Sprawdź się

Pokaż ćwiczenia:

Ćwiczenie 1

Zaznacz poprawną odpowiedź.

R11ukJIZEyg0w

Co powstaje w wyniku działania tlenu na żelazo?

patyna
rdza
platyna
stal

Ćwiczenie 2

Zaznacz poprawną odpowiedź.

RkSCAFucMqAbj

Które z podanych poniżej stwierdzeń prawidłowo definiuje zjawisko pasywacji?

Pasywacja jest procesem tworzenia się pod wpływem warunków atmosferycznych tlenków na powierzchniach wykonanych wyłącznie z aluminium.
Pasywacja to proces tworzenia się na powierzchni metalu szczelnej warstwy ochronnej, która chroni metal przed korozją.
Poprzez pasywację rozumie się powstawanie zgorzeliny na powierzchni żelaza.
Pasywacja jest to proces niszczenia materiałów pod wpływem otaczającego środowiska.

Ćwiczenie 3

Zaznacz poprawne odpowiedzi.

R66SBGFprXD5z

Pod względem chemicznym rdza jest dynamicznie zmieniającą się mieszaniną związków żelaza. Zaznacz wzory chemiczne tych związków, które mogą wchodzić w skład rdzy powstałej w wyniku działania wody i powietrza na stal żelaza.

[Cu(OH)]₂SO₄
K₃[Fe(CN)₆]
Fe₂O₃
Fe(OH)₂
CaO
FeCO₃
O₂
Fe(OH)₃
CO₂

Ćwiczenie 4

Pasywacja glinu zachodzi na przykład na skutek działania na glin stężonego kwasu azotowego( $V$ ).

RLzYBg4iPOvOq

Uzupełnij równanie reakcji pasywacji glinu, a następnie dokończ zdanie. 1.

4

, 2.

2

, 3.

3

, 4.

6

, 5.

2

, 6.

½

, 7.

6

, 8.

_{(rozcieńczony)}

, 9.

_{(stężony)}

Al +

4

, 2.

2

, 3.

3

, 4.

6

, 5.

2

, 6.

½

, 7.

6

, 8.

_{(rozcieńczony)}

, 9.

_{(stężony)}

{HNO}_{3}

4

, 2.

2

, 3.

3

, 4.

6

, 5.

2

, 6.

½

, 7.

6

, 8.

_{(rozcieńczony)}

, 9.

_{(stężony)}

\to {Al}_{2} O_{3} +

4

, 2.

2

, 3.

3

, 4.

6

, 5.

2

, 6.

½

, 7.

6

, 8.

_{(rozcieńczony)}

, 9.

_{(stężony)}

{NO}_{2} +

4

, 2.

2

, 3.

3

, 4.

6

, 5.

2

, 6.

½

, 7.

6

, 8.

_{(rozcieńczony)}

, 9.

_{(stężony)}

H_{2} O

Uzupełnij równanie reakcji pasywacji glinu, a następnie dokończ zdanie.

$4$ , $6$ , $2$ , $_{(stężony)}$ , $6$ , $½$ , $2$ , $3$ , $_{(rozcieńczony)}$

.......................... $Al +$ .......................... ${HNO}_{3}$ .......................... $\to {Al}_{2} O_{3} +$ .......................... ${NO}_{2} +$ .......................... $H_{2} O$

Tlenkiem, który chroni metal przed dalszym utlenianiem jest...

R19eHd9gxHF6K

Odpowiedź:

Tlenek glinu – ${Al}_{2} O_{3}$

RHH6ndk3c5fpy21

Ćwiczenie 5

Łączenie par. Oceń, które stwierdzenie jest fałszywe, a które prawdziwe, wybierając Prawda lub Fałsz.. Pod wpływem tlenu na powierzchni stali chromowej tworzy się tlenek chromu(

III

)

{Cr}_{2} O_{3}

, który pokrywa stal warstwą ochronną.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Patyna pokrywająca dachy wykonane z miedzi powstaje już po kilku minutach i natychmiast tworzy grubą i szczelną warstwę.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Wystawienie miedzi na działanie powietrza prowadzi do jej pasywacji.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Proces korozji polega na tworzeniu warstwy ochronnej składającej się z tlenków. Dotyczy to przede wszystkich stali chromowej.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz

Oceń, które stwierdzenie jest fałszywe, a które prawdziwe.

Stwierdzenie	Prawda	Fałsz
Pod wpływem tlenu na powierzchni stali chromowej tworzy się tlenek chromu(III) Cr₂O₃, który pokrywa stal warstwą ochronną.	P □	F □
Patyna pokrywająca dachy wykonane z miedzi powstaje już po kilku minutach i natychmiast tworzy grubą i szczelną warstwę.	P □	F □
Wystawienie miedzi na działanie powietrza prowadzi do jej pasywacji.	P □	F □
Proces korozji polega na tworzeniu warstwy ochronnej składającej się z tlenków. Dotyczy to przede wszystkich stali chromowej.	P □	F □

Ćwiczenie 6

Wieża Eiffla, będąca od $1889$ roku symbolem Paryża, jest w całości wykonana z żelaza. Jakie czynniki mogą wpływać na korozję elementów wieży?

RdzJrepa4ycrY

Zdjęcie przedstawiające wieżę Eiffla w słoneczny dzień. — Wieża Eiffla
Źródło: dostępny w internecie: pixabay.com/, domena publiczna.

RmGYTCnjHxLvb

Odpowiedź:

Na korozję elementów wieży najbardziej wpływają warunki atmosferyczne (woda, tlenek węgla( $IV$ ) i tlen zawarty w powietrzu), które powodują utlenianie żelaza do tlenków i wodorotlenków oraz powstawanie węglanu żelaza( $II$ ).

RPy3VT8WOeIou3

Ćwiczenie 7

Poniżej przedstawiono sformułowania dotyczące dwóch procesów: korozji i pasywacji . Pogrupuj stwierdzenia. Pasywacja Możliwe odpowiedzi: 1. można ją zaobserwować na pomnikach wykonanych z brązu, 2. ulega jej glin w obecności stężonego kwasu
azotowego(

V

), 3. ulegają jej miedziane monety, 4. w wyniku jej działania żelazne gwoździe pokrywają się brunatnym nalotem, 5. nie ulega jej stal chromowana, 6. obserwujemy ją na dachach pokrytych miedzią, 7. jeden z rodzajów tego zjawiska zachodzi na skutek tworzenia się lokalnych ogniw galwanicznych Korozja Możliwe odpowiedzi: 1. można ją zaobserwować na pomnikach wykonanych z brązu, 2. ulega jej glin w obecności stężonego kwasu
azotowego(

V

Poniżej przedstawiono sformułowania dotyczące dwóch procesów: korozji i pasywacji . Pogrupuj stwierdzenia.

obserwujemy ją na dachach pokrytych miedzią, ulega jej glin w obecności stężonego kwasu azotowego(V), jeden z rodzajów tego zjawiska zachodzi na skutek tworzenia się lokalnych ogniw galwanicznych, w wyniku jej działania żelazne gwoździe pokrywają się brunatnym nalotem, można ją zaobserwować na pomnikach wykonanych z brązu, nie ulega jej stal chromowana, ulegają jej miedziane monety

Pasywacja
Korozja

Ćwiczenie 8

Pomnik Tadeusza Kościuszki jest jednym z czterech egzemplarzy rzeźby pomnikowej wzniesionych na przełomie $XIX$ i $XX$ wieku w Waszyngtonie. Rzeźba ta wykonana jest z brązu, bez odpowiedniej konserwacji, eksponowana na wolnym powietrzu koroduje w wyniku długotrwałego wystawienia na działanie obecnych w otoczeniu związków chemicznych. Z czasem powierzchnia rzeźby pokrywa się zieloną patyną, którą tworzą produkty korozji, zwykle zasadowe węglany i siarczany( $VI$ ) miedzi( $II$ ), powstałe w wyniku reakcji metalu z tlenkiem węgla( $IV$ ) i siarki( $VI$ ), w obecności pary wodnej i tlenu.

R1f0km1IbS3O3

Zdjęcie przedstawiające pomnik Kościuszki w Waszyngtonie. Znajduje się on w parku, otaczają go drzewa. Mężczyzna jest w strojach charakterystycznych dla epoki. — Pomnik Tadeusza Kościuszki w Waszyngtonie
Źródło: Cliff, dostępny w internecie: commons.wikimedia.org, licencja: CC BY 2.0.

Na podstawie informacji zawartych w tekście napisz i uzgodnij równania reakcji chemicznych, prowadzące do utworzenia związków chemicznych, dzięki którym powstaje patyna. Dopisz też równanie, które zachodzi w powietrzu zanieczyszczonym tlenkami siarki. W celu rozwiązania tego zadania skorzystaj również z innych źródeł informacji.

RW4D32XzKiudi

Odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu.

RKxCEqYoUZ6Um

Pamiętaj że proces pokrywania się rzeźby patyną zachodzi powoli i produkty reakcji powstają stopniowo. Zapisz odpowiednie równania reakcji:

miedzi z tlenem
tlenku miedzi( $I$ ) z tlenem
tlenku miedzi( $II$ ) z wodą i tlenkiem węgla( $IV$ )
tlenku miedzi( $II$ ) z wodą i tlenkiem siarki( $VI$ )

$4 Cu + O_{2} \to 2 {Cu}_{2} O$
$2 {Cu}_{2} O + O_{2} \to 4 CuO$
$2 CuO + H_{2} O + {CO}_{2} \to {Cu}_{2} ({CO}_{3}) {(OH)}_{2}$
$4 CuO + {SO}_{3} + 3 H_{2} O \to {Cu}_{4} {(OH)}_{6} ({SO}_{4})$

Odpowiedź przygotowano na podstawie:

Atkins P., Jones L., Chemia ogólna. Cząsteczki, materia, reakcje, Warszawa 2004.
Bielański A., Podstawy chemii nieorganicznej, t. 3,Warszawa 1997, s. 943.

Grafika interaktywna

Dla nauczyciela