Sprawdź się
Ułóż podane wydarzenia w porządku chronologicznym.
- konferencja w Stresie
- podpisanie układu w Locarno
- dojście do władzy Benita Mussoliniego
- ratyfikowanie traktatu wersalskiego
- początek wielkiego kryzysu ekonomicznego
- mianowanie Adolfa Hitlera kanclerzem
- podpisanie paktu czterech
- zawarcie brytyjsko-niemieckiego układu morskiego
Wyobraź sobie, że uczestniczysz w konferencji, na której dyskutowana jest sprawa ratyfikowania tzw. paktu czterech. Zapoznaj się z tekstem tego dokumentu i dopasuj podane niżej stwierdzenia do poszczególnych państw.
Pakt czterech podpisany
Paryż. Agencja Havasa donosi, że koła polityczne uważają, iż tekst paktu, co do którego osiągnięte zostało porozumienie między Mussolinim oraz przedstawicielami Anglji i Francji stanowi wyraz wysiłku pojednawczego, do którego, należy się spodziewać, przyłączą się w najkrótszym czasie i Niemcy. We wstępie do paktu jest zaznaczone, że układ ten zmierza głównie do uczynienia bardziej skutecznemi metod i procedur ustalonych przez pakt Ligi Narodów, w taki sposób, by decyzje 4‑ch mocarstw nie mogły naruszyć praw innych państw, któremi nie mogą dysponować bez udziału tych państw. Art. 1 przewiduje, że 4‑ry mocarstwa uzgodnią swe stanowisko w celu prowadzenia polityki skutecznej współpracy. Art. 2. przewiduje wymianę poglądów, mającą na celu zastosowanie postanowień paktu Ligi, zwłaszcza art. 10 dot. utrzymania terytorialnego status quo, art. 16 dot. sankcyj w razie konfliktu zbrojnego i art. 19 dot. rewizji traktatu. Art. 3 paktu przewiduje w razie niepowodzenia konferencji rozbrojeniowej porozumienie się 4‑ch mocarstw w celu znalezienia formuły rozwiązania kwestyj niezałatwionych. Art. 4 głosi, że 4‑y wielkie mocarstwa będą mogły również rozpatrzyć całokształt spraw gospodarczych przedstawiających dla nich wspólny interes w Europie. Art. 5 ustala czas trwania paktu na lat 10 z możnością przedłużenia go na taki sam okres, o ile nie zostanie wypowiedziany w końcu 8 roku. Wreszcie art. 6 zaznacza, że tekst francuski paktu uznany zostaje za miarodajny w razie sporu.
Londyn. Korespondent Reutera w Rzymie donosi, że rząd Rzeszy zaakceptował nowy projekt paktu 4‑ch mocarstw.
Paryż. Agencja Havas otrzymała wczoraj o godz. 18.20 depeszę z Rzymu, iż Niemcy wycofały swe żądania dotyczące: art. 3 i w ten sposób wyraziły zgodę bez zastrzeżeń na pakt 4‑ch. Natychmiast po otrzymaniu tej wiadomości Mussolini postanowił wygłosić zapowiedziane przemówienie w Senacie.
Rzym. W dniu wczorajszym pakt czterech został parafowany przez zainteresowane mocarstwa.
Źródło: Czasopismo „Goniec Śląski” nr 130, Katowice 1933, pismo dostępne online: sbc.org.pl.
Zapoznaj się z fragmentem poniższego traktatu, a następnie wykonaj polecenie.
[…] (a) Stosunek 35 : 100 ma być stosunkiem stałym, tj. całkowity tonaż floty niemieckiej nigdy nie przekroczy wartości procentowej 35 łącznego tonażu sił morskich, […] Członków Brytyjskiej Wspólnoty Narodów […].
(f) Jednak w kwestii okrętów podwodnych Niemcy, nie przekraczając stosunku 35: 100 w odniesieniu do całkowitego tonażu, będą miały prawo do posiadania tonażu okrętów podwodnych równego tonażowi okrętów podwodnych ogółem posiadanych przez członków brytyjskiej Wspólnoty Narodów.
Źródło: tekst dostępny online: en.wikipedia.org.
Wskaż właściwe dokończenie zdania. Poprawnych odpowiedzi może być więcej niż jedna.
Adolf Hitler dzień podpisania tego układu nazwał najszczęśliwszym dniem swojego życia, ponieważ…
- Niemcy weszły w skład ogólnoeuropejskich ustaleń dotyczących porządku europejskiego.
- załamała się koalicja państw europejskich zawarta celem powstrzymania Niemiec.
- Niemcy były traktowane na równi z innymi państwami europejskimi.
- układ ten stał się bazą trwałego porozumienia z Anglią.
- Niemcy na mocy prawa zostały zwolnione z postanowień traktatu wersalskiego.
- Francja w odpowiedzi rozpoczęła intensywną rozbudowę floty.
- nastąpił wzrost sympatii dla Niemców w europejskich kręgach politycznych.
Przeanalizuj poniższe opisy, a następnie przyporządkuj je do właściwych państw. Odpowiedz na podstawie informacji zawartych na mapie i w tekście, jakie mogłyby być przyszłe sojusze. Uzasadnij odpowiedź.
E, A, C, B, D
| Celem polityki zagranicznej było utrzymanie równowagi potęg w Europie i obrona imperium kolonialnego. Dojście do władzy Hitlera i jego dążenia do rewizji traktatu wersalskiego mogły podważyć dotychczasowy porządek w Europie. Kraj ten popierał jednak dążenia Niemiec do zmiany traktatu wersalskiego i był skłonny do poparcia tych żądań. Nadrzędnym celem było uniknięcie wojny za wszelką cenę i łagodzenie konfliktów międzynarodowych. | |
| Głównym celem tego kraju na początku lat 30. było utrzymanie dobrych relacji z Niemcami. Wcześniejsze układy gwarantujące neutralność na wypadek wojny i współpracę gospodarczą zostały przedłużone w 1931 r. Zmieniło się to po dojściu Hitlera do władzy. Kraj ten nie angażował się jednak w działania międzynarodowe. Po pierwsze było to spowodowane trudnościami wewnętrznymi, a po drugie mocarstwa europejskie, nieufne wobec Hitlera, także nie były zainteresowane współpracą z nim. | |
| Kraj ten miał stosunkowo słabą pozycję wśród państw świata i nie brał udziału w żadnych przedsięwzięciach na szczeblu międzynarodowym. Był w dużym stopniu zależny od Niemiec i znaczna część społeczeństwa dążyła do połączenia się z nimi, co znajdowało uzasadnienie zarówno ekonomiczne, jak i etniczne. W latach 20. kraj znajdował się w izolacji, ale na początku lat 30. zawarł sojusze z Włochami i Węgrami. | |
| Nadrzędnym celem polityki zagranicznej było zachowanie bezpieczeństwa od strony Niemiec. Z tego powodu państwo to w latach 20. zawarło serię traktatów z państwami Europy Wschodniej i Centralnej. W latach 30. prowadziło politykę raczej defensywną i było uzależnione w swoich posunięciach na arenie międzynarodowej od Wielkiej Brytanii. Priorytetem pozostawała kwestia rozbrojenia. | |
| Kraj ten początkowo nie występował przeciwko przejęciu władzy przez Hitlera, a nawet jego przywódca planował podpisanie układu, którego III Rzesza byłaby jedną ze stron. Zmieniło się to wraz z nasileniem dążeń Hitlera do przejęcia Austrii, czemu sprzeciwiano się przede wszystkim z uwagi na cele strategiczne. Podjęta m.in. z inicjatywy przywódcy tego kraju próba przeciwdziałania polityce Hitlera zakończyła się fiaskiem. Przywódca tego kraju miał ambicje ekspansjonistyczne. |
Przeanalizuj poniższą karykaturę i dokonaj jej interpretacji, odwołując się do elementów graficznych.
Przeanalizuj opis poniższej karykatury i dokonaj jej interpretacji.
Moi przyjaciele, zawiedliśmy, nie potrafiliśmy trzymać pod kontrolą waszych wojennych zamiłowań. Napis na kolumnie:
Konferencja rozbrojeniowa. Napis na zgromadzonych owcach:
Wspólnota ludzka. Tytuł pod ilustracją:
Konferencja usprawiedliwia się.
Konferencja w Stresie odbiła się szerokim echem w polskiej prasie. W wielu czasopismach pojawiły się artykuły omawiające rozpoczęcie i przebieg tego wydarzenia oraz prognozy z nim związane. Zapoznaj się z poniższym tekstem i zaproponuj do niego tytuł. Pamiętaj, że tytuł powinien przyciągać uwagę, a jednocześnie oddawać treść przytoczonego fragmentu. Wyjaśnij, dlaczego polska opinia publiczna była tak bardzo zainteresowana wynikiem konferencji w Stresie?
RZYM. 11.4. (PAT). Redaktor uchodzącego za półurzędowy „Giorrale d'Italia” Virginio Gayda zaleca w korespondencji ze Stresy, aby nie uważać z góry – jak to czynią liczne pisma zagraniczne – rozpoczynającej się konferencji za wydarzenie, które będzie rozstrzygało o przyszłości Europy. Autor zapewnia, że mylne są całkiem domysły, które snuła ostatnio prasa międzynarodowa na temat rzekomych propozycji Mussoliniego. Zadaniem konferencji będzie zbadanie ogółu problemów będących następstwem decyzji niemieckiej z 16 marca oraz ustalenie jaką wartość praktyczną mają jeszcze układy rzymski i londyński. Odpowiedzieć trzeba będzie na pytanie: 1) czy w dalszym ciągu możliwe jest w ogóle powszechne porozumienie z udziałem Niemiec, 2) czy istnieje jeszcze możliwość zawarcia powszechnej konferencji ograniczającej stan zbrojeń, 3) czy i jakie zadośćuczynienie będzie można dać Austrji, Węgrom i Bułgarji, które pragną dozbroić się, nie wychodząc z ram legalizmu. Virginio Gayda domaga się, aby poniechać w Stresie wszelkich utopijnych i ogólnikowych kombinacyj, lecz szukać rozwiązań konkretnych i realistycznych. Ale nie mogą to być rozwiązania częściowe, wyrwane z całokształtu, jak np. konwencja lotnicza, na którą godzą się Niemcy. Autor wyraża życzenie, aby ministrowie brytyjscy ujawnili więcej zdecydowania, aniżeli to okazywała prasa angielska ostatnich tygodni oraz wyraża nadzieję, że Anglja nie złamie solidarności, którą stworzyły między nią a Włochami i Francją układy londyńskie. W każdym razie absurdalne byłoby zdaniem p. Gaydy oczekiwanie po Stresie cudu, czy katastrofy.
Źródło: Czasopismo „Głos Lubelski”, R. 22, nr 101, Lublin 1935, pismo dostępne online: bc.wbp.lublin.pl.
Amerykański publicysta i polityk Patrick Buchanan w książce Churchill, Hitler i niepotrzebna wojna nazwał konferencję w Stresie ostatnią szansą na powstrzymanie ekspansjonistycznej polityki Hitlera i uniknięcie wojny. Wyjaśnij to stwierdzenie, odwołując się do sytuacji międzynarodowej i polityki państw na początku lat 30. XX w.
Wyobraź sobie, że uczestniczysz w procesie sądowym, a na ławie oskarżonych siedzą odpowiedzialni za kierowanie polityką międzynarodową Wielkiej Brytanii na początku lat 30. Akt oskarżenia brzmi: winni zaniechania powstrzymania Hitlera i zlekceważenia wczesnych oznak późniejszej polityki przywódcy III Rzeszy
. Twoim zadaniem jest obrona oskarżonych. Napisz mowę obrończą, w której przedstawisz kilka argumentów uniewinniających polityków brytyjskich.