Sprawdź się
Przeanalizuj przedstawione w cytacie poglądy ontologiczne i zdecyduj, kto jest jego autorem.
Wyraz „substancja” ma, jeżeli nie więcej, to przynajmniej cztery różne znaczenia. Przez „substancję” rozumie się mianowicie albo istotę, albo ogół, albo rodzaj, a do tego można jeszcze dodać czwarte znaczenie, mianowicie substrat. Substrat jest to coś, o czym wszystkie inne predykaty są orzekane, podczas gdy on sam nie może już być orzekany o niczym. Dlatego też najpierw trzeba określić jego naturę, albowiem jak najbardziej wydaje się, iż w pierwszym rzędzie substrat jest substancją. W pewnym sensie substratem będzie na przykład spiż, formą będzie zarys kształtu, połączeniem obydwu będzie posąg jako całość. Gdy przeto forma jest wcześniejsza od materii i przysługuje jej byt w wyższym stopniu, wobec tego musi być również z tego samego względu wcześniejsza od całości utworzonej z obu tych składników.
- Demokryt
- Parmenides
- Platon
- Arystoteles
Zaznacz poprawną odpowiedź. Rzecz, której przysługują pewne cechy, ale która nie może być cechą czegoś innego, to...
- byt.
- forma.
- materia.
- substancja.
Zaznacz wszystkie poprawne odpowiedzi. Platońskie idee są...
- materialne.
- widzialne.
- niematerialne.
- niezmienne.
Zaznacz wszystkie poprawne odpowiedzi. Do istoty substancji nie należą...
- przypadłości.
- akcydensy.
- atrybuty.
- forma.
Zdecyduj, które pojęcia i tezy przyporządkować do Platona, które do Arystotelesa, a które z nich pojawiają się u obu filozofów.
rozum, idee, forma, materia, dusza, byty ogólne są czysto duchowe, anamneza, substancja, byty ogólne istnieją
| Platon | |
|---|---|
| Arystoteles | |
| Platon i Arystoteles |
Zaznacz, które z podanych w tabeli twierdzeń są prawdziwie (P), a które fałszywe (F).
| stwierdzenie | prawda | fałsz |
| Arystoteles uważał, że wiedza płynąca z poznania zmysłowego jest niepewna. | □ | □ |
| Arystoteles był przekonany, że nie istnieją odpowiedniki pojęć ogólnych. | □ | □ |
| Arystoteles stworzył sylogizm, by dowodzić prawdziwości sądów. | □ | □ |
| Arystoteles twierdził, że rozwój dokonuje się ze względu na cel. | □ | □ |
W nawiązaniu do tytułu lekcji wyjaśnij, na czym polegał „ontologiczny kontratak” Arystotelesa. Podaj przynajmniej jeden pogląd ontologiczny, który Arystoteles atakował, jeden, który akceptował oraz wyjaśnij, w jaki sposób je ze sobą godził.
Podaj własny przykład substancji na wzór przykładu Arystotelesa.
Wskaż w swoim otoczeniu cztery rzeczy, przedmioty, właściwości itp., które są substancjami, oraz cztery kolejne, których nie można uznać za substancje. Uzasadnij każdą odpowiedź, odwołując się do pojęć materii i formy.