Zbigniew Brzeziński Spadek po zimnej wojnie

Związek Radziecki jest politycznym wyrazem rosyjskiego nacjonalizmu. Wielkorusowie – Rosjanie dominują w wielonarodowym Związku Radzieckim zamieszkałym przez 270 milionów ludności, a poprzez potęgę i zasoby tego Związku dominują z kolei nad gronem geograficznie bliskich państw liczących dodatkowo około 115 milionów mieszkańców. W efekcie 135 milionów Rosjan sprawuje polityczną kontrolę nad skupiskiem stanowiącym 385 milionów i zajmującym ogromne połacie kontynentu euroazjatyckiego. Nie oznacza to, iż ten system po prostu ogranicza się do zwykłego ucisku narodowościowego. Wielkorusowie stosują zarówno kooptacje, jak i represje.

1 Źródło: Zbigniew Brzeziński, Spadek po zimnej wojnie, Warszawa 1993, s. 90.

Wszystkie błędy Putina. „Dla samodzielnej i samotnej Rosji status mocarstwa to konieczność”

Dmitrj Trenin, znany politolog, członek prestiżowej Rady ds. Polityki Zagranicznej i Obronnej, podsumował w środę na łamach dziennika «Wiedomosti» 20 lat rządów Władimira Putina w polityce zagranicznej. Ocenił, że Putin uczynił z Rosji mocarstwo, ale popełniał też błędy.

«Rosja, niemalże spisana na straty w światowym rozkładzie w przededniu XXI wieku, półtorej dekady później wróciła na globalną arenę jako jeden z wielkich i najbardziej aktywnych graczy geopolitycznych i wojskowych» – pisze Trenin.

«Jest oczywiste, że na początku XXI wieku Rosja odzyskała swój status mocarstwa. (…)

W dzisiejszych warunkach mocarstwo to państwo odporne na zewnętrzne naciski i zdolne realizować samodzielną politykę, a w razie konieczności – obronić się bez pomocy z zewnątrz” – ocenia».

2 Źródło: Wszystkie błędy Putina. „Dla samodzielnej i samotnej Rosji status mocarstwa to konieczność”, dostępny w internecie: forsal.pl [dostęp 19.09.2019 r.].

Zbigniew Brzeziński Spadek po zimnej wojnie

Chociaż Ameryka czasami chciała rozluźnić więzy, które trzymają i podporządkowują Europę Wschodnią Moskwie, to w krytycznym momencie wolała nie kontestować bezpośrednio radzieckiej dominacji. Polityka amerykańska zmierzała do ostrożnego sprzyjania pokojowej ewolucji w kierunku bardziej pluralistycznej Europy Wschodniej, co było procesem długotrwałym i celowo odwracanym siłą, jak np. poprzez stan wojenny w Polsce w 1981 roku. Jednakże gdy załamał się reżym zachodnioniemiecki w 1953 roku, gdy Węgry powstały w 1951 roku [właściwa data to 1956 rok], gdy Czechosłowacja wyemancypowała się pokojowo w 1968 roku (po to tylko, aby stać się ofiarą inwazji wojsk radzieckich [dokładnie wojsk Układu Warszawskiego]), Stany Zjednoczone przyjęły postawę bierną, maskowaną antyradziecką retoryką. Czy można było zrobić więcej – to sprawa dyskusyjna. Ale, że zrobiono niewiele, jest bezsporne.

3 Źródło: Zbigniew Brzeziński, Spadek po zimnej wojnie, Warszawa 1993, s. 99.