Poniższy rysunek przedstawia schemat budowy jaja płaza.

RXyux75pIbMJS

Ilustracja przedstawia schematyczną budowę jaja płaza. Ma okrągły kształt, w jej centrum znajduje się żółte koło z zaznaczonymi brązowymi punktami – jest to biegun wegetatywny (odżywczy) oznaczony cyfrą 2. Nad nim znajduje się przytwierdzony do niego półokrągły kształt w kolorze brązowym – biegun animalny (twórczy) z cyfrą 3. Otacza ją zielony okrąg w kolorze jasnozielonym, a wokół niego widnieje pierścień w kolorze ciemnozielonym – są to osłonki galaretowate oznaczone cyfrą 1.

Aksolotle są neotenicznymi larwami ambystomy meksykańskiej (Ambystoma mexicanum) występującymi w naturze jedynie w kanałach i jaskiniach jeziora Xochimilco w Meksyku, w bliskiej okolicy stolicy Meksyku. W warunkach naturalnych aksolotle rozmnażają się płciowo przed osiągnięciem stadium osobnika dorosłego (neotenia). Dziko żyjące osobniki aksolotla bardzo rzadko osiągają fazę postaci dorosłej, która jest zwierzęciem lądowym. W warunkach laboratoryjnych oraz popularnych hodowlach akwariowych zdarza się to częściej. Neoteniczne larwy występują również u innych gatunków z rodzaju Ambystoma, choć do zakończenia cyklu rozwojowego dochodzi w ich przypadku częściej niż u larwy ambystomy meksykańskiej. Im wyżej nad poziomem morza znajduje się jezioro, w którym żyją larwy, tym częściej przekształcają się one w postać dorosłą. Zaobserwowano też, że jeżeli otaczające jezioro tereny są siedliskami niebezpiecznymi dla form dorosłych, larwy nie przeobrażają się. W wysoko położonych jeziorach temperatura wody jest często niższa niż w jeziorze Xochimilco i sprzyja bardziej rozwojowi kręgowców niż bezkręgowców. Dieta larw ambystom żywiących się wieloma rodzajami niewielkich zwierząt różni się więc w zależności od wysokości nad poziomem morza. W warunkach laboratoryjnych udaje się zainicjować przeobrażenie aksolotla w postać dorosłą przez podanie związków jodu do wody, w której żyje larwa, lub wykonanie wstrzyknięcia tyroksyny (hormonu zawierającego jod i produkowanego przez kręgowce).

Indeks górny Na podstawie: Bert De Groef i in., Forever Young: Endocrinology of Paedomorphosis in the Mexican Axolotl (Ambystoma Mexicanum), [w:] „General and comperative endocrynology”, 2018, nr 266, s. 194–201. Indeks górny koniec^{Na podstawie: Bert De Groef i in., Forever Young: Endocrinology of Paedomorphosis in the Mexican Axolotl (Ambystoma Mexicanum), [w:] „General and comperative endocrynology”, 2018, nr 266, s. 194–201.}