Sprawdź się
Uporządkuj wymienione wydarzenia w kolejności chronologicznej.
- misje apostolskie św. Pawła z Tarsu
- prześladowania chrześcijan za Nerona
- działalność Jezusa
- prześladowania za Dioklecjana
- rozwój gnostycyzmu
- edykt mediolański
- podbój Palestyny przez Rzymian
- powstanie tzw. episkopatu monarchicznego
Powiąż pojęcia historyczne z ich definicjami.
w religii chrześcijańskiej jest to sakrament upamiętniający ostatnią wieczerzę, pogląd na kwestie wiary uznawany za mylny przez władze kościelne, gatunek literacki opisujący życie i śmierć Jezusa Chrystusa, członkowie jednego narodu mieszkający wśród innych narodów w oderwaniu od swego kraju pochodzenia
| diaspora | |
| ewangelia | |
| herezja | |
| eucharystia |
Na podstawie informacji pomocniczych zawartych w tabeli przyporządkuj fragmenty ewangelii nowotestamentowych do właściwego autora (Marka, Mateusza, Łukasza lub Jana).
Marek, Mateusz, Łukasz, Jan, Autor skupia się na ukazaniu osoby Jezusa jako niezrozumianego przywódcy, nierozpoznanego Syna Bożego., W swojej ewangelii autor starał się podkreślać żydowskość Jezusa i fakt, że Jezus to mesjasz zapowiedziany już w Starym Testamencie., Badacze uznają Łukasza za osobę bezpośrednio związaną ze św. Pawłem z Tarsu., Autor podkreśla boskość Jezusa, który w pełni zdaje sobie sprawę ze swego pochodzenia.
| Autor | Charakterystyka | Fragment |
|---|---|---|
| Marek | Autor skupia się na ukazaniu osoby Jezusa jako niezrozumianego przywódcy, nierozpoznanego Syna Bożego. | |
| Mateusz | W swojej ewangelii autor starał się podkreślać żydowskość Jezusa i fakt, że Jezus to mesjasz zapowiedziany już w Starym Testamencie. | |
| Łukasz | Badacze uznają Łukasza za osobę bezpośrednio związaną ze św. Pawłem z Tarsu. | |
| Jan | Autor podkreśla boskość Jezusa, który w pełni zdaje sobie sprawę ze swego pochodzenia. |
Na podstawie poniższego fragmentu Nowego Testamentu określ, czy przyczyny skazania Jezusa na śmierć były polityczne, czy religijne. Uzasadnij odpowiedź.
A nad głową Jego umieścili napis z podaniem Jego winy: „To jest Jezus, król żydowski”.
Źródło: Biblia Tysiąclecia, Nowy Testament (Mt 27, 37).
Zapoznaj się z przytoczoną definicją apokryfów i wytłumacz, z czego mogła wynikać ich duża popularność w starożytności.
Słownik kultury antycznejapokryfy (gr. apokryphos – ukryty, tajny), terminem tym określa się przede wszystkim pisma powstałe w środowisku chrześcijańskim lub żydowskim, które podają się za przekaz dziejów lub nauk postaci biblijnych, ale przez Kościół nie zostały nigdy uznane za natchnione, a tym samym nie weszły do kanonu Pisma Świętego. […] Mimo potępienia ze strony biskupów i synodów apokryfy cieszyły się dużą popularnością i w znacznym stopniu wpłynęły na ukształtowanie wyobraźni i ikonografii chrześcijańskiej, zwłaszcza w odniesieniu do dzieciństwa Jezusa (np. przedstawienie wołu i osła przy żłobku Jezusa, pokłon Trzech Króli).
Źródło: Słownik kultury antycznej, red. R. Kulesza, Warszawa 2012, s. 54.
Zinterpretuj zamieszczone niżej starożytne graffiti z rzymskiego Palatynu z II lub III w. n.e. Co odbiorca tego przekazu bez większego przygotowania może z niego wyczytać na temat ówczesnego miasta Rzym?

Aleksamenos czci boga.
Na podstawie zamieszczonej niżej mapy (źródło A) oraz tłumaczenia łacińskiego terminu paganus (źródło B) wyjaśnij etymologię słowa „poganin”.
Źródło A
Mapa Zasięg chrześcijaństwa ok. 300 r. n.e.

Źródło B
paganus – wieśniak, chłop.
Źródło: pl.wiktionary.org.
Zapoznaj się z tekstami źródłowymi, a następnie na podstawie informacji dotyczących przebiegu procesów chrześcijan w Cesarstwie Rzymskim (tekst A) wyjaśnij, kim mogli być „upadli”, wymienieni w tekście B.
Tekst A
Fragment listu namiestnika rzymskiej prowincji Bitynii Pliniusza do cesarza Trajana z II w. n.e.Dotychczas w stosunku do tych, których przyprowadzono do mnie [pod zarzutem], jakoby byli chrześcijanami, stosowałem taki sposób postępowania: pytałem ich samych, czy są chrześcijanami. Kiedy przyznawali się do tego, pytałem po raz drugi i po raz trzeci, grożąc karą śmierci. Trwających uparcie przy swoim, kazałem odprowadzić na śmierć.
Źródło: Fragment listu namiestnika rzymskiej prowincji Bitynii Pliniusza do cesarza Trajana z II w. n.e., [w:] Pliniusz, Listy, ks. X, list 96.
Tekst B
Kościół w świecie późnego antyku„Upadłych” w czasie wielkich prześladowań (tych za Decjusza, Waleriana i na początku IV w.) było na pewno bardzo wiele. Heroizm jest rzadkim zjawiskiem, strach przed torturami i śmiercią (często straszną, powolną, zadawaną z wyrafinowanym okrucieństwem) cechuje ludzką naturę we wszystkich znanych nam sytuacjach historycznych, tkwi w naszych genach, a przełamać owo biologiczne uwarunkowanie nie jest łatwo.
Źródło: Ewa Wipszycka, Kościół w świecie późnego antyku, Warszawa 2018, s. 114.