Sprawdź się
Wskaż zdania prawdziwe.
Wskaż poprawną odpowiedź.
Zaznacz poprawne odpowiedzi.
Ustaw poniższe wydarzenia w odpowiedniej kolejności, zaczynając od najwcześniejszego:
Zapoznaj się z poniższym tekstem źródłowym i wyjaśnij, o najeździe na jakie terytorium jest w nim mowa.
Wypuścił bowiem lud Sklawenów [chan awarski], który spustoszył większą część terytorium Rzymian, i niczym wiatr, pojawili się nagle pod tzw. Długimi Murami, dokonując publicznie wielkiego mordu. Z tego powodu przestraszony cesarz wzmocnił obsadę Długich Murów i wyprowadził ze stolicy własne oddziały przyboczne, aby móc błyskawicznie reagować najlepszymi jednostkami obrony wokół miasta.
Cytat za: Teofilakt Symokatta, Historia, cyt. za: Ł. Różycki, Sztuka wojenna Słowian w świetle Dzieła Teofilakta Symokatty, „Slavia Antiqua” LVII (2016), s. 63, dostępny na depot.ceon.pl [dostęp 11.04.2022].
Rozstrzygnij, czy teoria dotycząca pochodzenia Słowian przytoczona w poniższym fragmencie tekstu źródłowego znajduje potwierdzenie w informacjach zawartych na mapie. Odpowiedź uzasadnij.
Najwcześniejszym terenem ekspansji słowiańskiej były ziemie sięgające na wschodzie po środkowy Dniepr. Przebywających już w IV w. na tym obszarze Słowian późniejszy pisarz gocki (piszący w VI w.) nazywa Antanami. Opanowanie przez Hunów stepów czarnomorskich i ziem położonych na północ od Dunaju powstrzymało posuwanie się Słowian ku południowi. Dopiero więc po rozpadnięciu się państwa Attyli, ekspansja w tym kierunku została przez nich wznowiona i fala najazdu słowiańskiego osiągnęła Dunaj. Napływała tam ona z dwóch stron : od stepów czarnomorskich i od przełęczy środkowo i wschodniokarpackich.
Cytat za: T. Manteuffel, Historia powszechna średniowiecze, PWN, Warszawa 1974, s. 138.
Zapoznaj się z charakterystykami plemion, a następnie dopasuj je w tabeli do miejsc określonych na mapie odpowiednimi literami: A, B lub C, w zależności od tego, czy opisane plemiona można zaliczyć do grupy plemion wschodnio-, zachodnio- czy południowosłowiańskich. Zwróć uwagę, że nie każda odpowiedź może pasować. Uzasadnij swoją odpowiedź.
Fragment 1
[...] lud, mówiący w jednym z języków ugrofińskich, mieszkali na stepach położonych na północ od Morza Czarnego. Atakowani od wschodu przez Pieczyngów, wdarli się w IX w. do Kotliny Karpackiej. Jako pasterze byli ludem wojowniczym, nastawionym na branie łupów. Zajęli zasiedloną [...] Panonię, rozbili państwo wielkomorawskie i już u schyłku IX w. rozpoczęli wyprawy łupieżcze przeciwko różnym krajom Europy Zachodniej.
Cytat za: R. Michałowski, Historia powszechna. Średniowiecze, PWN, Warszawa 2012, s. 174.
Fragment 2
Upadek państwa wielkomorawskiego [średniowieczne panstwo morawskie, istniejące na przełomie IX/X w. - przyp. autorki e‑materiału] ułatwił z kolei kariery różnym zdominowanym dotąd pomniejszym książętom. Największe wpływy spośród nich uzyskał wkrótce ród Przemyślidów, władający zapewne już od kilku pokoleń, osiadłym wokół Pragi plemieniem [...]. W najbliższych dziesięcioleciach podporządkowali sobie całą Kotlinę Czeską i Morawy, sięgając też na północ, poza Sudety.
Cytat za: T. Jurek, E. Kizik, Historia Polski do 1572, PWN, Warszawa 2019, s. 48.
Fragment 3
Włodzimierz, zwany także Wielkim lub Świętym (980–1015) zajął tron [...] po zwycięskich walkach z braćmi. Wycieńczone wojną domową państwo szybko okrzepło dzięki energii i zapobiegliwości księcia, który włożył wiele wysiłku w uporządkowanie stosunków wewnętrznych, a dla obrony przed ciągłymi najazdami Pieczyngów kazał budować specjalne umocnienia wzdłuż granicy [...] Dotychczasowe wierzenia pogańskie wyraźnie przestały wystarczać, przede wszystkim księciu i jego otoczeniu i tym wszystkim jego dostojnikom, spośród których kształtowała się ówczesna klasa panująca. [...] [książę] przyjął chrześcijaństwo obrządku greckiego, którego Ojczyzną był Konstantynopol.
Cytat za: L. Bazylow, Historia Rosji, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1969, s. 29-30.
Zapoznaj się z fragmentem kroniki Prokopiusza z Cezarei z połowy VI w., a następnie rozstrzygnij, które z podanych niżej stwierdzeń są prawdziwe, a które fałszywe.
Ludami tymi, tj. Słowianami i Antami, nie rządzi jeden mąż, ale żyją od starodawna w gminowładztwie [wspólnocie], i dlatego obchodzą ich wspólne zdarzenia szczęsne [pomyślne] i przeciwne, a niemal i co do wszystkiego innego równy panuje zwyczaj odwiecznie u obu dzikich tych [ludów]. [...] czczą i rzeki i boginki i wszelakie bóstwa i im wszystkim składają ofiarę, a przy ofiarach wróżą. Żyją zaś w nędznych chałupach, znacznie od siebie rozproszeni, często też odmieniają każdy miejsce zamieszkania. Występując do walki tłumy pieszo przeciw wrogom ruszają, oszczepy i małe tarcze dzierżąc w ręku; nigdy zaś nie przywdziewając pancerzy.[...] Posiadają też oba ludy jedną prawdziwie dziką mowę [...]. Wszyscy [...] odznaczają się wzrostem i odwagą. a co do ciała i włosów ani sa zbyt biali [...], ani im to bynajmniej w czerń nie odwraca [...]
Cytat za: Teksty źródłowe do nauki historii w szkole średniej, z. 14, Polska pogańska i słowiańska, oprac. A. Bruckner, Kraków 1923, s. 5-6.