Z podanych czynników wybierz te, które sprzyjają deflacji. Możliwe odpowiedzi: 1. większe ziarna piasku i żwir, 2. bardziej suche podłoże skalne, 3. bardziej wilgotne podłoże skalne, 4. małe ziarna piasku oraz grube pyły, 5. brak roślinności na danym obszarze, 6. nasadzenia roślinności przez człowieka
R8nz6SjOg2QHp1
Ćwiczenie 2
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
RIDnsB9D83s3U1
Ćwiczenie 3
Przyporządkuj właściwą nazwę procesu lub formy terenu do podanego opisu. Ścieranie, żłobienie, polerowanie powierzchni skał przez ziarna piasku transportowanego przez wiatr. Możliwe odpowiedzi: 1. graniak, 2. barchan, 3. korazja, 4. deflacja Wywiewanie drobnych cząstek skalnych z podłoża. Możliwe odpowiedzi: 1. graniak, 2. barchan, 3. korazja, 4. deflacja Wydma, która ma ramiona skierowane zgodnie z kierunkiem wiatru. Możliwe odpowiedzi: 1. graniak, 2. barchan, 3. korazja, 4. deflacja Ostrokrawędzisty okruch skalny o oszlifowanych przez wiatr ścianach. Możliwe odpowiedzi: 1. graniak, 2. barchan, 3. korazja, 4. deflacja
Przyporządkuj właściwą nazwę procesu lub formy terenu do podanego opisu. Ścieranie, żłobienie, polerowanie powierzchni skał przez ziarna piasku transportowanego przez wiatr. Możliwe odpowiedzi: 1. graniak, 2. barchan, 3. korazja, 4. deflacja Wywiewanie drobnych cząstek skalnych z podłoża. Możliwe odpowiedzi: 1. graniak, 2. barchan, 3. korazja, 4. deflacja Wydma, która ma ramiona skierowane zgodnie z kierunkiem wiatru. Możliwe odpowiedzi: 1. graniak, 2. barchan, 3. korazja, 4. deflacja Ostrokrawędzisty okruch skalny o oszlifowanych przez wiatr ścianach. Możliwe odpowiedzi: 1. graniak, 2. barchan, 3. korazja, 4. deflacja
R3C7Et2BgKbo911
Ćwiczenie 4
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
Ćwiczenie 4
R7RBqfStmeNt5
Uzupełnij tekst: 1. piaszczystych, 2. suche, 3. wilgotne, 4. żwirowych, 5. eolicznych, 6. siła wiatru, 7. podatność podłoża, 8. akumulacji, 9. Wiatr, 10. spoistość, 11. wywiewanie, 12. eolicznymi ma zdolność do modelowania i przekształcania powierzchni Ziemi, co sprawia, że w wyniku 1. piaszczystych, 2. suche, 3. wilgotne, 4. żwirowych, 5. eolicznych, 6. siła wiatru, 7. podatność podłoża, 8. akumulacji, 9. Wiatr, 10. spoistość, 11. wywiewanie, 12. eolicznymi, transportu oraz erozji dochodzi do powstania nowych form rzeźby terenu. Ogół tych działań nazwany jest procesami 1. piaszczystych, 2. suche, 3. wilgotne, 4. żwirowych, 5. eolicznych, 6. siła wiatru, 7. podatność podłoża, 8. akumulacji, 9. Wiatr, 10. spoistość, 11. wywiewanie, 12. eolicznymi. Rzeźbotwórcza działalność wiatru zależy od wielu czynników. Mogłoby się wydawać, że najbardziej istotnym czynnikiem jest 1. piaszczystych, 2. suche, 3. wilgotne, 4. żwirowych, 5. eolicznych, 6. siła wiatru, 7. podatność podłoża, 8. akumulacji, 9. Wiatr, 10. spoistość, 11. wywiewanie, 12. eolicznymi. Jednak inne uwarunkowania, takie jak klimat czy 1. piaszczystych, 2. suche, 3. wilgotne, 4. żwirowych, 5. eolicznych, 6. siła wiatru, 7. podatność podłoża, 8. akumulacji, 9. Wiatr, 10. spoistość, 11. wywiewanie, 12. eolicznymi, a nawet działalność człowieka, mają równie istotny wpływ na działalność wiatru. Bardziej 1. piaszczystych, 2. suche, 3. wilgotne, 4. żwirowych, 5. eolicznych, 6. siła wiatru, 7. podatność podłoża, 8. akumulacji, 9. Wiatr, 10. spoistość, 11. wywiewanie, 12. eolicznymi podłoże, uwarunkowane przez klimat, będzie mniej podatne na deflację niż to 1. piaszczystych, 2. suche, 3. wilgotne, 4. żwirowych, 5. eolicznych, 6. siła wiatru, 7. podatność podłoża, 8. akumulacji, 9. Wiatr, 10. spoistość, 11. wywiewanie, 12. eolicznymi. Występowanie roślinności ma wpływ na większą 1. piaszczystych, 2. suche, 3. wilgotne, 4. żwirowych, 5. eolicznych, 6. siła wiatru, 7. podatność podłoża, 8. akumulacji, 9. Wiatr, 10. spoistość, 11. wywiewanie, 12. eolicznymi gruntu niż tam, gdzie roślinność nie występuje. Małe ziarna piasku oraz grube pyły są podatniejsze na 1. piaszczystych, 2. suche, 3. wilgotne, 4. żwirowych, 5. eolicznych, 6. siła wiatru, 7. podatność podłoża, 8. akumulacji, 9. Wiatr, 10. spoistość, 11. wywiewanie, 12. eolicznymi niż większe elementy. Człowiek może przyczynić się do ograniczenia procesów 1. piaszczystych, 2. suche, 3. wilgotne, 4. żwirowych, 5. eolicznych, 6. siła wiatru, 7. podatność podłoża, 8. akumulacji, 9. Wiatr, 10. spoistość, 11. wywiewanie, 12. eolicznymi m.in. przez sztuczne nasadzenia roślinności, dlatego można śmiało stwierdzić, że najintensywniejsze procesy eoliczne występują na pustyniach 1. piaszczystych, 2. suche, 3. wilgotne, 4. żwirowych, 5. eolicznych, 6. siła wiatru, 7. podatność podłoża, 8. akumulacji, 9. Wiatr, 10. spoistość, 11. wywiewanie, 12. eolicznymi, gdzie ziarna piasku są dość lekkie i podatne na wywiewanie.
Uzupełnij tekst: 1. piaszczystych, 2. suche, 3. wilgotne, 4. żwirowych, 5. eolicznych, 6. siła wiatru, 7. podatność podłoża, 8. akumulacji, 9. Wiatr, 10. spoistość, 11. wywiewanie, 12. eolicznymi ma zdolność do modelowania i przekształcania powierzchni Ziemi, co sprawia, że w wyniku 1. piaszczystych, 2. suche, 3. wilgotne, 4. żwirowych, 5. eolicznych, 6. siła wiatru, 7. podatność podłoża, 8. akumulacji, 9. Wiatr, 10. spoistość, 11. wywiewanie, 12. eolicznymi, transportu oraz erozji dochodzi do powstania nowych form rzeźby terenu. Ogół tych działań nazwany jest procesami 1. piaszczystych, 2. suche, 3. wilgotne, 4. żwirowych, 5. eolicznych, 6. siła wiatru, 7. podatność podłoża, 8. akumulacji, 9. Wiatr, 10. spoistość, 11. wywiewanie, 12. eolicznymi. Rzeźbotwórcza działalność wiatru zależy od wielu czynników. Mogłoby się wydawać, że najbardziej istotnym czynnikiem jest 1. piaszczystych, 2. suche, 3. wilgotne, 4. żwirowych, 5. eolicznych, 6. siła wiatru, 7. podatność podłoża, 8. akumulacji, 9. Wiatr, 10. spoistość, 11. wywiewanie, 12. eolicznymi. Jednak inne uwarunkowania, takie jak klimat czy 1. piaszczystych, 2. suche, 3. wilgotne, 4. żwirowych, 5. eolicznych, 6. siła wiatru, 7. podatność podłoża, 8. akumulacji, 9. Wiatr, 10. spoistość, 11. wywiewanie, 12. eolicznymi, a nawet działalność człowieka, mają równie istotny wpływ na działalność wiatru. Bardziej 1. piaszczystych, 2. suche, 3. wilgotne, 4. żwirowych, 5. eolicznych, 6. siła wiatru, 7. podatność podłoża, 8. akumulacji, 9. Wiatr, 10. spoistość, 11. wywiewanie, 12. eolicznymi podłoże, uwarunkowane przez klimat, będzie mniej podatne na deflację niż to 1. piaszczystych, 2. suche, 3. wilgotne, 4. żwirowych, 5. eolicznych, 6. siła wiatru, 7. podatność podłoża, 8. akumulacji, 9. Wiatr, 10. spoistość, 11. wywiewanie, 12. eolicznymi. Występowanie roślinności ma wpływ na większą 1. piaszczystych, 2. suche, 3. wilgotne, 4. żwirowych, 5. eolicznych, 6. siła wiatru, 7. podatność podłoża, 8. akumulacji, 9. Wiatr, 10. spoistość, 11. wywiewanie, 12. eolicznymi gruntu niż tam, gdzie roślinność nie występuje. Małe ziarna piasku oraz grube pyły są podatniejsze na 1. piaszczystych, 2. suche, 3. wilgotne, 4. żwirowych, 5. eolicznych, 6. siła wiatru, 7. podatność podłoża, 8. akumulacji, 9. Wiatr, 10. spoistość, 11. wywiewanie, 12. eolicznymi niż większe elementy. Człowiek może przyczynić się do ograniczenia procesów 1. piaszczystych, 2. suche, 3. wilgotne, 4. żwirowych, 5. eolicznych, 6. siła wiatru, 7. podatność podłoża, 8. akumulacji, 9. Wiatr, 10. spoistość, 11. wywiewanie, 12. eolicznymi m.in. przez sztuczne nasadzenia roślinności, dlatego można śmiało stwierdzić, że najintensywniejsze procesy eoliczne występują na pustyniach 1. piaszczystych, 2. suche, 3. wilgotne, 4. żwirowych, 5. eolicznych, 6. siła wiatru, 7. podatność podłoża, 8. akumulacji, 9. Wiatr, 10. spoistość, 11. wywiewanie, 12. eolicznymi, gdzie ziarna piasku są dość lekkie i podatne na wywiewanie.
Rlp0fuOf3mVlC2
Ćwiczenie 5
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Ćwiczenie 5
R1FF32GaI7WfF
(Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 6
Wyjaśnij, dlaczego przedstawiona pustynia ma tak spękaną powierzchnię.
R9x5MeU0eujjK
Ilustracja
Źródło: domena publiczna, dostępny w internecie: pixabay.com.
Wyjaśnij, dlaczego czasem pustynia może mieć spękaną powierzchnię.
RIkIAVOyC9iJe
(Uzupełnij).
Zastanów się, co powoduje spękania na pustyni oraz wyjaśnij ich genezę.
Fotografia przedstawia pustynię ilastą (np. takyr w Azji Środkowej) – jest to powierzchnia zbudowana z twardego i silnie zasolonego iłu. Gdy nie ma opadów, jest on suchy i przyjmuje postać spękanego podłoża. Podczas opadów deszczu (np. epizodycznego na pustyni) rozmięka i tworzy swego rodzaju grząskie błoto. Taki widok jak na fotografii to efekt wietrzenia skał ilastych (deflokulacji, czyli rozbijania spoistości skał ilastych wskutek hydracji i dehydracji) – nasiąkając wodą opadową, utwory ilaste pęcznieją – rośnie ich objętość. W czasie suszy, w związku z wyparowaniem wody, kurczą się i pękają. Powstają szczeliny z wysychania (dehydracja), czasami o znacznej szerokości i głębokości.
31
Ćwiczenie 7
Wyjaśnij, czym są i w jaki sposób powstają jardangi.
RMfM9FuwHQZlH
Ilustracja
Źródło: J. Hill, licencja: CC BY-SA 3.0, dostępny w internecie: commons.wikimedia.org.
R14OxEApC6Hil
Ilustracja
Źródło: M. Kalhor, licencja: CC BY 3.0, dostępny w internecie: commons.wikimedia.org.
Rp46vAlvdW2iv
(Uzupełnij).
Zastanów się, jak powstają jardangi.
Jardangi to długie, równolegle ułożone grzbiety skalne, między którymi znajdują się wąskie, podłużne zagłębienia. Mogą mieć od kilku do kilkudziesięciu metrów wysokości. Powstały w wyniku korazji – działalności wiatru, który wyżłobił je np. w północno‑zachodnich Chinach w słabo zwięzłych skałach lessowych. Piasek niesiony przez wiatr szlifuje i poleruje ściany jardangów oraz pogłębia rozdzielające je bruzdy korazyjne.
31
Ćwiczenie 8
Wyjaśnij, w jaki sposób powstała Wyżyna Lessowa w Chinach.
R1aUV2CYRxKRo
(Uzupełnij).
Opisz powstanie Wyżyny Lessowej w Chinach. Zwróć uwagę na jej położenie w pobliżu pustyni Gobi.
Wyżyna Lessowa we wschodnich Chinach powstała na skutek wywiewania i akumulacji w tym miejscu pyłów z pustyni Gobi – największej azjatyckiej pustyni.
