Sprawdź się
Oświecenie jest nazwą epoki, która dla ludzi tamtych czasów oznaczała przede wszystkim...
- myślową samodzielność ludzi.
- fascynację ludzką wiedzą.
- bezpośredni kontakt z Bogiem.
- utożsamienie wiedzy ludzkiej i boskiej.
Połącz w pary pojęcia:
prawa przyrody, myślenie krytyczne, metoda doświadczalna, postęp naukowy
| racjonalizm | |
| empiryzm | |
| naturalizm | |
| scjentyzm |
Uzupełnij notatkę syntetyzującą na temat filozofii oświecenia. Wstaw właściwe wyrazy w odpowiednich formach.
Uzupełnij notatkę na temat empiryzmu, wpisując w luki odpowiednie słowa (niektóre mogą być użyte więcej niż jeden raz).
Empiryzm uznaje .............. za wartościowe narzędzie poznania, którego źródłem czyni ............................. Doświadczenie to zaś albo ...................., albo aktywnie zaplanowany przez badacza ....................... W pełni wartościowe poznanie powstaje jednak tam, gdzie .............. są wspomagane przez ............. W ten sposób tworzy się .............
zmysły, doświadczenie, rozum, obserwacja, eksperyment, nauka
Racjonalizm w znaczeniu oświeceniowym oznaczał przede wszystkim...
- metodę poznawania świata idei.
- uznawanie rozumu jako jedynego narzędzia poznania świata.
- postulat krytycznego stosowania rozumu w poznawaniu świata.
- wiarę w mądrość wywiedzioną bezpośrednio z rozumu.
Naturalizm ontologiczny mieści w sobie przekonania, że...
- nie istnieje świat metafizyczny.
- istnieje tylko rzeczywistość przyrodnicza.
- świat natury daje się poznawać dzięki doświadczeniu.
- świat natury powstał dzięki nadnaturalnemu stwórcy.
Zinterpretuj zdanie Immanuela Kanta, wiążąc je z odpowiednim kierunkiem filozofii oświecenia:
Co to jest oświecenieDogmaty i formułki – owe mechaniczne narzędzia rozumnego używania, a raczej nadużywania swych naturalnych zdolności – to dzwoneczki błazeńskie wiecznie trwającej niedojrzałości.
Źródło: Immanuel Kant, Co to jest oświecenie, [w:] D. Chemperek, A. Kalbarczyk, D. Trześniowski, Język polski. Oblicza epok, 1.2, tłum. A. Landman, Warszawa 2019, s. 262.
Przyjrzyj się obrazom jednego z oświeceniowych malarzy – Zygmunta Vogela – i odpowiedz na pytanie, w jaki sposób naturalizm ontologiczny wyrażany był w sztukach plastycznych w XVIII w.
Zapoznaj się z opisami obrazów jednego z oświeceniowych malarzy – Zygmunta Vogela – i odpowiedz na pytanie, w jaki sposób naturalizm ontologiczny wyrażany był w sztukach plastycznych w XVIII w.
