Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1
Pokaż ćwiczenia:
1
Ćwiczenie 1
Rhphs3W6p9Yzn
Dokończ zdanie.
System polityczny w Szwajcarii nazywamy systemem... Możliwe odpowiedzi: 1. jednopartyjnym., 2. wielopartyjnym w wersji kooperacyjnej., 3. dwuipółpartyjnym., 4. dwubiegunowym.
1
111
Ćwiczenie 2

Zapoznaj się z wykresem, a następnie wykonaj ćwiczenie.

R1V88wDZtJyEN
Oznaczenia wykresu: niebieski – Partia Konserwatywna, czerwony – Partia Pracy, pomarańczowy – Liberalni Demokraci, zielony – Zieloni; żółty – SNP
Źródło: Ralbegen, licencja: CC BY-SA 4.0.
RbHUJnrE2nf70
Wykres przedstawia wyniki sondaży przedwyborczych jednego z europejskich państw. Podaj nazwę tego państwa oraz rodzaj systemu partyjnego, który w nim funkcjonuje. (Uzupełnij).
Ćwiczenie 2
R1CYclqLbUcN2
(Uzupełnij).
RWJnqoJoioph12
Ćwiczenie 3
Do podanych opisów dopasuj nazwy systemów partyjnych. a) Istnieje wiele partii, ale jedna z nich ma taką przewagę, że pozostaje niemal bez przerwy u władzy.
Odpowiedź: system 1. wielopartyjny dwublokowy, 2. wieloparty dwuipółpartyjny, 3. wielopartyjny z partią dominującą
b) Istnieje wiele partii, ale dwie mają zdecydowaną przewagę nad pozostałymi. W wyniku wyborów żadna z nich nie jest w stanie rządzić samodzielnie, więc wchodzi w koalicję z inną niewielką partią co gwarantuje przewagę w parlamencie.
Odpowiedź: system 1. wielopartyjny dwublokowy, 2. wieloparty dwuipółpartyjny, 3. wielopartyjny z partią dominującą
c) Wiele partii rywalizuje ze sobą ale po wyborach współdziałają ze sobą w ramach dwóch bloków.
Odpowiedź: system 1. wielopartyjny dwublokowy, 2. wieloparty dwuipółpartyjny, 3. wielopartyjny z partią dominującą
2
Ćwiczenie 4
R1RXyaDL8dqly
Zaznacz, które zdania są prawdziwe, a które fałszywe. W Wielkiej Brytanii nie funkcjonuje system partii dominującej. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. W systemie dwublokowym o władzę walczą dwie partie. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Zasada systemu łupów obowiązuje w Szwajcarii. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Konstytucja USA gwarantuje istnienie systemu dwupartyjnego w USA. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Do 2017 r. we Francji funkcjonował system kooperacji partii. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
31
Ćwiczenie 5

Zapoznaj się z danymi w tabeli, a następnie wykonaj ćwiczenie.

wybory

 SDSM

VMRO‑DPMNE 

DUI 

DPA 

dwa największe ugrupowania 

1990

 25,3%

 24,8

 -

 -

 50,1

1994

48,3% 

bojkot 

 -

 -

48,3 

1998

25,1% 

28,1 

 -

 -

53,2 

2002

40,5 

24,4 

 11,9

 5,2

64,9 

2006

23,3 

32,5 

12,1 

7,5 

55,8 

2008

23,6 

48,8 

12,8 

8,3 

72,4 

2011

32,8 

39 

10,2 

5,9 

71,8 

2014

24,9 

42,2 

13,5 

5,8 

67,1 

2016

36,7 

38,1 

7,3 

2,6 

74,8 

Indeks dolny Źródło: Jacek Wojnicki, Ewolucja systemu partyjnego Republiki Macedonii Północnej, „Wschodnioznawstwo” 2019, s. 30. Indeks dolny koniec

R7GuOZbTu3cA5
Na podstawie danych z tabeli podaj nazwę systemu partyjnego, który funkcjonował w Macedonii po 1990 roku. Odpowiedź uzasadnij. (Uzupełnij).

Materiał źródłowy do ćwiczeń 6 i 7.

1
Artur Bartkiewicz Ocasio‑Cortez: Cztery czy pięć partii w USA? To by się sprawdziło

Demokratyczna kongresmenka z Nowego Jorku, Alexandria Ocasio‑Cortez, w rozmowie z MSNBC stwierdziła, że system dwupartyjny, jaki charakteryzuje amerykańską scenę polityczną, jest obecnie „trudny do nawigowania” i prowadzi do impasu. Zdaniem Ocasio‑Cortez „cztery czy pięć partii” w Kongresie sprawdziłoby się w USA.

Polityk, która sama określa się jako „demokratyczna socjalistka” ubolewała nad tym, że ludziom wydaje się, iż amerykańska polityka jest podzielona wyłącznie między lewicę (Demokraci) a prawicę (Republikanie). Tymczasem, jak zauważyła, 40 proc. amerykańskiej opinii publicznej określa się jako „niezależni” (Independents). – I to nie oznacza, że jesteśmy w środku, to oznacza, że nienawidzimy (tego podziału) – dodała.

- Sądzę, że jest całkowicie uprawnione powiedzieć, że dwupartyjny system, szczególnie w czasie impasu, jest mało sterowny – oceniła Ocasio‑Cortez.

- Może to jest błąd strukturalny. W kategoriach rozmowy, sądzę, że to dobry temat do rozmowy. Wiele innych rządów robi to (prowadzi takie debaty) – dodała zaznaczając, że eksperymenty z systemem wielopartyjnym można byłoby prowadzić na poziomie stanów i władz miejskich.

Amerykański system dwupartyjny jest pokłosiem większościowej ordynacji wyborczej obowiązującej w USA.

cyt1 Źródło: Artur Bartkiewicz, Ocasio‑Cortez: Cztery czy pięć partii w USA? To by się sprawdziło, dostępny w internecie: rp.pl [dostęp 2.12.2019 r.].
31
Ćwiczenie 6
R15WxC2jukV32
Wyjaśnij, dlaczego amerykański system dwupartyjny został przedstawiony jako „pokłosie większościowej ordynacji wyborczej”. (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 7
RSKaiLYiSjrbZ
Opisz, na jaki problem związany z funkcjonowaniem demokracji zwróciła uwagę Alexandria Ocasio-Cortez. (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 8

Zapoznaj się z tekstem i wykonaj ćwiczenie.

1
Mateusz Kucharczyk Hiszpania: będą kolejne wybory parlamentarne

Dwudniowe konsultacje „ostatniej szansy” króla Hiszpanii z liderami najważniejszych ugrupowań politycznych nie przyniosły oczekiwanego skutku. Filip VI poinformował, że obecnie „nie ma kandydata na premiera, który otrzymałby wymagane poparcie parlamentu”. Przed Hiszpanami czwarte od grudnia 2015 r. wybory parlamentarne.

Przed Hiszpanią kilka intensywnych tygodni (wybory najprawdopodobniej 10 listopada). W międzyczasie, Sąd Najwyższy w Madrycie orzeknie w sprawie 12 katalońskich działaczy niepodległościowych oskarżonych o zorganizowanie nielegalnego referendum niepodległościowego w Katalonii w październiku 2017 r.

Stare przyzwyczajenia

W ostatnich dniach z ust partyjnych liderów padały różne deklaracje w kontekście umożliwienia powołania rządu Pedro Sáncheza, jednak zabrakło tej najważniejszej, dotyczącej rzeczywistego wsparcia dla starań zwycięzcy kwietniowych wyborów. W efekcie, dwudniowe konsultacje przeprowadzone pod auspicjami Filipa VI, w których wzięło udział 15 przywódców i liderek hiszpańskich partii, zakończyły się fiaskiem. Wydany wczoraj późnym popołudniem komunikat króla Hiszpanii stanowi podsumowanie klinczu politycznego, w jakim od 2015 r. znajduje się Hiszpania. Jak obliczył w ubiegły piątek kataloński dziennik, od grudniowych wyborów 2015 r., które zapoczątkowały okres niestabilności politycznej, władza wykonawcza przez ponad 15 miesięcy (już ponad 450 dni) pracowała w trybie „pełniący obowiązki” (en funciones). Taki układ nie sprzyja stabilizacji ani przeprowadzeniu koniecznych reform. Obecnie jak na dłoni widać różnice między kulturą polityczną Hiszpanii i Włoch, które w międzyczasie również przeszły przez kryzys rządowy. Jednak dla Włochów zmiana rządu to nie pierwszyzna. W efekcie, w ciągu dwóch tygodni zawiązała się koalicja, której istnienie wydawało się niemożliwe jeszcze przed kilkoma miesiącami: antysystemowego Ruchu Pięciu Gwiazd (M5S) oraz centrolewicowej Partii Demokratycznej (PD). Tymczasem dla przyzwyczajonych do rzeczywistego systemu dwupartyjnego (od grudnia 1982 r. rządy na zmianę sprawowali socjaliści z PSOE lub konserwatyści z Partii Ludowej (PP)) Hiszpanów, przeszkodą nie do przezwyciężenia staje się funkcjonowanie w warunkach systemu wielopartyjnego, wymagającego od liderów skłonności do konsensusu.

cyt3 Źródło: Mateusz Kucharczyk, Hiszpania: będą kolejne wybory parlamentarne, dostępny w internecie: euractiv.pl [dostęp 2.12.2019 r.].
RvjTTW7sOBAwt
Wyjaśnij, na czym polega kryzys systemu politycznego w Hiszpanii. (Uzupełnij).