Sprawdź się
Zaznacz, jaki element nie może być zaliczony do obiektywnych uwarunkowań międzynarodowych polityki zagranicznej.
- zmiany zachodzące w najbliższym otoczeniu państwa
- pozycja państwa w systemie stosunków międzynarodowych
- obowiązujące prawo międzynarodowe
- międzynarodowa percepcja danego państwa i narodu, kształtowana na podstawie obserwacji wszystkich innych uwarunkowań wewnętrznych i zewnętrznych
Zaznacz, jakie sposoby analizy polityki zagranicznej na początku lat 70. XX wieku zaproponował James Rosenau.
- wertykalny
- horyzontalny
- diagonalny
- intencjonalny
Zdecyduj, które stwierdzenia są prawdziwe, a które fałszywe.
| Stwierdzenie | Prawda | Fałsz |
| Potencjał ludnościowy Chin w zdecydowany sposób wpływa na politykę zagraniczną tego państwa. | □ | □ |
| Sfera psychologiczna w koncepcji polityki zagranicznej autorstwa amerykańskich naukowców to sfera percepcji, wyobrażeń, ocen i oczekiwań. | □ | □ |
| Środowisko geograficzne Stanów Zjednoczonych ma niewielki wpływ na kreowaną przez to państwo politykę zagraniczną. | □ | □ |
| Potencjał technologiczny Chin wypada zdecydowanie korzystniej w porównaniu do potencjału Stanów Zjednoczonych. | □ | □ |
Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wykonaj ćwiczenie.
Polityka bezpieczeństwaZwykło się mówić, że litewska polityka bezpieczeństwa jest euroatlantycka, oparta o członkostwo naszego kraju w Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego (NATO). To jest najważniejszym gwarantem naszego bezpieczeństwa, jednak sama polityka bezpieczeństwa zewnętrznego jest znacznie bardziej szeroka. Litwa również aktywnie działa w ramach Europejskiej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony, jest członkiem Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE), uczestnikiem wielu umów i konwencji, które przyczyniają się do zwiększenia bezpieczeństwa i stabilności.
Litwa stała się członkiem NATO i Unii Europejskiej w czasie, gdy w systemie bezpieczeństwa transatlantyckiego zachodzą istotne zmiany. Pozwala to jej wspólnie z innymi sojusznikami aktywnie uczestniczyć w procesie określania nowej definicji NATO i tworzeniu Europejskiej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony. Z innej strony, członkostwo w organizacjach europejskich i euroatlantyckich zapewnienia polityce bezpieczeństwa zewnętrznego Litwy takie możliwości i dźwignie, których wcześniej nie posiadaliśmy. Należyte ich wykorzystanie – to codzienna praca dyplomatów pracujących w dziedzinie polityki bezpieczeństwa.
Źródło: Polityka bezpieczeństwa, 24.11.2015 r., dostępny w internecie: urm.lt [dostęp 1.10.2020 r.].
Zaznacz, na czym jest oparta litewska polityka bezpieczeństwa.
- podpisane układy dwustronne
- wielostronne układy i uczestnictwo w organizacjach międzynarodowych
- silna armia i sojusz z Rosją
- sojusz ze Stanami Zjednoczonymi
Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wykonaj ćwiczenie.
Polityka zagraniczna: cele, instrumenty i osiągnięcia28 czerwca 2016 r. Wysoka Przedstawiciel przedstawiła Radzie Europejskiej globalną strategię UE w dziedzinie polityki zagranicznej i bezpieczeństwa. Skupiająca się na bezpieczeństwie, aspirująca do strategicznej niezależności i charakteryzująca się pryncypialnym, choć pragmatycznym podejściem do sąsiedztwa Europy globalna strategia UE oznacza istotną zmianę sposobu myślenia w porównaniu z europejską strategią bezpieczeństwa z 2003 r. W globalnej strategii UE określono pięć priorytetów w dziedzinie polityki zagranicznej UE:
bezpieczeństwo naszej Unii,
odporność państw i społeczeństw na wschód i na południe od UE,
zintegrowane podejście do sytuacji konfliktowych,
łady regionalne oparte na współpracy;
globalne rządzenie w XXI wieku.
Źródło: Polityka zagraniczna: cele, instrumenty i osiągnięcia, dostępny w internecie: europarl.europa.eu [dostęp 1.10.2020 r.].
Polityka zagraniczna Unii Europejskiej... Możliwe odpowiedzi: 1. oparta jest na budowaniu współpracy z państwami sąsiadującymi z UE., 2. jest strategią globalną, uzależniającą bezpieczeństwo państw UE od stabilizacji globalnej., 3. jest sumą polityk zagranicznych państw członkowskich., 4. polega na mediowaniu Wysokiego Przedstawiciela UE w rozwiązywaniu konfliktów lokalnych.
Zaznacz właściwe dokończenia zdania.
Polityka zagraniczna Unii Europejskiej...
- oparta jest na budowaniu współpracy z państwami sąsiadującymi z UE.
- jest strategią globalną, uzależniającą bezpieczeństwo państw UE od stabilizacji globalnej.
- jest sumą polityk zagranicznych państw członkowskich.
- polega na mediowaniu Wysokiego Przedstawiciela UE w rozwiązywaniu konfliktów lokalnych.
Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wykonaj ćwiczenie.
Strategia Polskiej Polityki Zagranicznej 2017–2021Do globalnego osłabienia autorytetu Zachodu doszło na tle dynamicznego rozwoju świata niezachodniego oraz głębokich przemian cywilizacyjnych związanych z rewolucją cyfrową, gwałtowną urbanizacją, zmianami demograficznymi i migracjami. Unia Europejska i Stany Zjednoczone nadal pozostają globalnymi potęgami gospodarczymi i politycznymi, jednak krajobraz ulega zmianom. Wzrost współzależności pomiędzy różnymi regionami świata, szybkość i głębokość zmian cywilizacyjnych stwarzają grunt pod coraz silniejszą konkurencję gospodarczą między państwami i pod rywalizację polityczną mocarstw. Wydarzenia, które mają miejsce w odległych punktach globu – w Azji, Afryce, Ameryce Łacińskiej – już dzisiaj silnie oddziałują na położenie Europy, w tym Polski. W miarę upływu czasu tendencja ta będzie się nasilać, niosąc z sobą zjawiska zarówno pozytywne, takie choćby jak globalne porozumienia handlowe czy zacieśnianie więzi gospodarczych, jak i negatywne – konflikty zbrojne i napięcia polityczne.
Źródło: Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Strategia Polskiej Polityki Zagranicznej 2017–2021, s. 4.
Zdecyduj, które stwierdzenia są prawdziwe, a które fałszywe.
| Stwierdzenie | Prawda | Fałsz |
| Globalizacja przyniosła zmianę w relacjach międzynarodowych i wpłynęła na osłabienie pozycji państw UE. | □ | □ |
| We współczesnym świecie relacje gospodarcze między kontynentami wpływają na poziom rozwoju gospodarczego państw europejskich, w tym Polski. | □ | □ |
| Procesy globalizacyjne wymagają od państw umiejętności zapobiegania konfliktom kulturowym, które mogą mieć wpływ na bezpieczeństwo społeczności na innych kontynentach. | □ | □ |
| Rewolucja cyfrowa przyczyniła się do zwiększenia wpływu państw europejskich na gospodarkę światową. | □ | □ |
Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wykonaj ćwiczenie.
Uwarunkowania polityki zagranicznej Polski w strefie euroatlantyckiejUwarunkowania polityki zagranicznej państw można podzielić na wewnętrzne i zewnętrzne (międzynarodowe), a w ramach tych dwóch grup na obiektywne i subiektywne. Wewnętrzne uwarunkowania obiektywne polityki zagranicznej Polski obejmują w miarę stałe charakterystyki państwa polskiego jako podmiotu prowadzącego politykę zagraniczną, takie jak: położenie geograficzne i geopolityczne, potencjał demograficzny, gospodarczy, naukowo‑techniczny i militarny oraz system polityczny. Natomiast w grupie uwarunkowań wewnętrznych subiektywnych należy uwzględnić percepcję środowiska międzynarodowego przez społeczeństwo, media i polityków, reprezentowane koncepcje polityki zagranicznej przez różne siły polityczne oraz jakość i aktywność własnej służby zagranicznej i dyplomacji. Jako uwarunkowania zewnętrzne o charakterze obiektywnym można będzie potraktować: trendy ewolucji sytuacji międzynarodowej wokół Polski, pozycję międzynarodową Polski oraz umowne powiązania z innymi państwami i obowiązujące prawo międzynarodowe. Ostatnią grupę stanowią uwarunkowania zewnętrzne (międzynarodowe) subiektywne, takie jak: postrzeganie Polski i Polaków przez otoczenie międzynarodowe, koncepcje polityki zagranicznej innych państw adresowane do lub dotyczące Polski, oraz jakość i aktywność służby zagranicznej i dyplomacji innych państw, z którymi Polska utrzymuje stosunki.
Źródło: Ryszard Zięba, Uwarunkowania polityki zagranicznej Polski w strefie euroatlantyckiej, [w:] tegoż, Polityka zagraniczna Polski w strefie euroatlantyckiej, Warszawa 2013.
Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wykonaj ćwiczenie.
Polityka zagraniczna – uwarunkowania i instrumentyNajbardziej dynamiczny charakter mają uwarunkowania ekonomiczne, w których mieszczą się bogactwa naturalne, ogólny potencjał gospodarczy, poziom rozwoju, zaawansowanie technologiczne, typ ustroju i polityki gospodarczej, polityka pieniężna, inwestycje i handel zagraniczny, przynależność do określonych ugrupowań gospodarczych. Potencjał, struktura i dynamika gospodarki pozwalają nierzadko przełamywać niedostatek lub „mankamenty” innych czynników. Górzysta i uboga w przeszłości Szwajcaria stała się potęgą finansową oraz w przemyśle precyzyjnym. Niewielkie i pustynne terytorium Izraela Żydzi zamienili w kraj dobrobytu, zaawansowanych technologii oraz eksportujący żywność na rynki europejskie. Chociaż Federacja Rosyjska posiada największe na świecie terytorium oraz największe zasoby naturalne jest krajem gospodarczo słabo rozwiniętym, gdzie dziesiątki milionów ludzi żyją w ubóstwie, a silne uzależnienie od kapitału obcego ogranicza politykę zagraniczną Moskwy (i to pomimo mocarstwowego potencjału nuklearnego i własnego programu kosmicznego). Jest to spuścizna po ustroju politycznym i gospodarczym komunistycznego ZSRR.
Źródło: Polityka zagraniczna – uwarunkowania i instrumenty, dostępny w internecie: stosunki-miedzynarodowe.pl [dostęp 1.10.2020 r.].