Dopasuj pojęcia i ich definicje. Probant Możliwe odpowiedzi: 1. Choroba objawiająca się chaotycznymi ruchami mimowolnymi kończyn, tułowia i głowy oraz mięśni mimicznych twarzy, 2. Osoba, która jest przedmiotem analizy rodowodu genetycznego, 3. Skaza krwotoczna spowodowana niedoborem lub zaburzoną funkcją swoistych białek osocza, niezbędnych do prawidłowego krzepnięcia krwi, 4. Brak zdolności widzenia barw Hemofilia Możliwe odpowiedzi: 1. Choroba objawiająca się chaotycznymi ruchami mimowolnymi kończyn, tułowia i głowy oraz mięśni mimicznych twarzy, 2. Osoba, która jest przedmiotem analizy rodowodu genetycznego, 3. Skaza krwotoczna spowodowana niedoborem lub zaburzoną funkcją swoistych białek osocza, niezbędnych do prawidłowego krzepnięcia krwi, 4. Brak zdolności widzenia barw Pląsawica Huntingtona Możliwe odpowiedzi: 1. Choroba objawiająca się chaotycznymi ruchami mimowolnymi kończyn, tułowia i głowy oraz mięśni mimicznych twarzy, 2. Osoba, która jest przedmiotem analizy rodowodu genetycznego, 3. Skaza krwotoczna spowodowana niedoborem lub zaburzoną funkcją swoistych białek osocza, niezbędnych do prawidłowego krzepnięcia krwi, 4. Brak zdolności widzenia barw Daltonizm Możliwe odpowiedzi: 1. Choroba objawiająca się chaotycznymi ruchami mimowolnymi kończyn, tułowia i głowy oraz mięśni mimicznych twarzy, 2. Osoba, która jest przedmiotem analizy rodowodu genetycznego, 3. Skaza krwotoczna spowodowana niedoborem lub zaburzoną funkcją swoistych białek osocza, niezbędnych do prawidłowego krzepnięcia krwi, 4. Brak zdolności widzenia barw
Dopasuj pojęcia i ich definicje. Probant Możliwe odpowiedzi: 1. Choroba objawiająca się chaotycznymi ruchami mimowolnymi kończyn, tułowia i głowy oraz mięśni mimicznych twarzy, 2. Osoba, która jest przedmiotem analizy rodowodu genetycznego, 3. Skaza krwotoczna spowodowana niedoborem lub zaburzoną funkcją swoistych białek osocza, niezbędnych do prawidłowego krzepnięcia krwi, 4. Brak zdolności widzenia barw Hemofilia Możliwe odpowiedzi: 1. Choroba objawiająca się chaotycznymi ruchami mimowolnymi kończyn, tułowia i głowy oraz mięśni mimicznych twarzy, 2. Osoba, która jest przedmiotem analizy rodowodu genetycznego, 3. Skaza krwotoczna spowodowana niedoborem lub zaburzoną funkcją swoistych białek osocza, niezbędnych do prawidłowego krzepnięcia krwi, 4. Brak zdolności widzenia barw Pląsawica Huntingtona Możliwe odpowiedzi: 1. Choroba objawiająca się chaotycznymi ruchami mimowolnymi kończyn, tułowia i głowy oraz mięśni mimicznych twarzy, 2. Osoba, która jest przedmiotem analizy rodowodu genetycznego, 3. Skaza krwotoczna spowodowana niedoborem lub zaburzoną funkcją swoistych białek osocza, niezbędnych do prawidłowego krzepnięcia krwi, 4. Brak zdolności widzenia barw Daltonizm Możliwe odpowiedzi: 1. Choroba objawiająca się chaotycznymi ruchami mimowolnymi kończyn, tułowia i głowy oraz mięśni mimicznych twarzy, 2. Osoba, która jest przedmiotem analizy rodowodu genetycznego, 3. Skaza krwotoczna spowodowana niedoborem lub zaburzoną funkcją swoistych białek osocza, niezbędnych do prawidłowego krzepnięcia krwi, 4. Brak zdolności widzenia barw
1
Ćwiczenie 2
R1dhut81gIow9
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
R2aKzHaKD0uaq1
Ćwiczenie 2
Poronienie Możliwe odpowiedzi: 1. , 2. , 3. , 4. Zdrowi nosiciele cech autosomalnych recesywnych Możliwe odpowiedzi: 1. , 2. , 3. , 4. Bliźnięta dizygotyczne Możliwe odpowiedzi: 1. , 2. , 3. , 4. Małżeństwo krewniacze Możliwe odpowiedzi: 1. , 2. , 3. , 4.
Poronienie Możliwe odpowiedzi: 1. , 2. , 3. , 4. Zdrowi nosiciele cech autosomalnych recesywnych Możliwe odpowiedzi: 1. , 2. , 3. , 4. Bliźnięta dizygotyczne Możliwe odpowiedzi: 1. , 2. , 3. , 4. Małżeństwo krewniacze Możliwe odpowiedzi: 1. , 2. , 3. , 4.
1
Ćwiczenie 3
R1WT2hc2y046E
Przyporządkuj choroby do odpowiednich grup. Choroby dziedziczące się jako cechy autosomalne dominujące: Możliwe odpowiedzi: 1. pląsawica Huntingtona, 2. mukowiscydoza, 3. anemia sierpowata, 4. albinizm, 5. fenyloketonuria Choroby dziedziczące się jako cechy autosomalne recesywne: Możliwe odpowiedzi: 1. pląsawica Huntingtona, 2. mukowiscydoza, 3. anemia sierpowata, 4. albinizm, 5. fenyloketonuria
Przyporządkuj choroby do odpowiednich grup. Choroby dziedziczące się jako cechy autosomalne dominujące: Możliwe odpowiedzi: 1. pląsawica Huntingtona, 2. mukowiscydoza, 3. anemia sierpowata, 4. albinizm, 5. fenyloketonuria Choroby dziedziczące się jako cechy autosomalne recesywne: Możliwe odpowiedzi: 1. pląsawica Huntingtona, 2. mukowiscydoza, 3. anemia sierpowata, 4. albinizm, 5. fenyloketonuria
RnuOwfRuWQOur1
Ćwiczenie 4
Zaznacz cechy charakterystyczne chorób, które dziedziczą się jako cechy recesywne sprzężone z chromosomem X. Możliwe odpowiedzi: 1. Chory mężczyzna ma wszystkich zdrowych synów oraz zdrowe córki, które są nosicielkami., 2. Na choroby dziedziczące się jako cechy recesywne sprzężone z chromosomem X chorują częściej kobiety., 3. Potomstwo dziedziczy te choroby jedynie w linii żeńskiej., 4. U zdrowej kobiety będącej nosicielką występuje 50% ryzyka urodzenia chorych synów., 5. Przykładem tych chorób jest zespół łamliwego chromosomu X., 6. Choroby te atakują tkanki o największym zapotrzebowaniu na energię i objawiają się neuropatią, encefalopatią oraz miopatią., 7. Przykładem tych chorób jest dystrofia mięśniowa Duchenne’a.
2
Ćwiczenie 5
RR3nRt4lbbuQM
Grafika przedstawia rodowód. Kobieta będąca nosicielką choroby (oznaczona cyfrą jeden) wraz z chorym mężczyzną posiada czwórkę potomstwa: córkę będącą nosicielką choroby, zdrowego syna oznaczonego cyfrą 2, chorego syna oznaczonego cyfrą 3 oraz chorą córkę. Córka pary będąca nosicielką, wraz z partnerem – zdrowym mężczyzną posiadają czwórkę dzieci: jedną córkę zdrową, jedną córkę będącą nosicielką choroby, chorego syna oraz zdrowego syna. Zdrowy syn pary jest w związku małżeńskim z chorą kobietą oznaczoną cyfrą 4.
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RmsN61E67F0Kw
Łączenie par. .
Łączenie par. .
2
Ćwiczenie 5
R1BcUiRmocIWd
Zaznacz prawidłową odpowiedź. Choroba warunkowana przez gen recesywny sprzężony z płcią (gen leży w chromosomie X); zaburzenia rozwojowe mięśni warunkowane wrodzonym brakiem dystrofiny, białka membranoszkieletu komórek mięśni szkieletowych; u człowieka zanik tych mięśni, w tym mięśni oddechowych, prowadzi do śmierci w wieku młodocianym. To... Możliwe odpowiedzi: 1. dystrofia mięśniowa, 2. pląsawica Huntingtona
2
Ćwiczenie 6
RwWy6ofxcG3Ne
Grafika przedstawia rodowód. Mężczyzna nosiciel choroby oraz kobieta będąca nosicielką choroby posiadają czwórkę potomstwa: córkę będącą nosicielką choroby, chorego syna, zdrowego syna oraz zdrową córkę. Córka będąca nosicielką choroby wraz ze zdrowym partnerem posiadają czwórkę potomstwa: dwie zdrowe córki i dwóch synów będących nosicielami.
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RW6P136Zo40IK
Wskaż z poniższych choroby, które mogłyby dotknąć rodzinę przedstawioną na powyższym rodowodzie. Możliwe odpowiedzi: 1. Prawidłowa odpowiedź A, 2. Nieprawidłowa odpowiedź B, 3. Nieprawidłowa odpowiedź C, 4. Prawidłowa odpowiedź D, 5. Prawidłowa odpowiedź A, 6. Nieprawidłowa odpowiedź B, 7. Nieprawidłowa odpowiedź C, 8. Prawidłowa odpowiedź D
31
Ćwiczenie 7
R1dKAUNODsp8q
Grafika przedstawia rodowód. W pierwszym pokoleniu, dwie pary: zdrowa kobieta oraz chory mężczyzna oraz zdrowa kobieta i zdrowy mężczyzna mają po czwórce dzieci. Pierwsza para posiada zdrowych syna i córkę oraz chorych syna i córkę. Druga para posiada dwóch zdrowych synów i dwie zdrowe córki. W pokoleniu drugim chora córka pierwszej pary oraz zdrowy syn pary drugiej są w związku małżeńskim. Posiadają oni czwórkę potomstwa, będąca pokoleniem trzecim. Są to kolejno: zdrowa córka i syn oraz chora córka i syn. Chora córka jest w związku małżeńskim z chorym mężczyzną. Ich potomstwo stanowi dwóch chorych synów i dwie chore córki, będący czwartym pokoleniem.
Grafika przedstawia rodowód. W pierwszym pokoleniu, dwie pary: zdrowa kobieta oraz chory mężczyzna oraz zdrowa kobieta i zdrowy mężczyzna mają po czwórce dzieci. Pierwsza para posiada zdrowych syna i córkę oraz chorych syna i córkę. Druga para posiada dwóch zdrowych synów i dwie zdrowe córki. W pokoleniu drugim chora córka pierwszej pary oraz zdrowy syn pary drugiej są w związku małżeńskim. Posiadają oni czwórkę potomstwa, będąca pokoleniem trzecim. Są to kolejno: zdrowa córka i syn oraz chora córka i syn. Chora córka jest w związku małżeńskim z chorym mężczyzną. Ich potomstwo stanowi dwóch chorych synów i dwie chore córki, będący czwartym pokoleniem.
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RCUOpKowbcXuH
Na schemacie przedstawiono rodowód pewnej rodziny, który pozwala prześledzić dziedziczenie określonej cechy. Na podstawie analizy rodowodu określ, czy allel wywołujący chorobę jest dominujący czy recesywny oraz, czy leży na autosomie czy chromosomie płci. (Uzupełnij).
Zapoznaj się dokładnie z legendą i przeanalizuj rodowód. Możesz wpisać przykładowe oznaczenia genotypów i sprawdzić, czy dana cecha ujawnia się w każdym pokoleniu czy nie. Czy mężczyźni i kobiety chorują tak samo często?
Allel warunkujący chorobę leży na autosomie. Świadczy o tym fakt, że kobiety i mężczyźni chorują tak samo często, a także to, że chora kobieta (oznaczona numerem 4) ma ze zdrowym mężczyzną zdrowego syna.
31
Ćwiczenie 8
Rmpb3eIkpbfZX
Grafika przedstawia rodowód. W pierwszym pokoleniu zdrowa kobieta będąca nosicielką cech autosomalnych wraz z chorym mężczyzną posiada czwórkę potomstwa będących przedstawicielami drugiego pokolenia: zdrową córkę będącą nosicielką cech autosomalnych, zdrowego syna, chorego syna oraz chorą córkę. Chora córka pary wraz z partnerem – zdrowym mężczyzną posiadają czwórkę dzieci: dwie zdrowe córki będące nosicielkami cech autosomalnych oraz dwóch chorych synów.
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RKv3WCmBJrqQw
Na schemacie przedstawiono dziedziczenie daltonizmu w pewnej rodzinie. Brak zdolności odróżniania kolorów uwarunkowane jest obecnością allelu recesywnego “d” zlokalizowanego na chromosomie X. Wyjaśnij, dlaczego w pokoleniu III żaden z chłopców nie odróżnia prawidłowo kolorów. W odpowiedzi uwzględnij genotypy rodziców oraz sposób dziedziczenia cech sprzężonych z płcią. (Uzupełnij).
Przypomnij sobie regułę dotyczącą dziedziczenia cech sprzężonych z płcią, a następnie przeanalizuj rodowód.
Cechy sprzężone z płcią przekazywane są z ojca na córki i z matki na córki i synów. W genotypie chorej matki na chromosomach X znajdują się allele d warunkujący daltonizm. Mężczyzna przekazuje synom chromosom Y, warunkujący płeć męską, a kobieta przekazuje im jeden z chromosomów X. U chorej kobiety na obu chromosomach X znajdują się recesywne allele odpowiadające za brak odróżniania kolorów, więc cecha ta będzie się ujawniać u wszystkich jej synów, którzy mają jeden chromosom X z allelem warunkującym daltonizm odziedziczony od matki oraz chromosom Y niezawierający alleli determinujących widzenie barw odziedziczony od ojca.