Sprawdź się
Przeczytaj definicję encyklopedyczną osobowości autorytarnej, a następnie zaznacz te elementy, które dostrzegasz w zachowaniu Mariana Osucha.
zielony
Osobowość autorytarna – w psychologii zespół łącznie występujących dyspozycji psychicznych i cech zachowania społecznego, którego składnikami są: bezkrytyczne posłuszeństwo wobec autorytetów, zwłaszcza opartych na sile i przemocy, ich idealizowanie, niechęć do poznania psychiki własnej i innych osób, unikanie zróżnicowanego obrazu świata, preferowanie zapożyczonych, prostych i sztywnych interpretacji rzeczywistości, w tym stereotypów i przesądów.
Jednostka autorytarna dzieli świat na „swoich” i „obcych”; identyfikując się z grupą własną, dobrą i silną, i jej autorytetami, przeciwstawia ją grupom obcym, które uważa za gorsze i w stosunku do których przyjmuje postawy pogardy, nietolerancji, agresji.
Pojęcie osobowości autorytarnej zostało wprowadzone do literatury psychologicznej przez E. Fromma do opisu osób szczególnie podatnych na ideologię faszystowską.
Wskaż te cechy osobowości autorytarnej, które zauważasz w postawie bohatera filmu. Każdą z cech poprzyj przykładem z filmu
bezkrytyczne posłuszeństwo wobec autorytetów, autorytet oparty na sile i przemocy, idealizowanie autorytetu, niechęć do poznania własnej psychiki i innych osób, unikanie zróżnicowanego obrazu świata, uleganie stereotypom i przesądom, podział świata na „swoich” i „obcych”, identyfikacja z własną grupą i jej autorytetami, uznanie innych grup za gorsze, postawa pogardy, nietolerancja, agresja
Cechy osobowości | Działanie/wypowiedź bohatera |
---|---|
bezkrytyczne posłuszeństwo wobec autorytetów | |
autorytet oparty na sile i przemocy | |
idealizowanie autorytetu | |
niechęć do poznania własnej psychiki i innych osób | |
unikanie zróżnicowanego obrazu świata | |
uleganie stereotypom i przesądom | |
podział świata na „swoich” i „obcych” | |
identyfikacja z własną grupą i jej autorytetami | |
uznanie innych grup za gorsze | |
postawa pogardy | |
nietolerancja | |
agresja |
Bohater prezentuje w filmie swoje opinie na konkretne tematy. Określ jego postawę wobec nich na podstawie wskazanych fragmentów wypowiedzi.
Zachowanie bohatera cechuje relatywizm, czyli względność w ocenie pewnych faktów. Negatywnie postrzega zachowania innych, jeżeli jednak dotyczą one jego lub najbliższych, nie są już takie złe. Przypomnij sobie sceny, w których widz może dostrzec rozbieżność między głoszonymi poglądami a życiem bohatera.
Zastanów się i zapisz w tabeli, jakie konsekwencje swoich działań przewiduje bohater, a jakie mogą być obiektywne skutki umieszczania „wagarowiczów” w zakładach poprawczych.
Konsekwencje przewidywane przez Osucha | Obiektywne konsekwencje umieszczania młodzieży w zakładach poprawczych |
---|---|
Kocham wolnośćWolność kocham i rozumiem
Wolności oddać nie umiem
Wolność kocham i rozumiem
Wolności oddać nie umiemŹródło: Bogdan Łyszkiewicz, Kocham wolność, 1990.
Zastanów się i zapisz, dlaczego bohater filmu chce wszystkim wokół ograniczyć wolność, która przecież dla wielu osób jest jedną z najwyższych wartości.
Czy reżyser postąpił słusznie, nie zezwalając na wyświetlanie filmu szerokiej publiczności (np. w telewizji)? Podaj trzy argumenty opowiadające się za tym, że decyzja twórcy jest słuszna, i trzy przeciwko temu twierdzeniu.