Koło hermeneutyczne to metafora wyjaśniająca prawidłowości naszego rozumienia, np. tekstu czy dziejów. Rozumienie i interpretowanie tekstu wymaga dochodzenia do jego całościowego ujęcia przez recepcję jego części, ale i odwrotnie: na rozumienie poszczególnych części rzutuje rozumienie sensu całości. W szerszym znaczeniu koło hermeneutyczne odnosi się też do historyczności rozumienia: rozumiemy nasze czasy na tle dziejów, ale dzieje interpretujemy, zawsze biorąc za punkt wyjścia nasze aktualne doświadczenia.

Filozof twierdził, że filozofia jest samowiedzą człowieka, refleksją nad jego wiedzą i nad nim samym, nad tym, co i jak może wiedzieć.

Według Gadamera człowiek jest bytem dziejowym, określonym przez czas, skończonym. Jest on ograniczony przez swój los, nie może osiągnąć absolutnego punktu widzenia, który pozwoliłby mu poznać ostateczną prawdę, dowiedzieć się, jaki świat jest naprawdę. Poznanie ludzkie skazane jest na cząstkowość, ma charakter perspektywiczny (jest uzależnione od kontekstu). Z drugiej natomiast strony, jest ono nieskończone, niezakończone w takim sensie, w jakim niezakończona jest historia.

Według Gadamera język nie jest narzędziem komunikacji, którym się posługujemy, lecz swoistym medium poznania świata. Język „ogarnia” ludzi, jest wcześniejszy: dając nam obraz świata, tworzy nas. Ponadto – jako zakorzeniony w konkretnych sytuacjach porozumiewania się – jest wieloznaczny. Człowiek jest tworzony przez język, ale i kształtuje go.

Gadamer mówi o negatywnym i pozytywnym postrzeganiu hermeneutyki. Jedno stanowisko wynika z traktowania hermeneutyki jako sztuki przekonywania, dowodzenia, zaprzeczania, fałszowania wszystkiego, natomiast drugie wiąże się z pojmowaniem hermeneutyki jako formy wypowiadania prawdy.