Sprawdź się

Pokaż ćwiczenia:

111

Ćwiczenie 1

Przyporządkuj różnicę elektroujemności między atomami do podanych związków chemicznych. Wartości elektroujemności poszczególnych pierwiastków odczytaj z układu okresowego.

Przyporządkuj różnicę elektroujemności między atomami do podanych związków chemicznych. Wartości elektroujemności poszczególnych pierwiastków weź z opisu układu okresowego.

R14zDn6al1Rc81

Ilustracja przedstawia układ okresowy pierwiastków. Wartości elektroujemności poszczególnych pierwiastków są następujące: wodór 2,1, tlen 3,5, sód 0,9, fosfor 2,1, węgiel 2,5, chlor 3,0, beryl 1,5.

R47D3T3gko9hu

∆E = 1,4, ∆E = 0,4, ∆E = 1,2, ∆E = 1,5

NaH
BeCl₂
CH₄
P₄O₁₀

Źródło: GroMar Sp. z o.o., na podstawie W. Mizerski, Tablice chemiczne, Warszawa 2004., licencja: CC BY-SA 3.0.

$NaH$

∆ E = 2,1 - 0,9 = 1,2

${BeCl}_{2}$

∆ E = 3,0 - 1,5 = 1,5

${CH}_{4}$

∆ E = 2,5 - 2,1 = 0,4

$P_{4} O_{10}$

∆ E = 3,5 - 2,1 = 1,4

Ćwiczenie 2

Podaj, jakie wiązania występują w chlorku amonu?

RQuqTXiEalcJ1

Odpowiedź:

Chlorek amonu to sól o wzorze sumarycznym ${NH}_{4} Cl$ .

R1A1tt3hIJb7w

Ilustracja przedstawia sieć krystaliczną chlorku amonu. W nawiasie kwadratowym jest wzór: atom azotu łączy się po lewej, po prawej stronie oraz na dole z atomem wodoru. Od atomu azotu jest strzałka w górę do atomu wodoru. W indeksie górny za nawiasem kwadratowym jest znak +. Obok w nawiasie kwadratowym jest atom chloru. U góry, na dole, po lewej i po prawej stronie ma kreski. W indeksie górnym za nawiasem kwadratowym jest znak minus. — Sieć krystaliczna chlorku amonu
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Sieć krystaliczna chlorku amonu składa się z kationu amonowego i anionu chlorkowego, które oddziałują elektrostatycznie za pomocą wiązania jonowego. W jonie amonowym występują wiązania kowalencyjne spolaryzowane i koordynacyjne pomiędzy atomem azotu a atomami wodoru.

Rjzri2ZBXYaFe2

Ćwiczenie 3

Poniżej przedstawiono cztery grupy substancji. Zaznacz tę grupę, która przedstawia wyłącznie substancje o wiązaniach kowalencyjnych spolaryzowanych.

Na, O₂, MgCl₂, HCl
CO₂, HI, H₂S, H₂O
H₂O, H₂, LiH, Mg
Na₂O, I₂, H₂SO₄, Cu

Ćwiczenie 4

Uczeń uzyskał wartości temperatur wrzenia (pod ciśnieniem atmosferycznym) dwóch badanych substancji. Przyporządkuj je do odpowiednich substancji, wiedząc, że jedną z nich jest tlenek sodu, a drugą tlenek węgla( $IV$ ).

R12FVnQbJX43K

1950, -78

Tlenek sodu: ............°C

Tlenek węgla(IV): ............°C

Tlenek sodu posiada wiązania jonowe, natomiast tlenek węgla( $IV$ ) kowalencyjne.

Ćwiczenie 5

Poniżej przedstawiono wzory sześciu związków chemicznych. Zaznacz te, które przedstawiają związki o wiązaniach jonowych.

RUeWndvKrXerD

{CCl₄} {#Rb₂O} {SO₂} {CH₃COOH} {CS₂} {#NaHCO₃}

Do związków jonowych należą:

tlenek metalu;
nadtlenek metalu;
ponadtlenek metalu;
wodorotlenek;
sól, wodorosól, hydroksosól ( $∆ E \geq 1,7$ );
wodorek metalu $I$ lub $II$ grupy, bez wodorku berylu i wodorku magnezu.

Ćwiczenie 6

Wpisz do tabeli, jaki rodzaj wiązania chemicznego (jonowe, kowalencyjne spolaryzowane, kowalencyjne niespolaryzowane, metaliczne) występuje w wymienionych w tabeli związkach.

RKqIQJixXJWA1

Rodzaj wiązania

Związek chemiczny	CS₂	MgCl₂	NH₃
Rodzaj wiązania

Wiązania kowalencyjne niespolaryzowane występują w cząsteczkach zbudowanych z atomów, pomiędzy którymi różnica elektroujemności jest mniejsza bądź równa $0,4$ ( $∆ E \leq 0,4$ ).
Wiązania kowalencyjne spolaryzowane występują w cząsteczkach zbudowanych z atomów, pomiędzy którymi różnica elektroujemności jest większa od $0,4$ ( $∆ E > 0,4$ ).
Wiązania metaliczne występują w metalach i stopach metali.

${CS}_{2}$ – siarczek, $∆ E = 0$
${MgCl}_{2}$ – sól, $∆ E = 1,8$
${NH}_{3}$ – wodorek, $∆ E = 0,9$

Ćwiczenie 7

Oceń, jaką budowę (kowalencyjną czy jonową) posiada chlorek arsenu( $III$ ), jeśli wiesz, że w temperaturze pokojowej jest cieczą o temperaturze wrzenia $130 ° C$ . Podaj wzór sumaryczny badanego związku chemicznego.

RUZNEbRvHk64S

kowalencyjna, AlCl₃, jonowa, AsCl₃

Wzór sumaryczny: ........................

Budowa: ........................

Chlorek arsenu( $III$ ) to sól. Jeśli wiesz, że sól posiada wysokie temperatury wrzenia i topnienia lub że w warunkach normalnych jest ciałem stałym, to oznacza, że posiada budowę jonową. Przeciwnie jest w przypadku substancji o wiązaniach kowalencyjnych (tworzących kryształy cząsteczkowe).

Ćwiczenie 8

R1WTxMo0Ahaub

Mapa myśli. Uzupełnij schematy tak, aby prawidłowo przedstawiały przykłady związków o danych wiązaniach. Wykorzystaj:

KBr

HCl

{SO}_{2}

Cu

{Br}_{2}

N_{2}

{MnSO}_{4}

{CaC}_{2}

Mg

H_{3} {PO}_{4}

Fe

O_{2}

.. Lista elementów:

Nazwa kategorii: Wiązanie kowalencyjne spolaryzowane

Elementy należące do kategorii Wiązanie kowalencyjne spolaryzowaneKoniec elementów należących do kategorii Wiązanie kowalencyjne spolaryzowane

Uzupełnij schematy tak, aby prawidłowo przedstawiały przykłady związków o danych wiązaniach. Wykorzystaj: KBr, HCl, SO₂, Cu, Br₂, N₂, MnSO₄, CaC₂, Mg, H₃PO₄, Fe, O₂.

Wiązanie kowalencyjne spolaryzowane

RlEEoxBeOlD6f

Wiązanie kowalencyjne niespolaryzowane

RaF7Phsm6zmGP

Wiązanie jonowe

R10nsafO4OlJf

Wiązanie metaliczne

R16Nwi48TjCr2

$KBr$ (sól, $∆ E = 1,9$ )
$HCl$ (kwas, $∆ E = 0,9$ )
${SO}_{2}$ (tlenek niemetalu, $∆ E = 1,0$ )
$Cu$ (metal)
${Br}_{2}$ (cząsteczka homoatomowa, $∆ E = 0$ )
$N_{2}$ (cząsteczka homoatomowa, $∆ E = 0$ )
${MnSO}_{4}$ (sól)
${CaC}_{2}$ (węglik wapnia)
$Mg$ (metal)
$H_{3} {PO}_{4}$ (kwas, $∆ E = 1,4$ wodór–tlen, $∆ E = 1,4$ fosfor–tlen)
$Fe$ (metal)
$O_{2}$ (cząsteczka homoatomowa, $∆ E = 0$ )

Wiązanie kowalencyjne spolaryzowane:

- $HCl$

${SO}_{2}$
$H_{3} {PO}_{4}$

Wiązanie kowalencyjne niespolaryzowane:

$O_{2}$
${Br}_{2}$
$N_{2}$

Wiązanie jonowe:

$KBr$
${MnSO}_{4}$
${CaC}_{2}$

Wiązanie metaliczne:

$Mg$
$Cu$
$Fe$

Film samouczek

Dla nauczyciela