Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1
Pokaż ćwiczenia:
1
Ćwiczenie 1
R1KdhHeTp15km
Wskaż, z którymi formami demokracji bezpośredniej można spotkać się w Polsce. Możliwe odpowiedzi: 1. referendum, 2. obywatelska inicjatywa ustawodawcza, 3. weto ludowe
1
Ćwiczenie 2

Zapoznaj się z wykresem i wykonaj ćwiczenie.

R1WAynHjtJPUZ1
Wykres kołowy. Wyniki referendum w sprawie przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. Lista elementów: za; Wartość: 77,45; Udział procentowy: 77,45%przeciw; Wartość: 22,55; Udział procentowy: 22,55%
Oprac. na podst.: Wyniki referendum w sprawie przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, commons.wikimedia.org [online, dostęp: 11.05.2020].
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R1XVUKyJut1rk1
Wskaż, jakiego referendum wyniki zostały zaprezentowane. Możliwe odpowiedzi: 1. konstytucyjnego, 2. akcesyjnego, 3. ogólnokrajowego, 4. ustawodawczego

Materiał źródłowy do zadań 3 i 4.

1
pdo/ umw/ aszw/ ls 30 lat temu Pomarańczowa Alternatywa zorganizowała happening „Święto Garnków”

„Kilka miesięcy wcześniej przygotowałem garnki, które były wykonane z papieru. Maszerując w stronę pl. Grunwaldzkiego, założyliśmy na głowy odwrócone garnki. Chcieliśmy w ten sposób pokazać, że wielu ludzi ma w głowach konsumpcję i że nie warto się ku temu zwracać, bo to przesłania walkę o wolność” – mówił o idei happeningu „Major”.

„Święto Garnków” było pierwszą akcją Pomarańczowej Alternatywy, o której informacja, za sprawą Radia Wolna Europa, przedostała się za żelazną kurtynę. „Informację o zatrzymaniu pochodu przez milicję przekazał Radiu Wolna Europa Józef Pinior” – mówił lider Pomarańczowej Alternatywy.

cw Źródło: pdo/ umw/ aszw/ ls, 30 lat temu Pomarańczowa Alternatywa zorganizowała happening „Święto Garnków”, 1.04.2017 r., dostępny w internecie: dzieje.pl [dostęp 12.05.2020 r.].
11
Ćwiczenie 3
R1GC1BMX9RWzV
Dokończ zdanie.

Przedstawiona forma aktywności obywatelskiej to... Możliwe odpowiedzi: 1. strajk., 2. demonstracja., 3. happening., 4. pikieta.
RqUykx43gILdU
Uzasadnij odpowiedź, podając dwa argumenty zawarte w tekście. (Uzupełnij).
1
Ćwiczenie 4
R1EiZ6yW3zxTd
Uzupełnij fragment Kodeksu wyborczego obowiązującego w Rzeczypospolitej Polskiej – każdemu rodzajowi wyborów przyporządkuj odpowiednią liczbę. Art. 11. § 1. Prawo wybieralności (bierne prawo wyborcze) ma:
1) w wyborach do Sejmu – obywatel polski mający prawo wybierania w tych
wyborach, który najpóźniej w dniu wyborów kończy 1. 30, 2. 35, 3. 21, 4. 18, 5. 25 lat;
2) w wyborach do Senatu – obywatel polski mający prawo wybierania w tych
wyborach, który najpóźniej w dniu wyborów kończy 1. 30, 2. 35, 3. 21, 4. 18, 5. 25 lat;
3) w wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej – obywatel polski, który najpóźniej w dniu wyborów kończy 1. 30, 2. 35, 3. 21, 4. 18, 5. 25 lat (…).
RTpbY7QiPhSHv2
Ćwiczenie 5
Do każdej formy demokracji bezpośredniej dopasuj jej opis. referendum Możliwe odpowiedzi: 1. Polega na udzieleniu na urzędowej karcie do głosowania pozytywnej lub negatywnej odpowiedzi na postawione pytanie lub pytania albo na dokonaniu wyboru pomiędzy zaproponowanymi wariantami odpowiedzi., 2. Umożliwia określonej liczbie obywateli wniesienie projektu ustawy do parlamentu., 3. Umożliwia określonej liczbie obywateli uchylenie – poprzez głosowanie – obowiązującego aktu prawnego. obywatelska inicjatywa ustawodawcza Możliwe odpowiedzi: 1. Polega na udzieleniu na urzędowej karcie do głosowania pozytywnej lub negatywnej odpowiedzi na postawione pytanie lub pytania albo na dokonaniu wyboru pomiędzy zaproponowanymi wariantami odpowiedzi., 2. Umożliwia określonej liczbie obywateli wniesienie projektu ustawy do parlamentu., 3. Umożliwia określonej liczbie obywateli uchylenie – poprzez głosowanie – obowiązującego aktu prawnego. weto ludowe Możliwe odpowiedzi: 1. Polega na udzieleniu na urzędowej karcie do głosowania pozytywnej lub negatywnej odpowiedzi na postawione pytanie lub pytania albo na dokonaniu wyboru pomiędzy zaproponowanymi wariantami odpowiedzi., 2. Umożliwia określonej liczbie obywateli wniesienie projektu ustawy do parlamentu., 3. Umożliwia określonej liczbie obywateli uchylenie – poprzez głosowanie – obowiązującego aktu prawnego.
31
Ćwiczenie 6

Zapoznaj się z tekstami i wykonaj ćwiczenie.

Źródło I

1
Ustawa z dnia 15 września 2000 roku o referendum lokalnym

Art. 55
1. Referendum jest ważne, jeżeli wzięło w nim udział co najmniej 30% uprawnionych do głosowania, z zastrzeżeniem ust. 2. 2. Referendum w sprawie odwołania organu jednostki samorządu terytorialnego pochodzącego z wyborów bezpośrednich jest ważne w przypadku, gdy udział w nim wzięło nie mniej niż 3/5 liczby biorących udział w wyborze odwoływanego organu.

Art. 56
1. Wynik referendum jest rozstrzygający, jeżeli za jednym z rozwiązań w sprawie poddanej pod referendum oddano więcej niż połowę ważnych głosów.

cw2 Źródło: Ustawa z dnia 15 września 2000 roku o referendum lokalnym, 15.09.2000 r., dostępny w internecie: prawo.sejm.gov.pl [dostęp 12.05.2020 r.].

Źródło II

1
Po lokalnych referendach...

O referendum w gminie Janowiec

Czy wójt Janowca w niedzielę (22.09.2013 r.) straci stanowisko? W referendum dotyczącym jego odwołania uczestniczyło 1407 mieszkańców gminy. W tamtych wyborach oddano 1899 głosów. Teraz odwołania wójta chciało 1310 osób. Oddano 57 głosów przeciw takiej decyzji i 40 głosów nieważnych. Uprawnione do głosowania były 3164 osoby – poinformowała przewodnicząca gminnej komisji ds. referendum.

cw3 Źródło: Po lokalnych referendach... , 23.09.2013 r., dostępny w internecie: polskieradio24.pl [dostęp 12.05.2020 r.].
R5K7WcXosglJN
Wskaż, czy wójt gminy Janowiec straci swoje stanowisko. Uzasadnij, odnosząc się do wskazanych w tekście danych liczbowych i dwóch przedstawionych przepisów prawnych. (Uzupełnij).
3
Ćwiczenie 7

Zapoznaj się z tekstami i wykonaj ćwiczenie.

Źródło I

1
Aleksandra Gruszczyńska Referendum w Szwajcarii: odrzucono pomysł dochodu gwarantowanego

Helweci odrzucili (…) pomysł dochodu gwarantowanego. Państwo nie będzie wypłacać „za nic” 2500 franków miesięcznie na głowę. 76,9 proc. Szwajcarów zagłosowało na »nie«, a 23,1 proc. za. (…) Inicjator przekonywał, że ta porażka to także zwycięstwo, bo temat został wprowadzony do debaty publicznej.

cw5 Źródło: Aleksandra Gruszczyńska, Referendum w Szwajcarii: odrzucono pomysł dochodu gwarantowanego, 5.06.2016 r., dostępny w internecie: wyborcza.pl [dostęp 12.05.2020 r.].

Źródło II

1
Ireneusz Walencik Obywatelskie projekty ustaw Sejm zostawił na koniec kadencji

Na ostatnim posiedzeniu Sejm rozpatrzy propozycję nowelizacji ustawy oświatowej. – To weto ludowe do reformy obniżającej wiek szkolny. Rodzice nie zgadzają się, by ich dzieci obowiązkowo trafiły do szkół, które są na to nieprzygotowane pod wieloma względami – mówi Tomasz Elbanowski, prezes Stowarzyszenia Rzecznik Praw Rodziców. – Podstawowym założeniem jest powrót do zasad sprzed reformy, czyli: obowiązek szkolny dla siedmiolatków i zniesienie obowiązku edukacji pięciolatków wobec powszechnego braku dostępu do przedszkoli.

cw6 Źródło: Ireneusz Walencik, Obywatelskie projekty ustaw Sejm zostawił na koniec kadencji, 8.09.2011 r., dostępny w internecie: rp.pl [dostęp 12.05.2020 r.].
RHeHj59MwdmPL
Zdecyduj, które stwierdzenia są prawdziwe, a które fałszywe. W obu tekstach pojawiają się same formy demokracji bezpośredniej. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Tomasz Elbanowski był jednym z inicjatorów referendum w sprawie reformy edukacji. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Inicjator głosowania w Szwajcarii uważa, że ta forma nie wpływa na zwiększenie partycypacji w życie obywateli. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz

Materiał źródłowy do zadań 8–9.

R1Tryi9bear5c1
Źródło: Aquanet, 28.08.2019 r., dostępny w internecie: aquanet.pl [dostęp 12.05.2020 r.], tylko do użytku edukacyjnego.
1
Ćwiczenie 8
R170hXXLrn97Z
Dokończ zdanie.

Powyższa ilustracja przedstawia... Możliwe odpowiedzi: 1. program partii politycznej., 2. kampanię społeczną., 3. działania Greenpeace., 4. wystąpienie celebrytów.
31
Ćwiczenie 9
RRxE8nrcZi9HD
Rozstrzygnięcie: (Wybierz: tak, nie) Uzasadnienie: (Uzupełnij).