Sprawdź się
Rozstrzygnij, jakich wydarzeń konsekwencje zostały przedstawione w poniższych fragmentach opracowania historycznego.
W wyniku przeprowadzonego referendum, przy 90% poparcia, Hitler przejął władzę prezydenta, lecz bez tego tytułu. Oficjalny jego tytuł brzmiał: wódz i kanclerz Rzeszy […]. Skupił w ten sposób w jednym ręku olbrzymią władzę, stając się w pełni dyktatorem. Możliwe odpowiedzi: 1. ustawa o zabezpieczeniu narodu i państwa przed niebezpieczeństwem, 2. podpalenie Reichstagu, 3. śmierć Paula von Hindenburga
Następnego dnia […] prezydent podpisał dekret o ochronie państwa i narodu. Umożliwił on zawieszenie swobód obywatelskich oraz dawał rządowi centralnemu uprawnienia do przywracania ładu i porządku w poszczególnych krajach Rzeszy. Rozpisane już wcześniej wybory parlamentarne umożliwiły w nowej sytuacji gnębienie opozycji przez zakaz zebrań i demonstracji oraz przeprowadzanie rewizji i masowych aresztowań. Doszło też do zamknięcia większości gazet opozycyjnych. Możliwe odpowiedzi: 1. ustawa o zabezpieczeniu narodu i państwa przed niebezpieczeństwem, 2. podpalenie Reichstagu, 3. śmierć Paula von Hindenburga
Na mocy tej ustawy rząd uzyskał na 4 lata prawo wydawania ustaw i uchylania konstytucji. […] Dzień ten zatem stał się końcem demokracji w Niemczech. W konsekwencji doszło do likwidacji Republiki Weimarskiej […]. Możliwe odpowiedzi: 1. ustawa o zabezpieczeniu narodu i państwa przed niebezpieczeństwem, 2. podpalenie Reichstagu, 3. śmierć Paula von Hindenburga
Przeanalizuj poniższy plakat. Odwołując się do elementów graficznych, wskaż przeciwko komu był on skierowany.
Przeanalizuj opis poniższego plakatu. Odwołując się do elementów graficznych, wskaż przeciwko komu był on skierowany.
![Ilustracja przedstawia plakat. Plakat prezentuje mężczyznę w długim stroju oraz czerwonej czapce z pięcioramienną gwiazdą. Mężczyzna uśmiecha się złowieszczo. Trzyma zakrwawiony bicz. Stoi na martwych ciałach pełnych krwi. Za mężczyzną znajduje się płonące miasto. Na dole plakatu jest napis w języku niemieckim.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RzSVPPx1gqepw/1657210095/qRV1SvFwfIiCFXHXz6Tipjsg6FUvxDcV.jpg)
Zapoznaj się z poniższymi źródłami, a następnie określ, jakie były skutki polityki Hitlera wobec kobiet. Oceń ją z punktu widzenia założeń ideologii nazistowskiej.
Źródło A
Rok | Populacja (w tys.) | Liczba małżeństw | Liczba urodzeń |
1918 | 66,811 | 352,543 | 926,813 |
1920 | 61,797 | 894,978 | 1,599,287 |
1928 | 64,023 | 594,631 | 1,199,998 |
1932 | 65,716 | 516,793 | 993,126 |
1933 | 66,027 | 638,573 | 971,174 |
1934 | 66,409 | 740,165 | 1,198,360 |
1935 | 66,871 | 651,435 | 1,263,976 |
1936 | 67,349 | 609,770 | 1,278,583 |
1937 | 67,831 | 620,265 | 1,277,046 |
1938 | 75,396 | 645,062 | 1,348,534 |
1939 | 86,910 | 774,163 | 1,413,230 |
1940 | 98,173 | 612,946 | 1,402,640 |
Indeks dolny Uwaga: od 1938 r. dane uwzględniają również terytoria przyłączone do III Rzeszy. Indeks dolny koniecUwaga: od 1938 r. dane uwzględniają również terytoria przyłączone do III Rzeszy.
Źródło B - Struktura zatrudnienia kobiet w III Rzeszy (w tys.)
1925 | 1933 | 1939 | |
rolnictwo | 4696,3 | 4648,8 | 4880,6 |
przemysł i rzemiosło | 2987,4 | 2758,8 | 3310,3 |
handel i transport | 1514,2 | 1920,8 | 2083,9 |
zajęcia niezwiązane z prowadzeniem gospodarstwa domowego | 650,1 | 901,1 | 1093,6 |
zajęcia związane z prowadzeniem gospodarstwa domowego | 1357,1 | 1249,6 | 1331,8 |
Indeks górny Tabele na podstawie: Alison Kitson, Germany 1858–1990: Hope, Terror, and Revival, Oxford University Press, 2001, s. 188–189. Indeks górny koniecTabele na podstawie: Alison Kitson, Germany 1858–1990: Hope, Terror, and Revival, Oxford University Press, 2001, s. 188–189.
Przeanalizuj poniższe źródło, a następnie udowodnij, że jest ono wyrazem polityki rasistowskiej nazistowskiej Niemiec.
Ustawa o obywatelstwie Rzeszy
§ 2
(1) Obywatelem Rzeszy jest tylko obywatel krwi niemieckiej i pokrewnej, który swym zachowaniem dowodzi, że jest skłonny i nadaje się do wiernego służenia Narodowi Niemieckiemu i Rzeszy Niemieckiej.
(2) Obywatelstwo Rzeszy nabywa się przez nadanie aktu obywatelstwa Rzeszy.
(3) Obywatel Rzeszy jest jedynym nosicielem pełni praw politycznych zgodnie z ustawami.Ustawa o ochronie krwi niemieckiej i honoru niemieckiego
§1
(1) Zabronione jest zawieranie małżeństw między Żydami a obywatelami krwi niemieckiej lub pokrewnej. Małżeństwa zawarte mimo to są nieważne, nawet jeśli w celu obejścia niniejszej Ustawy zostały zawarte za granicą.
(2) Powództwo z przyczyn nieważności może wnieść tylko prokurator.
§2 Zabronione jest współżycie pozamałżeńskie między Żydami a obywatelami krwi niemieckiej lub pokrewnej.
§3 Żydom nie wolno zatrudniać w gospodarstwie domowym obywatelek krwi niemieckiej lub pokrewnej poniżej 45. roku życia.
§4
(1) Żydom zabrania się wywieszania flag Rzeszy i flag narodowych oraz pokazywania barw Rzeszy.
(2) Wolno im natomiast pokazywać barwy żydowskie. Korzystanie z tego uprawnienia jest pod ochroną państwa [...].”Cytat za: Ustawy norymberskie z 15 września 1935 r., dostępny w: dydaktykahistorii.uni.lodz.pl.
Przeanalizuj poniższą ilustrację zatytułowaną Typy aryjskie. Określ, jaki cel przyświecał jej autorowi. Uzasadnij odpowiedź.
Przeanalizuj opis poniższej ilustracji zatytułowanej Typy aryjskie. Określ, jaki cel przyświecał jej autorowi. Uzasadnij odpowiedź.
![Ilustracja przedstawia trzy postacie stojące obok siebie. Od lewej to Hitler z czarnymi włosami, kwadratowymi wąsami i w mundurze. Druga postać to otyły Goering w jasnym mundurze, który wyciąga rękę w nazistowskim geście. Trzecia postać to karykaturalnie niski Goebbels z nieproporcjonalnie dużą głową. Pod spodem jest napis w języku francuskim: Typowy Aryjczyk; blondyn jak Hitler, szczupły jak Goering, wysoki jak Goebbels](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R5AUb40ZmLPfl/1657210096/1ZluzDx6psO3z5JojJSLjYK9Mayk14Qb.jpg)
Przeanalizuj źródła opisujące wydarzenia związane z nocą kryształową w III Rzeszy. Dopasuj autora do każdego tekstu. Uzasadnij swój wybór.
Tekst 1
Zniszczenia, jakim zostały poddane żydowskie sklepy i mieszkania w dniach 9 i 10 listopada 1938 r. w rezultacie wybuchu narodowego oburzenia w obliczu podżeganiu przez międzynarodową żydowską propagandę przeciwko narodowemu socjalizmowi, muszą zostać naprawione przez żydowskich właścicieli.”
Tekst 2
Wszystkie doniesienia potwierdzają, że działania [podjęte przeciwko Żydom] są mocno krytykowane przez większość Niemców. W ciągu pierwszych kilku dni zostało aresztowanych setki Arian w całej Rzeszy, ponieważ oni jawnie wyrazili swoje oburzenie z powodu zaistniałej sytuacji. Można było usłyszeć ludzi pytających: Kto będzie następny po Żydach.”
Tekst 3
Wracałem do domu późno wieczorem, kiedy zobaczyłem kilku bandytów bijących mężczyznę dopóty, dopóki on nie upadł. Następnie ciągnęli go do zajezdni tramwajowej i tam go zostawili. Policjant, który przechodził przypadkiem obok, pomógł mi zanieść poszkodowanego do szpitala św. Elżbiety. To był starszy mężczyzna, z siwymi włosami – myślę, że prawnik. Gdy wracałem zobaczyłem kobietę z dwójką małych dzieci, w płaszczu narzuconym na piżamę. Byli przerażeni. „Dlaczego nas bijecie? – kobieta wykrzyczała – Nie zrobiliśmy Wam nic złego”. Zaproponowałem, że zabiorę ją ze sobą do swojego domu, ale ona wolała wrócić do swojego mieszkania, by opiekować się mężem.”
Tekst 4
Kiedy opowiedziałem o tych wydarzeniach [nocy kryształowej], mój kuzyn Klaus‑Gunter powiedział. „O co tyle hałasu? Te wydarzenia nie są niczym nadzwyczajnym. Powinieneś na nie spojrzeć w szerszym kontekście historycznym i zrozumieć, że są one polityczną koniecznością! Dokonaliśmy aneksji Austrii i Sudetów, nasze państwo objęło dodatkowo pół miliona Żydów – oni nie są nikim więcej tylko pasożytami! Jedno decydujące uderzenie jest lepsze niż setki lat walki […].”
Indeks dolny Cyt. za: Alison Kitson, Germany 1858–1990: Hope, Terror, and Revivals, Oxford University Press 2001, s. 207. Indeks dolny koniecCyt. za: Alison Kitson, Germany 1858–1990: Hope, Terror, and Revivals, Oxford University Press 2001, s. 207.
Przeanalizuj poniższą karykaturę i rozstrzygnij, odwołując się do elementów graficznych, do jakiego wydarzenia związanego z umacnianiem władzy przez Hitlera się ona odnosi. Uzasadnij swoje zdanie.
Przeanalizuj opis poniższej karykatury i rozstrzygnij, odwołując się do elementów graficznych, do jakiego wydarzenia związanego z umacnianiem władzy przez Hitlera się ona odnosi. Uzasadnij swoje zdanie.
![Ilustracja przedstawia Hitlera, który trzyma dymiący pistolet. Po jego prawej stoi wiking z włócznią. Pod nogami Hitlera klęczy mały mężczyzna w garniturze. Za Hitlerem leżą martwe ciała. Przed Hitlerem stoją rzędy żołnierzy. Każdy z nich ma uniesione obydwie ręce.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RGJhtrll60Agt/1657210097/1Xi6ctXWAenUplixYXWBbBeikvidnMHx.jpg)
Teraz salutują obiema rękami. Napis na leżącym dokumencie:
Obietnice niedotrzymane przez Hitlera.
Przeanalizuj poniższy rysunek przedstawiający etapy kształtowania się systemu rządów dyktatorskich w nazistowskich Niemczech. Odwołując się do elementów graficznych, podpisz kolejne stopnie. Nawiąż do działań podjętych przez Hitlera celem umocnienia swojej władzy. Uzasadnij swój wybór.
![Ilustracja](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RUrienrRsjD7T/1657210098/hJqevGQCjUrA4CcPMJJZjUnx8R4i9QrR.png)