Rzeczywistość niemieckich obozów koncentracyjnych

Fritz Sauckel, kierujący systemem pracy niewolniczej, ustalił: „Wszystkim więźniom trzeba dać takie wyżywienie, warunki do życia i traktowania, jakie pozwoliłyby na możliwie najpełniejszą eksploatację ich sił przy najmniejszych kosztach własnych”. Współczesny historyk: „Dla firmy I.G. Farben robotnik‑niewolnik był surowcem do zużycia, ludzkim surowcem, z którego systematycznie wydobywano ludzką substancję. Po zużyciu całej energii odsyłano żyjące odpadki do komór gazowych i pieców krematoryjnych w ośrodkach zagłady w Brzezince, gdzie SS używało ich jeszcze jako surowców wtórnych do celów gospodarki wojennej Niemiec: złote zęby dla Reichbanku, włosy na materace, a tłuszcz na mydło.

fritz Źródło: Rzeczywistość niemieckich obozów koncentracyjnych, [w:] P. Johnson, Historia świata od roku 1917 do lat 90-tych, Warszawa 1992, s. 557–558.

Wewnątrz komory gazowej

„Potem czuli gaz i tłoczyli się z dala od groźnych kolumn, wreszcie biegli do ogromnych metalowych drzwi z małymi wziernikami, gdzie zbijali się w jedną niebieską, lepką, zbryzganą krwią piramidę, drapiąc, bijąc i maltretując jedni drugich jeszcze w chwili śmierci. W dwadzieścia pięć minut później elektryczne pompy usuwały przesycone gazem powietrze, wielkie metalowe drzwi odsuwały się i wchodzili ludzie z żydowskiego Sonderkommando, w maskach gazowych i gumowych butach, niosąc węże gumowe, bo pierwszym ich zadaniem było zmycie krwi i kału. Potem musieli rozdzielić splątane, zbite zwłoki za pomocą haków i lin”. (…) Często przez oszczędność używano niedostatecznych ilości kosztownego gazu, tak że ofiary były tylko ogłuszone, a potem palone żywcem

potem Źródło: Wewnątrz komory gazowej, [w:] P. Johnson, Historia świata od roku 1917 do lat 90-tych, Warszawa 1992, s. 555–556.

M. Paul Na ratunek Żydom uciekającym z obozu zagłady w Treblince

Było oczywiste i całkowicie do przewidzenia, że mieszkańcy okolicznych wiosek nie otwierali najzwyczajniej w świecie drzwi swoich chat na przyjęcie szukających schronienia uciekinierów. Zwłaszcza, że byli oni poszukiwani przez zorganizowane i uzbrojone niemieckie oddziały. Każda forma pomocy uciekającemu Żydowi w okupowanej przez Niemców Polsce była bowiem karana śmiercią. Zazwyczaj karę tę wymierzano poprzez masowe rozstrzeliwania albo też spalenie osoby wraz z rodziną we własnym domu. Zachodni Europejczycy (których sytuacja materialna była znaczenie lepsza niż Polaków) tylko niezwykle rzadko podejmowali próby pomocy uciekinierom, mimo że ryzykowali znacznie mniej – karą był rodzaj grzywny albo w wypadku „recydywisty” – krótki pobyt w więzieniu, ale najczęściej po prostu nic. Strach był przytłaczającym czynnikiem powstrzymującym przed udzielaniem pomocy Żydom w Polsce. Można by to wyrazić też inaczej: człowiek nie jest skłonny do angażowania się w działalność potencjalnie samobójczą.

kary Źródło: M. Paul, Na ratunek Żydom uciekającym z obozu zagłady w Treblince, [w:] Złote serca czy złote żniwa? Studia nad wojennymi losami Polaków i Żydów, red. M.J. Chodakiewicz, W.J. Muszyński, Warszawa 2011, s. 125.

M. Paul Na ratunek Żydom uciekającym z obozu zagłady w Treblince

Chłopi zamieszkali blisko Treblinki nie chcieli mi dać schronienia nawet na jedną noc. Chętnie dali mi jednak jedzenie, a nawet pieniądze, ale nie chcieli, abym został na noc, bowiem Ukraińcy skoszarowani w Treblince często chodzili po okolicy. (…) W całej okolicy Treblinki nie opowiadano o niczym innym. Wciąż te same straszne historie. Bliżej Warszawy ludzie pozwolili mi zatrzymać się u nich na noc, ale nie było mowy o dłuższym pobycie.

relacja Źródło: M. Paul, Na ratunek Żydom uciekającym z obozu zagłady w Treblince, [w:] Złote serca czy złote żniwa? Studia nad wojennymi losami Polaków i Żydów, red. M.J. Chodakiewicz, W.J. Muszyński, Warszawa 2011, s. 134.

R. Ziemkiewicz Pułapka 1944

Nadal realizowaliśmy naszkicowaną przez generała Sikorskiego koncepcję „kapitału krwi”, zakładająca, że po pokonaniu Niemiec państwa koalicji antyhitlerowskiej wynagrodzone zostaną w proporcji do wysiłku włożonego w wojnę, mierzonego poniesionymi ofiarami. Polacy starali się więc wzmożonym wysiłkiem i spektakularną ofiarnością (…) przekonać sojuszników, że ich oskarżenia o wycofywanie się Polski z walki z Niemcami są bezpodstawne. Do tych samych argumentów odwoływali się także inicjatorzy powstania w Warszawie. Krańcowe poświęcenie okazane w walce z Niemcami miało wzruszyć zachodnią opinię publiczną i skłonić zachodnie rządy, żeby jakoś wzięły nas w obronę przed Sowietami.

krew Źródło: R. Ziemkiewicz, Pułapka 1944, dostępny w internecie: fakty.interia.pl [dostęp 16.06.2020 r.].

Układ Sikorski-Majski, 30 lipca 1941 roku (fragment)

Rząd Związku Socjalistycznych Republik Rad oświadcza swą zgodę na tworzenie na terytorium Związku Socjalistycznych Republik Rad Armii Polskiej, której dowódca będzie mianowany przez Rząd Rzeczypospolitej Polskiej w porozumieniu z rządem Związku Socjalistycznych Republik Rad. (…) Z chwilą przywrócenia stosunków dyplomatycznych rząd Związku Socjalistycznych Republik Rad udzieli amnestii wszystkim obywatelom polskim, którzy są obecnie pozbawieni swobody na terytorium Związku Socjalistycznych Republik Rad bądź jako jeńcy wojenni, bądź z innych odpowiednich powodów.

rzad Źródło: Układ Sikorski-Majski, 30 lipca 1941 roku (fragment). Cytat za: Artykuł dostępny na wikipedia.org.

Minister August Zaleski w sprawie układu z ZSRR

Skonstruowany projekt układu nie daje Polsce „żadnych zysków”; to, co wyglądać może na zysk – zgoda Rosji na unieważnienie traktatów, zawartych z Hitlerem – zyskiem wcale nie jest, gdyż już sam wybuch wojny niemiecko‑sowieckiej traktaty te przekreślił; Rosja mówi o Polsce niepodległej „w granicach etnograficznych” - jest to wyraźna próba powrotu do roku 1920, do sytuacji sprzed zwycięstwa polskiego, powrotu do „koncepcji Curzona”.

k1 Źródło: Minister August Zaleski w sprawie układu z ZSRR, [w:] W. Pobóg-Malinowski, Najnowsza historia polityczna Polski. Tom trzeci. 1939-1945, cz. 1, Gdańsk 1989, s. 191.

Raport ppłk. Władysława Liniarskiego, 1945 rok

NKWD z całą pasją wściekłości przeprowadza aresztowania dowódców AK. Bada w bestialski sposób, bije drutem kolczastym, kłuje szpilki za paznokcie, łamie żebra i wszystkich wywozi do Rosji. Za linią Curzona NKWD organizuje obławy na Polaków i morduje ich na miejscu bądź wywozi mężczyzn i kobiety zdolnych do pracy lub wojska. Siłą wyrzucają rodziny polskie na zachód poza linię Curzona. (…) Krwawa okupacja sowiecka bestialstwem przewyższyła niemiecką. Aresztowania w każdej wsi, mordy, gwałcenie dziewcząt, grabież. Aresztowanych dziesiątki tysięcy; wywożą w nieznanym kierunku na amerykańskich samochodach lub torturują nagich w lochach z wodą.

raport Źródło: Raport ppłk. Władysława Liniarskiego, 1945 rok, [w:] A. Gella, Zagłada Drugiej Rzeczypospolitej 1945–1947, Warszawa 1998, s. 91–95.