Sprawdź się

Pokaż ćwiczenia:

R1ByyfnQ3YBE71

Ćwiczenie 1

Łączenie par. Oceń prawdziwość informacji. . 1. Górskie stoki nieporośnięte roślinnością są w większym stopniu narażone na erozję eoliczną niż wodną.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. 2. Obszary położone w klimacie podrównikowym są zagrożone zarówno erozją wodą jak i eoliczną.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. 3. Zjawisko sufozji (erozji podziemnej) dotyczy obszarów zbudowanych ze skał lessowych.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. 4. Do słabo podatnych na erozję wodną należą gleby gliniaste oraz iłowe.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz

RPfHaNR6gm5GG1

Ćwiczenie 2

Wśród podanych czynników wskaż wszystkie, które zwiększają zagrożenie erozją eoliczną gleb: Możliwe odpowiedzi: 1. bezśnieżna zima, 2. występowanie skał wapiennych, 3. występowanie skał lessowych, 4. duże otwarte przestrzenie pól uprawnych, 5. płytkie zaleganie wód podziemnych

R1GIyRUwwAuD41

Ćwiczenie 3

Uszereguj wymienione sposoby użytkowania stoku w kolejności rosnącego zagrożenia erozją wodną gleb: Elementy do uszeregowania: 1. Czarny ugór, 2. Las, 3. Rola, uprawa prostopadła do stoku, płodozmian, 4. Rola, uprawa prostopadła do stoku, monokultura kukurydzy, 5. Rola, uprawa równoległa do stoku, płodozmian, 6. Trwałe zadarnienie

R1Pf6jJ47LsjV2

Ćwiczenie 4

Cztery zdjęcia przedstawiają: pionowe słupy skalne obrośnięte delikatnie roślinnością, bruzdę biegnącą w poprzek przez pole uprawne, zbocze i pole uprawne poprzecinane zewsząd przez erozję wodną, wąwóz w lesie.

Ćwiczenie 4

Opisz proces erozji wodnej.

RmOukWnWdbABV

(Uzupełnij).

Ćwiczenie 5

Zadrzewienia śródpolne pełnią głównie funkcję wiatrochronów. Wymień inne funkcje przeciwerozyjne, jakie mogą pełnić krzewy i drzewa.

R12pzKpJjaKvp

Ilustracja przedstawia pola uprawne poprzecinane zadrzewieniami i krzewami. — Źródło: dostępny w internecie: pixabay.com, domena publiczna.

RD9m0QhgdSCHu

(Uzupełnij).

Zainspiruj się powyższą fotografią.

Zadrzewienie śródpolne mogą również zatrzymywać (retencjonować) wodę w systemach korzeniowych, ograniczając spływ wody; system korzeniowy drzew wiąże podłoże, chroniąc glebę przed wymywaniem; obecność drzew zacienia otoczenie, co chroni glebę przed przesuszeniem.

Ćwiczenie 6

Porównaj sposoby prowadzenia prac polowych przedstawione na obu zdjęciach. Wskaż fotografię, na której przedstawiono sposób upraw niezgodny z zasadami ochrony przeciwerozyjnej gleb. Uzasadnij swój wybór.

R1HuiEyOFZCE6

Zdjęcie po lewo przedstawia ścięte trawy na łące gotowe do zbioru. Zdjęcie po prawo przedstawia zbocze uprawne obrośnięte w zieloną roślinność.

R1AVlUQhfvE4Q

(Uzupełnij).

Zwróć uwagę na sposób prowadzenia prac rolnych w stosunku do nachylenia stoku czy też przebiegu poziomic. Rozważ, który sposób powoduje zwiększenie intensywności spływu wody na stokach.

Sposobem niezgodnym z zasadami ochrony przeciwerozyjnej jest fotografia przedstawiająca bruzdy po orce przebiegające zgodnie z nachyleniem stoku („z góry w dół”), tj. przecinające poziomice. Prowadzenie prac w taki sposób powoduje, że po opadach deszczu woda wykorzystuje powstałe podczas orki bruzdy i spływa nimi, równocześnie wypłukując cząsteczki gleby i doprowadzając do erozji wodnej.

Ćwiczenie 6

R1KjwqhRR5CzC

(Uzupełnij).

Ćwiczenie 7

Na podstawie mapy obszarów erozji gleb w Polsce uzupełnij tabelę. Przyporządkuj do każdej przyczyny erozji po jednej krainie geograficznej, wybierając spośród podanych.

RaJYN0x93fgiX

Mapa przedstawia erozję gleb w Polsce. Mapa jest wykonana w skali 1 : 6 000 000. Kolorem ciemnozielonym oznaczono bardzo intensywną erozję wodną powierzchniową i występuje ona na samym południu kraju, poniżej Krakowa i Rzeszowa na południe. Kolorem jasnozielonym oznaczono intensywną erozję wodną powierzchniową i występuje ona w okolicach Kielc, Krakowa, Rzeszowa, Torunia, ciągnie się też między Gdańskiem a Szczecinem, a także w okolicach Suwałk oraz Jeleniej Góry. — Źródło: dostępny w internecie: igipz.pan.pl, tylko do użytku edukacyjnego.

R1ORxJTXj7weK

Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.

Ćwiczenie 7

R5gd7RWXzyquH

Uzupełnij luki w tekście. Występowanie gleb na skałach lessowych oraz skałach węglanowych. Niska lesistość terenu. 1. Beskid Niski, 2. Nizina Północnomazowiecka, 3. Wyżyna Lubelska
Występowanie gleb na piaskach. Małe sumy opadów rocznych. Niska lesistość terenu. 1. Beskid Niski, 2. Nizina Północnomazowiecka, 3. Wyżyna Lubelska
Duże deniwelacje terenu. Wysokie sumy opadów rocznych. 1. Beskid Niski, 2. Nizina Północnomazowiecka, 3. Wyżyna Lubelska

Ćwiczenie 8

Uzasadnij tezę, że zmiany klimatu zwiększają zagrożenie gleb erozją wodną i wietrzną.

R13YiQlqO5ZjG

(Uzupełnij).

Zapoznaj się z artykułem Gleby i grunty a zmiany klimatu, 16.12.2019, eea.europa.eu (dostęp 22.11.2021).

Przykładowa odpowiedź

Wzrost temperatury powietrza będący efektem globalnego ocieplenia zwiększa proces parowania i przesuszenia gleby, co powoduje wzrost tempa erozji eolicznej. Powiększać się będzie obszar zagrożony zjawiskiem pustynnienia. W szerokościach umiarkowanych zmiany klimatyczne przejawiają się częstszymi i dłużej utrzymującymi się falami letnich upałów oraz występowaniem bezśnieżnych zim, co intensyfikuje latem erozję eoliczną, a zimą wodną. Zjawiskom tym towarzyszy często obniżenie zwierciadła wód podziemnych, a tym samym przesuszenie podłoża i wzrost erozji, zarówno eolicznej, jak i wodnej. Skutkiem globalnego ocieplenia są również ekstremalne zjawiska pogodowe, takie jak intensywne opady deszczu czy burze. Zwiększają one wypłukiwanie cząsteczek gleby przez spływającą wodę.

Animacja 3D

Dla nauczyciela

Sprawdź się