Sprawdź się

Pokaż ćwiczenia:

RziBgQ0bWY0WM1

Ćwiczenie 1

Połącz w pary pojęcia z ich definicjami. Dwie definicje nie pasują do żadnego z pojęć.

alkiny, mer, trimeryzacja, monomer, katalizator, hybrydyzacja, etyn, reakcja łączenia się wielu cząsteczek monomerów w jedną dużą cząsteczkę polimeru, bez powstawania produktów ubocznych, kosztem pękania wiązań wielokrotnych., ciąg związków organicznych tej samej klasy, których cząsteczki różnią się między sobą liczbą grup metylenowych.

pojęcie	definicja
alkiny
mer
trimeryzacja
monomer
katalizator
hybrydyzacja
etyn

Ćwiczenie 2

RIvHigCneBQAj

Łączenie par. Zweryfikuj, które ze zdań są prawdziwe, a które fałszywe.. W cząsteczce etynu atomy węgla mają ten sam typ hybrydyzacji

s p

.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Kształt chmury elektronowej wokół atomów węgla w cząsteczce etynu jest tetraedryczny.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Etyn jest pierwszym węglowodorem w szeregu homologicznym alkanów.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Pomiędzy atomami węgla w cząsteczce etynu występuje wiązanie jonowe.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Masa molowa etynu wynosi

26 \frac{g}{mol}

.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Wiązanie potrójne pomiędzy atomami węgla w cząsteczce etynu składa się z jednego wiązania typu

π

oraz jednego typu

σ

.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz

Zweryfikuj, które ze zdań są prawdziwe, a które fałszywe.

Zdanie	Prawda	Fałsz
W cząsteczce etynu atomy węgla mają ten sam typ hybrydyzacji sp.	□	□
Kształt chmury elektronowej wokół atomów węgla w cząsteczce etynu jest tetraedryczny.	□	□
Etyn jest pierwszym węglowodorem w szeregu homologicznym alkanów.	□	□
Pomiędzy atomami węgla w cząsteczce etynu występuje wiązanie jonowe.	□	□
Masa molowa etynu wynosi 26 $\frac{g}{mol}$ .	□	□
Wiązanie potrójne pomiędzy atomami węgla w cząsteczce etynu składa się z jednego wiązania typu $π$ oraz jednego typu $σ$ .	□	□

Ćwiczenie 3

Zapisz równanie reakcji katalitycznej trimeryzacji acetylenu, pamiętając o warunkach przeprowadzenia reakcji.

RYnM30UeQgIcH

Odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu.

R1O12J2rww2VJ

Ćwiczenie 4

Oblicz masowy stosunek stechiometryczny reagentów w reakcji katalitycznej trimeryzacji acetylenu.

RYnM30UeQgIcH

Odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu.

RDRSdoqMNb1cl

Stosunek molowy reagentów wynosi $3 : 1$ , zatem stosunek masowy wynosi:

3 \cdot M_{acetylen} — 1 \cdot M_{benzen}

3 \cdot 26 \frac{g}{mol} — 78 \frac{g}{mol}

78 : 78

1 : 1

Masowy stosunek stechiometryczny reagentów w tej reakcji wynosi $1 : 1$ .

Ćwiczenie 5

Uczeń nie przygotował się na sprawdzian z chemii. Poniżej znajdują się jego odpowiedzi, za które otrzymał 0 punktów. Zapoznaj się z nimi, a następnie przeredaguj w taki sposób, aby były prawdziwe.

1. Kształt chmury elektronowej wokół atomów węgla w cząsteczce etynu jest trygonalny.

2. Etyn jest pierwszym węglowodorem w szeregu homologicznym alkenów.

3. Pomiędzy atomami węgla w cząsteczce etynu występuje wiązanie kowalencyjne spolaryzowane.

4. Wiązanie potrójne pomiędzy atomami węgla w cząsteczce etynu składa się z jednego wiązania typu $π$ oraz dwóch wiązań typu $σ$ .

RYnM30UeQgIcH

Odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu.

RtyyXDEdwQAOs

Przykład poprawnej odpowiedzi:

Kształt chmury elektronowej wokół atomów węgla w cząsteczce acetylenu jest diagonalny (liniowy).
Acetylen jest pierwszym węglowodorem w szeregu homologicznym alkinów.
Pomiędzy atomami węgla w cząsteczce acetylenu występuje wiązanie kowalencyjne niespolaryzowane.
Wiązanie potrójne pomiędzy atomami węgla w cząsteczce acetylenu składa się z jednego wiązania typu $σ$ oraz dwóch wiązań typu $π$ .

Ćwiczenie 6

W wyniku katalitycznej trimeryzacji uzyskano $25 \cdot 10^{20}$ cząsteczek benzenu. Oblicz objętość użytego acetylenu w warunkach normalnych. Wynik podaj z dokładnością do liczby całkowitej wyrażonej w ${cm}^{3}$ .

RYnM30UeQgIcH

Odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu.

RgZt09P9sjpyL

$1$ mol odpowiada $6,023 \cdot 10^{23}$ cząsteczek.

Zapisanie równania reakcji chemicznej:

R11Nk52le5wgg

Ilustracja przedstawiająca równanie reakcji trimeryzacji acetylenu. Trzy cząsteczki acetylenu zbudowanego z dwóch atomów węgla połączonych za pomocą wiązania potrójnego, z których każdy podstawiony jest jednym atomem wodoru. Strzałka w prawo, nad strzałką ciśnienie p, temperatura T oraz katalizator. Za strzałką cząsteczka benzenu zbudowanego z sześcioczłonowego pierścienia aromatycznego, w którego wzorze co drugie wiązanie zostało zaznaczone jako podwójne, pozostałe zaś stanowią wiązania pojedyncze. Wszystkich sześć atomów węgla podstawionych jest każdy jednym atomem wodoru. — Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Przedstawienie interpretacji objętościowomolowej równania reakcji i zapisanie odpowiedniej proporcji:

3 \cdot 22,41 {dm}^{3} etynu — 6,023 \cdot 10^{23} cząsteczek benzenu

x — 25 \cdot 10^{20} cząsteczek benzenu

x = 0,279 {dm}^{3} = 279 {cm}^{3}

Objętość użytego acetylenu wynosi $279 {cm}^{3}$ .

Ćwiczenie 7

Oblicz, jaką masę benzenu otrzymano, jeżeli do przeprowadzenia katalitycznej trimeryzacji użyto $30 {cm}^{3}$ acetylenu o gęstości $1,1 \frac{kg}{m^{3}}$ , jeżeli wiesz, że reakcja zaszła z $75 %$ wydajnością. Wynik podaj z dokładnością do drugiego miejsca po przecinku i wyraź w miligramach.

RYnM30UeQgIcH

Odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu.

R19g0fpuOMXlg

Masę acetylenu można obliczyć, korzystając ze wzoru na gęstość:

d = \frac{m}{V}

Zapisanie równania reakcji chemicznej:

R11Nk52le5wgg

Przeliczenie gęstości na $\frac{g}{{cm}^{3}}$ :

1,1 \frac{kg}{m^{3}} = 1,1 \cdot \frac{1000 g}{1000000 {cm}^{3}} = 1,1 \cdot 10^{- 3} \frac{g}{{cm}^{3}}

Oblicz masę acetylenu:

d = \frac{m}{V}

m = d \cdot V = 1,1 \cdot 10^{- 3} \frac{g}{{cm}^{3}} \cdot 30 {cm}^{3} = 0,033 g

Oblicz teoretyczną masę benzenu:

3 \cdot 26 g etynu — 78 g benzenu

0,033 g etynu — 0,033 g benzenu

Oblicz rzeczywistą masę benzenu:

0,033 g — 100 %

y — 75 %

y = 0,02475 g = 24,75 mg

Otrzymano $24,75 mg$ benzenu.

Ćwiczenie 8

Produkt reakcji trimeryzacji w temperaturze pokojowej jest bezbarwną cieczą wrzącą w $T = 80 ° C$ . Jej zapach jest ostry i charakterystyczny. Do pierwszej probówki wlano po $1 {cm}^{3}$ wody i benzenu, a do drugiej po $1 {cm}^{3}$ chloroformu i benzenu. Wykonaj schematyczny rysunek, zapisz obserwacje i wyjaśnij je, odnosząc się do budowy strukturalnej związków.

RYnM30UeQgIcH

Odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu.

R14BgTVAccXCv3

Ćwiczenie 8

Produkt reakcji trimeryzacji w temperaturze pokojowej jest bezbarwną cieczą wrzącą w temperaturze

T = 80 ° C

. Jej zapach jest ostry i charakterystyczny. Do pierwszej probówki wlano po

1 {cm}^{3}

wody i benzenu, a do drugiej po

1 {cm}^{3}

chloroformu i benzenu. Wstaw w tekst odpowiednie wyrażenia. W probówce pierwszej 1. polarna, 2. mieszają się, 3. chloroformie, 4. wodzie, 5. niepolarną, 6. niepolarna, 7. powstają dwie warstwy bezbarwnych cieczy, 8. chloroform, 9. nie rozpuszcza się, 10. nie mieszają, 11. rozpuszcza się, 12. powstaje jedna warstwa cieczy, 13. polarną, 14. wody. W probówce drugiej 1. polarna, 2. mieszają się, 3. chloroformie, 4. wodzie, 5. niepolarną, 6. niepolarna, 7. powstają dwie warstwy bezbarwnych cieczy, 8. chloroform, 9. nie rozpuszcza się, 10. nie mieszają, 11. rozpuszcza się, 12. powstaje jedna warstwa cieczy, 13. polarną, 14. wody.

Benzen jako substancja 1. polarna, 2. mieszają się, 3. chloroformie, 4. wodzie, 5. niepolarną, 6. niepolarna, 7. powstają dwie warstwy bezbarwnych cieczy, 8. chloroform, 9. nie rozpuszcza się, 10. nie mieszają, 11. rozpuszcza się, 12. powstaje jedna warstwa cieczy, 13. polarną, 14. wody, posiadająca wiązania kowalencyjne niespolaryzowane, 1. polarna, 2. mieszają się, 3. chloroformie, 4. wodzie, 5. niepolarną, 6. niepolarna, 7. powstają dwie warstwy bezbarwnych cieczy, 8. chloroform, 9. nie rozpuszcza się, 10. nie mieszają, 11. rozpuszcza się, 12. powstaje jedna warstwa cieczy, 13. polarną, 14. wody niepolarnym rozpuszczalniku, jakim jest 1. polarna, 2. mieszają się, 3. chloroformie, 4. wodzie, 5. niepolarną, 6. niepolarna, 7. powstają dwie warstwy bezbarwnych cieczy, 8. chloroform, 9. nie rozpuszcza się, 10. nie mieszają, 11. rozpuszcza się, 12. powstaje jedna warstwa cieczy, 13. polarną, 14. wody. Dlatego powstaje jedna warstwa cieczy. W 1. polarna, 2. mieszają się, 3. chloroformie, 4. wodzie, 5. niepolarną, 6. niepolarna, 7. powstają dwie warstwy bezbarwnych cieczy, 8. chloroform, 9. nie rozpuszcza się, 10. nie mieszają, 11. rozpuszcza się, 12. powstaje jedna warstwa cieczy, 13. polarną, 14. wody natomiast benzen nie rozpuszcza się, ponieważ w cząsteczce 1. polarna, 2. mieszają się, 3. chloroformie, 4. wodzie, 5. niepolarną, 6. niepolarna, 7. powstają dwie warstwy bezbarwnych cieczy, 8. chloroform, 9. nie rozpuszcza się, 10. nie mieszają, 11. rozpuszcza się, 12. powstaje jedna warstwa cieczy, 13. polarną, 14. wody, pomiędzy atomami tlenu i wodoru, występują wiązania kowalencyjne spolaryzowane. Woda jest cząsteczką 1. polarna, 2. mieszają się, 3. chloroformie, 4. wodzie, 5. niepolarną, 6. niepolarna, 7. powstają dwie warstwy bezbarwnych cieczy, 8. chloroform, 9. nie rozpuszcza się, 10. nie mieszają, 11. rozpuszcza się, 12. powstaje jedna warstwa cieczy, 13. polarną, 14. wody, więc ciecze 1. polarna, 2. mieszają się, 3. chloroformie, 4. wodzie, 5. niepolarną, 6. niepolarna, 7. powstają dwie warstwy bezbarwnych cieczy, 8. chloroform, 9. nie rozpuszcza się, 10. nie mieszają, 11. rozpuszcza się, 12. powstaje jedna warstwa cieczy, 13. polarną, 14. wody się ze sobą i tworzą dwie warstwy.

Produkt reakcji trimeryzacji w temperaturze pokojowej jest bezbarwną cieczą wrzącą w temperaturze

T = 80 ° C

. Jej zapach jest ostry i charakterystyczny. Do pierwszej probówki wlano po

1 {cm}^{3}

wody i benzenu, a do drugiej po

1 {cm}^{3}

Animacja

Dla nauczyciela