Piotr Bojarski Początki państwa polskiego. Polska Mieszka I na salonach Europy

W połowie X wieku Siemomysł ruszył na wojnę. (…) Był to brutalny pokaz siły. Na zdobytym terenie - jak wynika z najnowszych badań wielkopolskich archeologów - Polanie wybudowali nową sieć grodów (tzw. castra) - większych, lepszych. Służyły pobieraniu podatków, gromadzeniu zboża i przesyłaniu go do centrum państwa. Trójkąt centralnych grodów: Gniezno - Poznań - Giecz strzegł wtedy niewielkiego, liczącego około 5 tys. km kw. terytorium – jądra państwa Piastów. Ludność tego państewka szacuje się na 150 tys. osób.

Panowanie Piastów dynamicznie się rozszerzało. Po dojściu do władzy (ok. 960 r.) Mieszko I przebudował grody założone przez poprzednika. Polanom udało się też rozszerzyć swoje władztwo, przyłączając Śląsk, Kraków i Pomorze. Tak powstała Polska – z grubsza w granicach, w których znamy ją dzisiaj.

poczatki Źródło: Piotr Bojarski, Początki państwa polskiego. Polska Mieszka I na salonach Europy, 2.07.2015 r., dostępny w internecie: wyborcza.pl [dostęp 20.04.2020 r.].

Edward Sienkiewicz Koncepcja państwa według św. Augustyna

I wreszcie bardzo ważny problem w każdym państwie, jakim jest sprawowanie władzy. Dość charakterystyczne dla myśliciela z Tagasty było w tej perspektywie uznanie wszelkiej władzy za pochodzącą od Boga, o czym – jego zdaniem – nie może przesądzać zły lub dobry władca.

koncepcja Źródło: Edward Sienkiewicz, Koncepcja państwa według św. Augustyna, dostępny w internecie: cejsh.icm.edu.pl [dostęp 20.04.2020 r.].

Karol Jasiński Koncepcja państwa

Pełna w końcu wspólnota, stworzona z większej ilości gmin wiejskich, które niejako już osiągnęły kres wszechstronnej samowystarczalności, jest państwem, powstaje ono dla umożliwienia życia, a istnieje, aby życie było dobre. Każde państwo powstaje zatem na drodze naturalnego rozwoju. Okazuje się, że państwo jest tworem natury i że jest pierwej od jednostki, bo jeśli każdy z osobna nie jest samowystarczalny, to znajdzie się w tym samym stosunku [do państwa], co i inne części do jakiejś całości. Z natury swojej państwo jest pierwej aniżeli rodzina i każdy z nas, całość bowiem musi być pierwej od części.

panstwa Źródło: Karol Jasiński, Koncepcja państwa, dostępny w internecie: bazhum.muzhp.pl [dostęp 20.04.2020 r.].

Barbara Anna Jelonek Idea umowy społecznej

Żaden z aktów umowy społecznej nie oznacza jednak rezygnacji z praw natury, zwłaszcza z naturalnej wolności. Jednostka umniejsza swoje prawa naturalne jedynie w takiej mierze, w jakiej jest to nieodzowne dla utworzenia i utrzymania władzy.

jelonek Źródło: Barbara Anna Jelonek, Idea umowy społecznej, dostępny w internecie: repozytorium.uni.wroc.pl [dostęp 20.04.2020 r.].

Janusz Wierzbicki Funkcje systemu finansowego państwa w warunkach gospodarki planowej

Działalność systemu finansowego państwa socjalistycznego polega na zastosowaniu środków pieniężnych w sposób określony w planach finansowych dla realizacji społecznych celów państwa. Zadaniem gospodarki pieniężnej państwa socjalistycznego jest osiągnięcie przewidzianego planami rozwoju gospodarczego ostatecznego podziału produktu społecznego i dochodu narodowego. (…) W każdym przedsiębiorstwie państwowym oraz spółdzielczym prowadzona jest gospodarka pieniężna w sposób umożliwiający osiągnięcie zamierzonych celów produkcyjnych.

wierzbicki Źródło: Janusz Wierzbicki, Funkcje systemu finansowego państwa w warunkach gospodarki planowej, dostępny w internecie: repozytorium.amu.edu.pl [dostęp 20.04.2020 r.].