Posłuż się konkretnymi przykładami. Zastanów się, jak zmieniłoby się znaczenie, gdyby przymiotniki były w stopniu równym.

Sprawdź, czy w twojej odpowiedzi znalazły się następujące elementy:

• orszak najkonniejszy, zamek o siedmiu wieżach, książę najpochlebniej brzuchaty i księżna pani, dwórki, paź na, rycerze i ich rumaki najgniadsze,

• określenie funkcji przymiotników w stopniu najwyższym, które są jednym z czynników kształtujących poziom niedosłowny, ironiczny w tekście.

Zastanów się, czy sensy niedosłowne wypływają z sensu literalnego, czy są z nim sprzeczne. Wykorzystaj swoją odpowiedź z ćwiczenia 4.

Sprawdź, czy postawiona przez ciebie teza zawiera następujące kwestie:

• wiersz Szymborskiej jest podszytą ironią ekfrazą,

• ukazuje ona świat, który był idealizowany w średniowiecznym malarstwie i literaturze,

• posługując się stylem typowym dla panegiryków, obnaża rzeczywistość, która bynajmniej nie była idealna i piękna („Kto zasię smutny, strudzony, | z dziurą na łokciu i z zezem | tego najwyraźniej brak.”),

• Szymborska w sposób ironiczny ukazuje „realizm najfeudalnieszy”, który to z realizmem nie ma nic wspólnego,

• w utworze nie wprost została poruszona problematyka zakłamywania rzeczywistości przez sztukę.

Żeby poprawnie scharakteryzować język utworu, wynotuj najpierw powtarzające się chwyty stylistyczne i językowe stosowane przez poetkę w wierszu.

Sprawdź, czy w twojej odpowiedzi znalazły się następujące kwestie:

• styl zastosowany przez Szymborską jest pastiszem średniowiecznego stylu panegiryków,

• elementem pastiszu są archaizmy, dystychowe rozczłonkowanie układu wersów, rymy gramatyczne,

• idealizacja właściwa zarówno malarstwu, jak i poezji, oddana jest przez superlatywne formy przymiotników,

• neologizmy Szymborskiej łączy fakt, że zostały utworzone z celowym naruszeniem zasad gramatyki – zamiany stopniowania nieregularnego na regularne,

• do stopnia najwyższego Szymborska dodaje także prefiks „prze-”, wzmacniając jeszcze bardziej jego wymowę,

• w wierszu poetka zastosowała inwersyjną składnię, typową dla wypowiedzi stylu wysokiego,

• rozbudowane zdania oraz pojawiające się w tekście enumeracje oddają szczegóły obrazu.

Przypomnij sobie, co oznacza słowo „miniatura”. Z czym ci się kojarzy? Jak można ten termin odnieść do dzieła sztuki? Jeżeli nie potrafisz połączyć pojęcia z określonym typem dzieła sztuki, skorzystaj ze słownika języka polskiego lub słownika terminów plastycznych.

„Miniatura” jest kojarzona z czymś niewielkim. W kontekście sztuk plastycznych termin ten oznacza dzieło malarskie bardzo niewielkich rozmiarów. W średniowieczu miniatury umieszczano jako ilustracje w rękopisach powstających w przyklasztornych skryptoriach. Były to obrazki niewielkich rozmiarów, ale często o bogatej treści, odwołującej się nie tylko do życia zakonnego, ale też świeckiego – podobnie jak w wierszu Wisławy Szymborskiej, która tworzy barwny poetycki obrazek wypełniony licznymi postaciami umieszczonymi na tle pejzażu.

Pamiętaj o odniesieniu do utrwalonych na miniaturze motywów ikonograficznych. Możesz skorzystać z chwytów językowych i stylistycznych zastosowanych przez Wisławę Szymborską.

Przykładowa odpowiedź:

W barwnym wnętrzu królewskiej sypialni,
na ścianach lazury i złoto,
a łoże z baldachimem wyścielone szlachetną purpurą.

Znudzona królowa w sukni z gronostajów
i misternej fryzurze
przyjmuje w darze księgę obitą skórą,
wartą więcej niż kilka wiosek.

Maleńkie dwórki w kolorowych sukniach
i równie dziwnych fryzurach
spoglądają na siebie – może z zazdrością,
że pani mieć będzie nową faworytę.

A może cieszą się, że przez następne tygodnie
 królowa zajmie się podziwianiem
barwnych miniatur
i nie będzie już tak znudzona…