1
Pokaż ćwiczenia:
R1I0gDjRIT4Wx1
Ćwiczenie 1
Odpowiedz na pytania: W jakiej kulturze powstała Księga Rodzaju? Czym zajmuje się dziedzina filozofii metafizyka? W jakiej kulturze żył i tworzył Platon? Kiedy powstała Księga Rodzaju?
RejLhUwVaPWmV1
Ćwiczenie 2
Co według Platona było przyczyną tego, że rzeczy w świecie są zmienne i skończone? Możliwe odpowiedzi: 1. materia, 2. zamysł i wola Demiurga, 3. dusza świata, 4. wzór, na podstawie którego powstał świat. (Uzupełnij).
R1Cs1JwwRx2LI11
Ćwiczenie 3
Czy podane zdania są prawdziwe czy fałszywe? Platon twierdził, że wszystko co powstaje, powstaje z jakiejś przyczyny. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Według Księgi Rodzaju świat został stworzony w ramach istniejącego uprzednio czasu. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Zdaniem Platona świat musiał mieć początek, ponieważ jest pozazmysłowy, niecielesny. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Według Biblii Bóg stworzył człowieka w szóstym dniu dzieła stworzenia. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
Ćwiczenie 4
Ri374kLWc78AJ1
Odpowiedz na pytania lub uzupełnij tekst. 1. Wiedza oraz wyobrażenia o powstaniu świata., 2. Przeprowadzenie jej ze stanu chaosu do porządku oznaczało u Platona budowanie świata., 3. Stworzone jako pierwsze w biblijnym opisie stworzenia świata., 4. Platoński budowniczy., 5. Dany światu przez budowniczego., 6. Platońskie byty wiecznotrwałe., 7. Rozmówca Timaiosa.
R1D3ymDhlI66W21
Ćwiczenie 5
Uzupełnij poniższe zdania jedną z podanych możliwości. Otóż według mego zdania należy przede wszystkim rozróżnić te dwie rzeczy. Coś, co istnieje wiecznie, a powstawania nie ma, i coś, 1. wzorem zrodzonym – wtedy niepiękne, 2. wzorem zrodzonym – wtedy nieskończone, 3. siódmy dzień i uczynił go dniem pierwszym, 4. niebo i ziemię, 5. siódmy dzień i uczynił go świętym, 6. światło i ciemność, 7. co powstaje zawsze, a nie istnieje nigdy, 8. coś, co ma powstawanie i istnieje wiecznie, 9. szósty dzień i uczynił go świętym, 10. wzorem doskonałym – wtedy niepiękne, 11. człowieka na swój obraz. /Platon Timaios, 27D/

Jeżeli wykonawca czegokolwiek patrzy wciąż na to, co jest niezmienne, i jakimś takim się posługuje wzorem, kiedy jego postać i zdolność wykonywa, wtedy koniecznie wszystko wychodzi skończone i piękne. A jeśli patrzy na to, co zrodzone, i posługuje się 1. wzorem zrodzonym – wtedy niepiękne, 2. wzorem zrodzonym – wtedy nieskończone, 3. siódmy dzień i uczynił go dniem pierwszym, 4. niebo i ziemię, 5. siódmy dzień i uczynił go świętym, 6. światło i ciemność, 7. co powstaje zawsze, a nie istnieje nigdy, 8. coś, co ma powstawanie i istnieje wiecznie, 9. szósty dzień i uczynił go świętym, 10. wzorem doskonałym – wtedy niepiękne, 11. człowieka na swój obraz. /Platon Timaios, 28B/

Na początku Bóg stworzył 1. wzorem zrodzonym – wtedy niepiękne, 2. wzorem zrodzonym – wtedy nieskończone, 3. siódmy dzień i uczynił go dniem pierwszym, 4. niebo i ziemię, 5. siódmy dzień i uczynił go świętym, 6. światło i ciemność, 7. co powstaje zawsze, a nie istnieje nigdy, 8. coś, co ma powstawanie i istnieje wiecznie, 9. szósty dzień i uczynił go świętym, 10. wzorem doskonałym – wtedy niepiękne, 11. człowieka na swój obraz. /Biblia, Księga I, 1.1/

Wtedy Bóg pobłogosławił ów 1. wzorem zrodzonym – wtedy niepiękne, 2. wzorem zrodzonym – wtedy nieskończone, 3. siódmy dzień i uczynił go dniem pierwszym, 4. niebo i ziemię, 5. siódmy dzień i uczynił go świętym, 6. światło i ciemność, 7. co powstaje zawsze, a nie istnieje nigdy, 8. coś, co ma powstawanie i istnieje wiecznie, 9. szósty dzień i uczynił go świętym, 10. wzorem doskonałym – wtedy niepiękne, 11. człowieka na swój obraz. /Biblia, Księga I, 2.3
21
Ćwiczenie 6

Wybierz jedną z poniższych tez i sporządź na jej temat kilkuzdaniowe uzasadnienie. Użyj analizy pojęć: najlepszypoprzedza. Jeśli nie zgadzasz się z żadną z tez, także wybierz jedną i uzasadnij swoje stanowisko.

  1. Świat może być tylko jeden, ponieważ został stworzony jako najlepszy z możliwych.

  2. Na gruncie Księgi Rodzaju trudno przyjąć, że Bóg w swoim istnieniu poprzedza akt stworzenia świata.

R1LimUniqmQOn
Wykonaj ćwiczenie zgodnie z poleceniem.
21
Ćwiczenie 7

Przyjmij na siebie rolę adwokata Platona i spróbuj bronić jego koncepcji przed autorką poniższego wiersza. Kieruj się pytaniami pod tekstem.

Wisława Szymborska Platon, czyli dlaczego...

Z przyczyn niejasnych,
w okolicznościach nieznanych
Byt Idealny przestał sobie wystarczać.
Mógł przecież trwać i trwać bez końca,
ociosany z ciemności, wykuty z jasności,
w swoich sennych nad światem ogrodach.
Czemu, u licha, zaczął szukać wrażeń
w złym towarzystwie materii?
Na co mu naśladowcy
niewydarzeni, pechowi,
bez widoków na wieczność?
Mądrość kulawa
z cierniem wbitym w piętę?
Harmonia rozrywana
przez wzburzone wody?
Piękno
z niepowabnymi w środku jelitami
i Dobro
– po co z cieniem,
jeśli go wcześniej nie miało?
Musiał być jakiś powód,
choćby i drobny z pozoru,
ale tego nie zdradzi nawet Prawda Naga
zajęta przetrząsaniem
ziemskiej garderoby.
W dodatku ci okropni poeci, Platonie,
roznoszone podmuchem wióry spod posągów,
odpadki wielkiej na wyżynach Ciszy…

wis Źródło: Wisława Szymborska, Platon, czyli dlaczego..., [w:] tejże, Chwila, 2002.
R3cqKY42JL2yW
Odpowiedz na pytania: Jak jest rozumiany w wierszu „Byt Idealny”? Czy filozof zgodziłby się na taki opis? (Uzupełnij). Jaki sens ma, zdaniem poetki, stworzenie świata? Jaki sens nadał mu Platon? (Uzupełnij). Jak nazwałbyś stosunek poetki do koncepcji Platona (admiracja, zawierzenie, sceptycyzm, ironia, szyderstwo)? Uzasadnij swoją odpowiedź. (Uzupełnij).
Polecenie 1

Zapoznaj się z poniższym tekstem, a następnie wykonaj ćwiczenia.

Stephen Hawking Krótkie odpowiedzi na wielkie pytania

Ja uważam, że wszechświat wyłonił się samorzutnie z nicości zgodnie z prawami fizyki (…). W momencie wielkiego wybuchu zaistniał wszechświat jako taki, a wraz z nim i przestrzeń. Ale jak było możliwe, by cały wszechświat z zawartą w nim energią, bezkresny przestwór przestrzeni i wszystko, co się w nim znajduje, po prostu wyłoniły się z nicości? (…) Niektórzy widzą tu działanie Boga, który miałby stworzyć przestrzeń i energię. Wielki wybuch byłby właśnie momentem stworzenia. Ale nauka mówi nam zupełnie coś innego (…) Ponieważ wiemy, że wszechświat miał kiedyś w przeszłości bardzo małe rozmiary – bodaj był mniejszy od protonu – możemy z tego wyciągnąć ważny wniosek. Oznacza to bowiem, że wszechświat jako taki, przy całej swojej przestronności i złożoności, mógł po prostu zaistnieć sam z siebie bez naruszania znanych nam praw fizyki (…). Codzienne doświadczenie nauczyło nas, że wszystko, co się wydarza, ma swoją przyczynę w czymś, co wydarzyło się wcześniej, zatem jest dla nas naturalne, że coś – być może Bóg powołało wszechświat do istnienia. Jeśli jednak mówimy o wszechświecie jako o całości, wcale tak nie musiało być (…) Z praw fizyki wynika nie tylko, że wszechświat mógł zaistnieć sam z siebie, niczym proton i nie wymagało to włożenia żadnej energii, ale i że jest w pełni możliwe, iż wielki wybuch nie miał żadnej, ale to żadnej przyczyny. Wyjaśnienia dostarczają tu koncepcje Einsteina, zgodnie z którymi czas i przestrzeń we wszechświecie są fundamentalnie powiązane. Coś doprawdy niewiarygodnego wydarzyło się w momencie wielkiego wybuchu. Otóż wtedy zaczął się w ogóle sam czas.

hawk Źródło: Stephen Hawking, Krótkie odpowiedzi na wielkie pytania, tłum. M. Krośniak, Poznań 2018, s. 55–62.
31
Ćwiczenie 8

Odpowiedz na poniższe pytania.

RfUQwwGadHfSJ
Jak – zdaniem autora – rozumiemy przyczynowość? (Uzupełnij) Jaka teza postawiona w tekście pozwala autorowi wykluczyć istnienie przyczyny zaistnienia świata? (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 9
ReBPrNSrFsBhG1
Wymień najważniejsze różnice między koncepcjami powstania świata według Platona, Biblii i Stephena Hawkinga. W swojej odpowiedzi użyj takich pojęć jak "zbudowany", "stworzony", "zaistniały sam z siebie", "przyczyna", "cel", "Demiurg", "Bóg", "prawa fizyki".
Rm2l9iHPpczG9
(Uzupełnij).