źródłowym, a następnie wykonaj dołączone do niego polecenie.
Żaden z panów [francuskich] nie chciał zawrócić, póki nie zawrócili wpierw ci, którzy byli na przodzie, nie chcieli zawracać, bo mieli to za hańbę. Tak więc, cwałując, powodowani pychą i zazdrością, a bez rozkazu, jeden przed drugim jechali aż do chwili, gdy ujrzeli oczekujących ich Anglików ustawionych w trzy linie bojowe, w wielkim porządku. O czasie nieszporów zaczęła się bardzo wielka burza i bardzo gęsta ulewa z silnym wichrem, prosto w twarz Francuzów. Kiedy dowódca kuszników ustawił Genueńczyków [walczących po stronie Francuzów] w szyku do strzelania, Anglicy odsłonili armaty, po czym Genueńczycy, rozbici przez łuczników, poszli w rozsypkę. Ale panowie puścili ich pędem bez żadnego porządku. Łucznicy angielscy tak gęsto pruli białymi strzałami, że wyglądało to jak śnieg. Wtedy piesi żołnierze zaczęli podchodzić i wślizgiwać się pomiędzy panów, którzy nie władali już ani swoimi końmi, ani sobą, i zabijali ich, ile chcieli, napotykając niewiele oporu. Tym sposobem to srogie nieszczęście gnębiło Francuzów aż do nocy.
Cytat za: Michel Mollat, Średniowieczny rodowód Francji nowożytnej. XIV–XV wiek, tłum. E. Bąkowska, Warszawa 1982.
Bitwa pod Kassel rozegrała się w 1328 r. i doprowadziła do klęski powstania we Flandrii. Przeanalizuj poniższe ilustracje i wskaż dwa podobieństwa i dwie różnice między tymi przedstawieniami. Która ilustracja stanowi bardziej wiarygodne źródło do analizy ubiorów w czasach średniowiecza?
Bitwa pod Kassel rozegrała się w 1328 r. i doprowadziła do klęski powstania we Flandrii. Przeanalizuj opisy poniższych ilustracji i wskaż dwa podobieństwa i dwie różnice między tymi przedstawieniami. Która ilustracja stanowi bardziej wiarygodne źródło do analizy ubiorów w czasach średniowiecza?
Przeanalizuj poniższy tekst, dotyczący wybuchu powstania zwanego żakerią we Francji. Następnie przekształć go w taki sposób, jakby jego autorem była osoba sympatyzująca z chłopami i popierająca ich roszczenia. Zawrzyj w swojej odpowiedzi zarówno fakty, jak i opinie.
W tym czasie, gdy król Francji był więziony w Anglii […] w królestwie Francji […] wielkie szaleństwo ogarnęło chłopów ze wsi; ponieważ wielu chłopów, piechurów i ludzi z osad miejskich, bez dowódcy czy przewodnika, zebrało się w Beauvaisis […]. I mówili między sobą, że szlachta gubi i bezcześci całe Królestwo Francji; że fałszywie i zdradliwie pozwoliła księciu Walii ująć i wysłać do Anglii ich króla […] że […] [szlachta] nic innego nie czyni, jak tylko niszczy i odziera wszystek niski lud, który wiele ma biedy i utrapień, tak z ich powodu, jak i skutek wojen ogarniających całe królestwo [...], ale [lud] wytępi wszystką szlachtę […]. […] Owi podli ludzie spalili […] ponad sześćdziesiąt dużych dworów i znaczących zamków […]. Zebrali się wszyscy panowie z kraju wraz z wezwanymi cudzoziemcami i poczęli mordować bez wahania owych podłych chłopów, obwiesi, nicponi, łajdaków; zabijali ich i mordowali bez litości i pardonu […].
A gdy pytano ich [chłopów], dlaczego oni to czynili, odpowiadali, że nie wiedzą, poza tym, że chcieli uczynić innym to, czego sami doznawali. I sądzili, że w ten sposób zdołają wybić w pień wszystką szlachtę i możnych tego świata, aby żaden [szlachcic] nie mógł już się narodzić.
Cytat za: Materiały źródłowe do historii powszechnej epoki feudalnej, t. 3, Historia powszechna XIV–XV w. Wybór tekstów, oprac. M. Małowist, Warszawa 1954, s. 17–18.