Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1
Pokaż ćwiczenia:
1
Ćwiczenie 1

Przypisz wymienione postaci do odpowiadających im państw.

R1dChtUYep8Ta
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
RQRM7qOZ3AGBh
Przypisz państwo do odpowiedniej postaci. Szwecja: Możliwe odpowiedzi: 1. Karol X Gustaw, 2. Fryderyk Wilhelm, 3. Filip IV, 4. Wilhelm Orański
RI0gtRU1kDl2y
Przypisz państwo do odpowiedniej postaci. Brandenburgia: Możliwe odpowiedzi: 1. Karol X Gustaw, 2. Fryderyk Wilhelm, 3. Filip IV, 4. Wilhelm Orański
1
Ćwiczenie 2

Ułóż podane wydarzenia w kolejności chronologicznej.

R1JgXHwZ3JgV0
Elementy do uszeregowania: 1. śmierć Gustawa II Adolfa, 2. zawarcie traktatu westfalskiego, 3. zawarcie traktatów welawsko-bydgoskich, 4. najazd Karola X Gustawa na Polskę
1
Ćwiczenie 3
R1dgM5BaFXUCl
Wskaż elektora brandenburskiego, który został wyróżniony tytułem Wielkiego Elektora. Możliwe odpowiedzi: 1. Jan Zygmunt, 2. Jerzy Wilhelm, 3. Fryderyk Wilhelm, 4. Fryderyk III
2
Ćwiczenie 4
R18NTbKWBDSMG
Dopasuj władców szwedzkich do wydarzeń, które miały miejsce za ich panowania. Przystąpienie Szwecji do wojny trzydziestoletniej – 1. Krystyna Waza, 2. Karol XI, 3. Gustaw II Adolf, 4. Karol X Gustaw
Zawarcie pokoju westfalskiego – 1. Krystyna Waza, 2. Karol XI, 3. Gustaw II Adolf, 4. Karol X Gustaw
Zawarcie pokoju oliwskiego – 1. Krystyna Waza, 2. Karol XI, 3. Gustaw II Adolf, 4. Karol X Gustaw
2
Ćwiczenie 5
R111VvKM62gj3
Wskaż zdania prawdziwe i fałszywe. Do połączenia w jednym ręku rządów w Brandenburgii i Księstwie Pruskim doszło po śmierci Jana Zygmunta. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Na mocy traktatu westfalskiego Brandenburgia powiększyła się o Pomorze Zachodnie. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Polska zrzekła się praw lennych do Księstwa Pruskiego podczas wojny trzydziestoletniej. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
31
Ćwiczenie 6

Przeczytaj tekst źródłowy, a następnie wykonaj polecenie.

Zapoznaj się z tekstem źródłowym, a następnie wykonaj polecenie.

Instrukcja Ludwika XIV dla posła francuskiego w sprawie rokowań z Brandenburgią

Król [Ludwik XIV] z tym większą przykrością dowiaduje się, że Elektor [Fryderyk Wilhelm] zamierza utrzymać część zdobyczy uzyskanych na Szwecji, co do której Jego Majestat ma poważne zobowiązania przywrócenia jej dawnych granic drogą pokoju; ponieważ zaś Król zawsze pragnął utrzymania postanowień traktatów westfalskich, niczego nie oczekuje się z większym zadowoleniem od traktatu pokoju, jak przywrócenia tamtych traktatów w całej ich mocy.

Nie może być więc tak, aby Elektor zatrzymał część Pomorza, którą pokój w Osnabrück przyznał Szwecji! Król pragnie tedy, aby Elektor zechciał, tak dla dobra swej ojczyzny, jak też ze względu na korzyści, jakich winien mu przysporzyć ścisły alians z Jego Majestatem, zrezygnować ze zdobyczy, które naraziłyby go jedynie na długą wojnę i w której zobaczyliby armie Jego Majestatu [Ludwika XIV] połączone z wojskami Szwecji.

A Źródło: Instrukcja Ludwika XIV dla posła francuskiego w sprawie rokowań z Brandenburgią, [w:] Historia nowożytna 1648–1789. Wybór tekstów, oprac. K. Piwarski, Warszawa 1984, s. 57–58.
RtCXAwYhsMQHK
Na podstawie tekstu źródłowego rozstrzygnij, po której stronie konfliktu szwedzko-brandenburskiego opowiedział się Ludwik XIV. Uzasadnij odpowiedź, powołując się na dwa argumenty zaczerpnięte ze źródła. (Uzupełnij).
3
Ćwiczenie 7

Przeczytaj tekst źródłowy, a następnie wykonaj polecenie.

Zapoznaj się z tekstem źródłowym, a następnie wykonaj polecenie.

Historia Polski nowożytnej. Wybór tekstów źródłowych

A przeto tak dla tych, jako też osobliwie dla niżej wyrażonych i innych niektórych jeszcze sprawiedliwych przyczyn Księstwo Pruskie w tych granicach zamknięte, w których go Najjaś. Kurwirszt niegdyś lennym prawem przed zaczęciem tej wojny trzymał, tak on sam, jako i też wszyscy następcy Jego po mieczu od niego idący, z prawego łoża zrodzeni i inni jacyżkolwiek póki płci męskiej stawać będzie, Najjaś. Kurwirszta potomkowie udzielnym odtąd prawem a zupełną i jednowładną mocą mieć, dziedziczyć i bez żadnego do pełnienie dawnych powinności obowiązku w nim panować będą.

B Źródło: Historia Polski nowożytnej. Wybór tekstów źródłowych, t. 1, oprac. K. Matwijowski, S. Ochmann, Wrocław 1980, s. 363–364.
RhHCP4YaLspFd
Wskaż właściwe dokończenie zdania.
Cytowany traktat został zawarty pomiędzy… Możliwe odpowiedzi: 1. Fryderykiem Wilhelmem a Karolem X Gustawem, 2. Janem II Kazimierzem a Fryderykiem Wilhelmem, 3. Karolem X Gustawem a Janem II Kazimierzem, 4. Zygmuntem III Wazą a Fryderykiem Wilhelmem, 5. Zygmuntem III Wazą a Gustawem II Adolfem
31
Ćwiczenie 8

Zapoznaj się z ilustracją oraz tekstem źródłowym, a następnie wykonaj polecenie.

Źródło A

RworXhqT94rcP
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Źródło B

Najjaśniejszy i Najpotężniejszy Książę i Pan Kazimierz Król Polski za siebie i dziedziców, potomków swoich, mocą teraźniejszego instrumentu pokoju, wszelkich swoich pretensji do Królestwa Szwedzkiego i W. Ks. Finlandii i do inszych do niego należących prowincji, krajów, państw, miast, grodów, zamków, tak świeżo, jako też dawniej nabytych, tudzież do dziedzicznych dóbr ojczystych w Królestwie Szwedzkim i w pomniejszych prowincjach położonych, uroczyście i raz na zawsze zrzeka się i że na potym nigdy więcej do Królestwa Szwedzkiego i przyrzeczonych prowincji i dóbr, pretensji sobie rościć nie będzie, przyrzeka. […]

§1. Najjaśniejszy Król i wszystkie stany Królestwa Polskiego i W. Ks. Litewskiego odtąd na zawsze odstąpią mocą teraźniejszego pokoju Najjaś. Królowi JMci Szwedzkiemu i Jego następcom Królom i Królestwu Szwedzkiemu i Jego następcom Królom i Królestwu Szwedzkiemu wszystkich Inflant z tamtej strony Dźwiny leżących, które dotąd Szwecja przez cały przerwy wojennej czas trzymała i dzierżyła.

C Cytat za: Historia Polski nowożytnej, Wybór tekstów źródłowych, cz. I, wybór tekstów i opracowanie S. Ochman, K. Matwijowski, Wrocław 1980, str. 369-370.
RREoq9l2JutgN
Rozstrzygnij, czy bitwa przedstawiona na mapie oznaczonej jako źródło A została stoczona podczas wojny, którą kończył traktat pokojowy oznaczony jako źródło B. Uzasadnij odpowiedź. (Uzupełnij).