Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1
Pokaż ćwiczenia:
RunecD36vwKGH11
Ćwiczenie 1
Oceń prawdziwość zdań. Zaznacz Prawda, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub Fałsz — jeśli jest fałszywe. Pan Tadeusz jest nazywany „poematem pamięci”, ponieważ autor napisał go na emigracji. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Wspomnienia Mickiewicza zawarte w Panu Tadeuszu odnoszą się jedynie do doznań zmysłowych. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Opisy przyrody są w poemacie konkretne i szczegółowe. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Wspomnienia natury w Panu Tadeuszu przywodzą na myśl rajski ogród – pełen harmonii, ale utracony. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Humor objawia się w dziele Mickiewicza jedynie marginalnie i nie pełni istotnej funkcji. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
Rv0pdmxkgNxev1
Ćwiczenie 2
Zaznacz te obszary życia, które zostały opisane w Panu Tadeuszu w celu kultywowania w pamięci tradycji i obyczajowości. Możliwe odpowiedzi: 1. strój szlachecki, 2. wspólne biesiadowanie, 3. zasady dobrego wychowania, 4. rytuał parzenia herbaty, 5. zamiłowanie do robótek ręcznych, 6. gromadne wyjście do lasu na jagody
R1dqfEsVZE7Tm1
Ćwiczenie 3
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
Wykorzystane obrazy: Kazimierz Alchimowicz, Wojski z rogiem, 1907; Tomasz Łosik, Spacer po lesie, 1883; Michał Elwiro Andriolli, il. do Pana Tadeusza (księga XI), 1881; Maurycy Trębacz, Koncert Jankiela, k. XIX w.
Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.
1
Ćwiczenie 3
RDnCSVmLkQWC8
(Uzupełnij).
11
Ćwiczenie 4

Na podstawie znajomości poematu uzupełnij mapę myśli o zasady związane z zachowaniem grzeczności wobec domowników i gości w domu Sędziego.

Rix71ydXcX8Bs
R15H0WpvWRUvH
(Uzupełnij).
R18O82rgtT7GD2
Ćwiczenie 5
Zaznacz zasady, tradycje i obyczaje obowiązujące przy staropolskim stole, opisane w księdze I. Możliwe odpowiedzi: 1. usadzanie gości przy stole według wieku i urzędu, 2. odmawianie modlitwy (po łacinie) przed posiłkiem, 3. podawanie tylko wyszukanych i zagranicznych potraw, 4. całkowite milczenie podczas posiłków, 5. zabawianie rozmową najbliżej siedzące osoby
31
Ćwiczenie 6

Na podstawie znajomości lektury uzupełnij poprawnie definicję staropolskiej potrawy lub trunku wymienianych w Panu Tadeuszu.

RD4SHoPUxHDWz
Bohaterowie Pana Tadeusza jadali dużo, smacznie i tłusto. Wśród pojawiających się na stołach potraw znajdowało się wiele takich, które dziś są już słabo pamiętane bądź zostały zapomniane. W księdze pierwszej, podczas uczty na zamku, na stołach znalazła się m.in. zupa nazywana chłodnikiem litewskim. Był to (tu wybierz: barszcz zabielany, jedzony na zimno / barszcz jedzony tylko w chłodne jesienne dni). Niekiedy sięgano po rozgrzewającą kontuzę, czyli (tu wybierz: bulion z kurczęcia / zupę gulaszową). Najmroczniejszą zupą w poemacie jest czarna polewka, czyli czernica – rosół (tu wybierz: podbarwiany wydzieliną z kałamarnicy / zabarwiany krwią kaczki). Podczas obfitego śniadania bohaterowie chętnie jadali wędliny, wśród których była też kumpia, czyli (tu wybierz: wieprzowa szynka wędzona / wieprzowa szynka gotowana). Obiady były suto zakrapiane m.in. węgrzynem – (tu wybierz: węgierską wódką / węgierskim słodkim winem). Nie był to jednak jedyny trunek, który pijali mieszkańcy zaścianka. Często sięgali oni także po pitny miód, czyli (tu wybierz: napój alkoholowy produkowany na bazie miodzie / rozcieńczony wodą miód). Lubili potrawy na słodko i desery, np. blemas, czyli (tu wybierz: galaretkę migdałową / kruche ciasteczko polane lukrem).
21
Ćwiczenie 7

Mickiewicz wspomina w poemacie także obrazy natury. Odwołując się do cytowanego fragmentu, wyjaśnij, w jaki sposób poeta wykorzystuje opisy rodzimych gatunków drzew do kultywowania pamięci o typach ludzkich oraz hierarchii ważności osób w rodzinie.

Adam Mickiewicz Pan Tadeusz

Czeremchy, oplatane dzikich chmielów wieńcem,
Jarzębiny, ze świeżym pasterskim rumieńcem;
Leszczyna, jak menadamenadamenada, z zielonemi berły,
Ubranemi jak w grona, w orzechowe perły;
A niżej, dziatwa leśna: głóg w objęciu kalin
OżynaożynaOżyna, czarne usta tuląca do malin.
Drzewa i krzewy liśćmi wzięły się za ręce,
Jak do tańca stające panny i młodzieńce
Wkoło pary małżonków. Stoi pośród grona
Para, nad całą leśną gromadą wzniesiona
Wysmukłością kibicie i barwy powabem:
Brzoza biała, kochanka, z małżonkiem swym grabem.
A dalej, jakby starce, na dzieci i wnuki
Patrzą, siedząc w milczeniu: tu sędziwe buki,
Tam matrony topole, i mchami brodaty
Dąb, włożywszy pięć wieków na swój kark garbaty,
Wspiera się, jak na grobów połamanych słupach,
Na dębów, przodków swoich, skamieniałych trupach.

2 Źródło: Adam Mickiewicz, Pan Tadeusz, Lwów 1882, s. 68.
RMyocEHQMSW3q
(Uzupełnij).
menada
ożyna
31
Ćwiczenie 8

Na podstawie fragmentów artykułu zamieszczonego w Multimedium oraz znajomości poematu Adama Mickiewicza, omów rolę pamięci w inwokacji Pana Tadeusza.

RkSRYKkogjL97
(Uzupełnij).
Praca domowa

W jaki sposób pamięć wpływa na zachowania ludzi? Odwołaj się do fabuły Pana Tadeusza, a także do innych tekstów kultury, do zjawisk z dziedziny polityki oraz do własnego doświadczenia.

Odpowiedz na pytanie: w jaki sposób pamięć wpływa na zachowania ludzi? Odwołaj się do fabuły Pana Tadeusza, a także do innych tekstów kultury, do zjawisk z dziedziny polityki oraz do własnego doświadczenia.

R115lMVYRGMgm
(Uzupełnij).