Sprawdź się
Określenie „filozofia pozytywna” odnosi się do...
- pozytywnego podejścia do metafizyki i teologii.
- ograniczenia roli filozofii do krytyki nauk szczegółowych.
- pozytywnego stosunku do idealizmu filozoficznego.
- wyrugowania z filozofii pojęć niejasnych i metodologicznej niespójności.
Wskaż zdania, które błędnie opisują dążenia Augusta Comte’a.
- Pragnął przebudowy filozofii, dzięki której pełniłaby ona funkcję służebną wobec nauk szczegółowych.
- Za wzór poprawnie uprawianych nauk uważał nauki ścisłe.
- Uważał, że spełnieniem rozwoju ludzkości będzie faza metafizyczna.
- Nie widział jakościowych różnic pomiędzy teologią a metafizyką.
- Mniemał, że do szkoły pozytywnej mogą należeć jedynie kwalifikowani („zawodowi”) filozofowie.
Ułóż elementy Comte’owskiej klasyfikacji nauk w odpowiedniej kolejności (od najbardziej ogólnej, do najmniej abstrakcyjnej).
- biologia
- fizyka
- chemia
- astronomia
- socjologia
Przyporządkuj elementy Comte’owskiej klasyfikacji nauk do odpowiednich opisów.
nauka najbardziej ogólna, traktująca o abstrakcyjnie rozumianych zjawiskach, nauka, która jest najbliższa fizyce społecznej, nauka rozpatrująca najbardziej szczegółowe, konkretne zagadnienia, druga spośród nauk najbardziej ogólnych, jedynie w niewielkim stopniu zajmująca się zagadnieniami szczegółowymi
| astronomia | |
| fizyka | |
| biologia | |
| socjologia |
Poniższa tabela zawiera twierdzenia dotyczące prawa trzech stadiów. Oceń ich prawdziwość.
| Twierdzenie | Prawda | Fałsz |
| Faza teologiczna poprzedza fazę metafizyczną, gdyż wiara i myślenie w kategoriach religijnych poprzedza i stymuluje myślenie abstrakcyjne. | □ | □ |
| Zainicjowanie ostatniego stadium rozwoju Comte przypisuje sobie. | □ | □ |
| Rozwój ludzkości, rozwój wiedzy ludzkiej i rozwój filozofii, to tak naprawdę jeden i ten sam rozwój. | □ | □ |
| Trzy fazy, które Comte wymienia w swej teorii trzech stadiów, wciąż przejawiają się w konflikcie pomiędzy trzema filozofiami: teologiczną, metafizyczną i naukową. | □ | □ |
Własnymi słowami wyjaśnij dlaczego swoją filozofię Comte określił mianem „filozofii pozytywnej”.
Własnymi słowami wyjaśnij, na czym polegał główny zarzut, jaki wobec szkoły pozytywnej artykułowali jej krytycy.
Poniżej znajduje się fragment rozważań Comte’a. Zapoznaj się z jego treścią, a następnie zaznacz zdanie, które jest z nią zgodne.
Metoda pozytywna w 16 wykładachPanujące obecnie w umysłach [filozoficznych] zamieszanie wynika z jednoczesnego posiłkowania się trzema wykluczającymi się nawzajem filozofiami: teologiczną, metafizyczną i pozytywną.
Jeśliby jedna z tych trzech filozofii osiągnęła zupełną przewagę, zaistniałby określony porządek społeczny.
Właśnie współistnienie tych trzech filozofii udaremnia porozumienie co do każdego zasadniczego punktu. Idzie o to, aby dowiedzieć się, która z nich powinna osiągnąć przewagę. Oczywiste jest, że filozofia pozytywna jest powołana do tego, aby stanąć na czele. Od długiego szeregu wieków posuwała się ona stale naprzód, podczas gdy jej przeciwniczki chyliły się do upadku.
Filozofia teologiczna i metafizyczna toczą między sobą walkę o zadanie reorganizacji społeczeństwa. Filozofia pozytywna dotychczas wdawała się w spory jedynie po to, aby krytykować je obydwie. Doprowadźmy ją do stanu, w którym będzie zdolna do podjęcia roli czynnej. Uzupełnijmy rozległą operację intelektualną rozpoczętą przez Bacona, Kartezjusza i Galileusza, a rewolucyjny kryzys zostanie zakończony.Źródło: August Comte, Metoda pozytywna w 16 wykładach, tłum. W. Wojciechowski, Warszawa 1961, s. 24.
- Filozofie, nazwane przez Comte’a teologicznymi i metafizycznymi, walczą tylko między sobą, nie zauważając nawet stanowiska pozytywistycznego.
- Współistnienie filozofii metafizycznej, teologicznej i pozytywnej byłoby możliwe, gdyby te dwie pierwsze podporządkowały się trzeciej z nich.
- Mówiąc o długiej tradycji filozofii pozytywnej Comte powołuje się na wielkich filozofów, zwłaszcza empirystów, takich, jak Bacon, Kartezjusz i Galileusz.
- Comte, w konflikcie, który opisuje, nie kibicuje żadnej ze stron.