Sprawdź się
Uporządkuj podane państwa według malejącego wskaźnika Giniego.
Zaznacz sposoby zmniejszania dysproporcji w poziomie rozwoju społeczno‑gospodarczego państw, które można zaliczyć do pomocy długofalowej (tzw. „wędki”).
Na podstawie informacji zawartych w poniższej tabeli (wg danych Banku Światowego z 2019 r.) zapisz trzy problemy państw słabo rozwiniętych.
Państwa | Odsetek osób niedożywionych (%) | Współczynnik urodzeń (‰) | Udział ludności w wieku 65 lat i więcej (%) | Wskaźnik postrzegania korupcji | Liczba lekarzy na 10 000 mieszkańców |
Argentyna | 4,6 | 17,0 | 11,2 | 40 | 40 |
Etiopia | 20,6 | 32,3 | 3,5 | 34 | 1 |
Afganistan | 29,8 | 32,5 | 2,6 | 16 | 3 |
Bułgaria | 3,6 | 8,9 | 21,3 | 42 | 40 |
Wymień trzy czynniki wpływające na zapóźnienia społeczno‑ekonomiczne w krajach słabo rozwiniętych i trzy czynniki wpływające na postęp społeczno‑gospodarczy w krajach wysoko rozwiniętych.
Przeanalizuj poniższe dane, a następnie uzupełnij tabelę.
0,949, 0,779, 0,765, 0,632, 0,398, Polska
Nazwa państwa | Wartość HDI w 2019 r. | Numer wykresu |
---|---|---|
0,949 | ||
0,779 | ||
0,765 | ||
0,632 | ||
0,398 |
Uzupełnij ciąg przyczynowo‑skutkowy.
A. Odchodzenie krajów wysoko rozwiniętych od przemysłu ciężkiego.
B. Mniejsze dochody państw słabo rozwiniętych.
C. Wzrost dysproporcji społeczno‑gospodarczych na świecie.
D. Zmniejszone zapotrzebowanie krajów wysoko rozwiniętych na niektóre surowce (głównie rudy metali).
E. Przenoszenie uciążliwej produkcji z państw wysoko rozwiniętych do państw słabiej rozwiniętych.
F. Mniejsze zyski z eksportu surowców (głównie rud metali) dla krajów słabo rozwiniętych i spadek cen surowców mineralnych.
Przeczytaj poniższy tekst źródłowy, a następnie wymień trzy skutki przyrodnicze lub społeczno‑ekonomiczne dla krajów słabo rozwiniętych, które wynikają z przenoszenia tam uciążliwej produkcji przemysłowej przez kraje wysoko rozwinięte.
„Transnarodowe korporacje, przyczyniające się do nadmiernej materiałochłonności gospodarki przez kreowanie sztucznych potrzeb oraz wytwarzanie produktów o krótkim cyklu życia i jednorazowych, obarczane są winą za postępującą degradację środowiska przyrodniczego. Równocześnie proces globalizacji sprawił, że rosnące w siłę KTNIndeks górny ** mają swoje filie w państwach, w których obowiązują odmienne regulacje prawne, w tym wymogi dotyczące ochrony środowiska przyrodniczego, a społeczeństwo ma różną siłę oddziaływania na sektor biznesu. Ta luka w standardach ochrony środowiska między państwami wysoko rozwiniętymi i rozwijającymi się może przyczyniać się do tworzenia tzw. oaz zanieczyszczeń (pollution havens), gdyż zachęca do przesuwania «brudnych» przemysłów do państw o niższych normach ochrony środowiska. Dzieje się to zgodnie z mikroekonomiczną zasadą minimalizacji kosztów. [...] Przenoszenie ekologicznie uciążliwej produkcji do państw o niższych standardach i regulacjach środowiskowych oznacza również międzynarodowe przemieszczanie się (transfery) emisji zanieczyszczeń oraz ogranicza możliwości rozwiązywania globalnych problemów ekologicznych. Wiąże się to z przerzuceniem ryzyka ekologicznego na słabszych partnerów i niemal zawsze powoduje pogorszenie jakości środowiska w państwie, gdzie mają miejsce takie «brudne» bezpośrednie inwestycje zagraniczne.
S. Czaja definiuje neokolonializm ekologiczny (ekoimperializm) jako zjawiska ekonomiczne i polityczne polegające na lokowaniu w państwach rozwijających się przez firmy pochodzące z państw rozwiniętych przestarzałych technologii produkcyjnych, deponowaniu odpadów i zanieczyszczeń, których utylizacja jest w państwach rozwiniętych kosztowna, nadmiernej eksploatacji surowców znajdujących się na obszarze państw rozwijających się, przy ich niskiej cenie lub nakładaniu przez państwa rozwinięte dodatkowych zobowiązań ekologicznych, utrudniających rozwój społeczno‑ekonomiczny państw rozwijających się, bez odpowiedniego wsparcia logistycznego i finansowego. […]
Zdaniem T. Żylicza, w rozważaniach na temat migracji «brudnych przemysłów» z państw rozwiniętych do państw rozwijających się trzeba również wziąć pod uwagę fakt, że państwa biedne domagają się inwestycji przemysłowych, choćby to były nawet przemysły mineralne i chemiczne, likwidowane w państwach wysokorozwiniętych ze względów ekologicznych. Ponadto uważa on, że nie da się rzetelnie udowodnić hipotezy o występowaniu tego typu migracji, można bowiem wskazać przykłady lokalizacji brudnych przemysłów zarówno w państwach biednych, jak i bogatych”.
Indeks górny **KTN - korporacje transnarodowe
Indeks dolny Źródło: E. Jastrzębska, Korporacje transnarodowe a fair trade, „Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno‑Społecznego. Studia i Prace. Szkoła Główna Handlowa” 2011/2012, nr 4, s. 29–49. Indeks dolny koniecŹródło: E. Jastrzębska, Korporacje transnarodowe a fair trade, „Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno‑Społecznego. Studia i Prace. Szkoła Główna Handlowa” 2011/2012, nr 4, s. 29–49.
Przeanalizuj poniższą mapę, a następnie wyjaśnij, dlaczego ludność Europy Zachodniej pracuje mniej niż ludność Europy Wschodniej.