Sprawdź się

Pokaż ćwiczenia:

Ćwiczenie 1

Eliminacja wody z etanolu w środowisku kwasowym zachodzi zgodnie z mechanizmem typu $E 1$ .

RDwNlzEi9URDL

Redz5Riw9HtZC

Szybkość reakcji eliminacji typu $E 1$ zależy tylko od substratu. Rząd reakcji równa się sumie wykładników potęg. Cząsteczkowość to liczba cząsteczek substratów biorących udział w reakcji.

R1ZupgpwcfZRO1

Ćwiczenie 2

Ćwiczenie 3

Zapisz ogólne równanie kinetyczne dla reakcji eliminacji typu $E 1$ .

RKg1mFcHS2e3D

R1D5O1vS2uZp5

Szybkość reakcji eliminacji typu $E 1$ zależy od stężenia substratu poddanego reakcji eliminacji.

Ogólne równanie kinetyczne reakcji eliminacji typu $E 1$ : $v = k \cdot [A]$ , gdzie $A$ symbolizuje substrat tej reakcji.

Ćwiczenie 4

Uzupełnij wykres zmian energii w funkcji postępu reakcji dla eliminacji typu $E 2$ .

RIJsugDIsny7F

Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Rv4PPNNrIGfW92

Ćwiczenie 4

Ćwiczenie 5

Zaznacz, czy podane poniżej zdania są prawdziwe, czy fałszywe.

RUQl95ZAq6M83

Łączenie par. . Szybkość reakcji

E 1

determinowana jest przez pierwszy etap reakcji, czyli tworzenie karbokationu.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Szybkość reakcji

E 1

determinowana jest przez pierwszy etap reakcji, czyli tworzenie stanu przejściowego.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Szybkość reakcji

E 1

determinowana jest przez drugi etap reakcji, czyli tworzenie karbokationu.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Szybkość reakcji

E 1

determinowana jest przez pierwszy etap reakcji, czyli tworzenie produktu przejściowego.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Szybkość reakcji

E 1

determinowana jest przez drugi etap reakcji, czyli rozpad karbokationu.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz

Ćwiczenie 6

Wyznacz jednostkę stałej szybkości $k$ dla reakcji chloroetanu z $KOH$ prowadzącej do powstania etenu, jeżeli wiesz, że reakcja ta zachodzi zgodnie z mechanizmem eliminacji typu $E 2$ , a jednostką szybkości reakcji jest $\frac{mol}{{dm}^{3} \cdot s}$ .

RJZJOqh8uTzkX

RHTq77hiGqVnF

Zapisanie wyrażenia na szybkość podanej reakcji:

v = k \cdot [{CH}_{3} {CH}_{2} Cl] \cdot [KOH]

Przekształcenie wzoru i postawienie jednostek:

k = \frac{v}{[{CH}_{3} {CH}_{2} Cl] \cdot [KOH]} = \frac{\frac{mol}{{dm}^{3} \cdot s}}{\frac{mol}{{dm}^{3}} \cdot \frac{mol}{{dm}^{3}}} = \frac{\frac{mol}{{dm}^{3} \cdot s}}{\frac{{mol}^{2}}{{dm}^{6}}} = \frac{{dm}^{3}}{mol \cdot s}

Jednostką stałej szybkości $k$ dla tej reakcji jest $\frac{{dm}^{3}}{mol \cdot s}$ .

Ćwiczenie 7

{CH}_{3} {CH}_{2} OH \to {CH}_{2} {CH}_{2} + H_{2} O

W wyniku reakcji, przedstawionej powyższym równaniem, stężenie substratu w mieszaninie reakcyjnej w ciągu $20$ minut zmniejszyło się z $0,1 \frac{mol}{{dm}^{3}}$ do $0,001 \frac{mol}{{dm}^{3}}$ . Oblicz średnią szybkość reakcji, jeżeli wiesz, że wartość ta równa jest ilorazowi zmiany stężenia substratu do zmiany czasu wyrażonego w sekundach. Temperatura reakcji była stała.

Rl7ztSQOerH0L

R18r2C8UnQRfg

Przeliczenie czasu na sekundy:

1 min — 60 s

20 min — 1200 s

Wyliczenie zmiany stężenia:

C_{0} - C_{1} = 0,1 \frac{mol}{{dm}^{3}} - 0,001 \frac{mol}{{dm}^{3}} = 0,099 \frac{mol}{{dm}^{3}}

Obliczenie średniej szybkości reakcji:

V_{śr.} = \frac{0,099 \frac{mol}{{dm}^{3}}}{1200 s} = 0,0000825 \frac{mol}{{dm}^{3} \cdot s} = 8,25 \cdot 10^{- 5} \frac{mol}{{dm}^{3} \cdot s}

Średnia szybkość tej reakcji wynosi $8,25 \cdot 10^{- 5} \frac{mol}{{dm}^{3} \cdot s}$ .

Ćwiczenie 8

Dla poniższych pochodnych węglowodorów zapisz w zeszycie od chemii formy, jakie powstają w najwolniejszym momencie reakcji.
A. ${CH}_{3} — {CH}_{2} — {CH}_{2} — OH$

B. ${CH}_{3} — {CH}_{2} — {CH}_{2} — Cl$

R1UzVllc2kXF4

RNstZ4FO0Xesn

Tworzenie karbokationu w reakcji eliminacji typu $E 1$ to najwolniejszy etap procesu. Natomiast w reakcji eliminacji typu $E 2$ najwolniejszym mometem jest powstawanie stanu przejściowego.

Dla reakcji $E 1$ zachodzi eliminacja wody z alkoholu w środowisku kwaśnym, a zgodnie z mechanizmem eliminacji $E 2$ zachodzi usuwanie czasteczek $H X$ z halogenków alkilowych.

RTHLsjPonwZTd

Ilustracja przedstawiająca produkt przejściowy, którym jest karbokation zbudowany z dwóch połączonych za pomocą wiązania pojedynczego atomów węgla. Pierwszy z nich podstawiony jest grupą CH3 oraz dwoma atomami wodoru. Z kolei drugi atom węgla obdarzony jest ładunkiem dodatnim oraz podstawiony dwoma atomami wodoru. Obok, w nawiasie kwadratowym znajduje się struktura reprezentująca stan przejściowy. Składa się ona z dwóch połączonych za pomocą wiązania pojedynczego oraz przerywanej linii (odpowiadającej rozmyciu elektronów) atomów węgla, z których pierwszy łączy się za pomocą wiązań pojedynczych z podstawnikiem metylowym CH3 i atomem wodoru, a także za pomocą przerywanej linii z drugim atomem wodoru. Natomiast drugi atom węgla łączy się z dwoma atomami wodoru, a także za pomocą przerywanej linii z atomem chloru Cl. Zatem ładunek ujemny jest rozmyty, poczynając od atomu wodoru przez dwa atomy węgla aż po atom chloru. — Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Symulacja interaktywna

Dla nauczyciela