Sprawdź się
Połącz w pary nazwiska męskie i wyrazy pospolite odmieniające się według tego samego paradygmatu.
ładny, kuter, hokej, kara, studnia
Fredro | |
Disney | |
Luter | |
Boni | |
Kobiela |
Podziel angielskie i francuskie nazwiska męskie na te, które zapisujemy w przypadkach zależnych z apostrofem i bez niego.
<span lang="’en’">Crowe</span>, <span lang="’fr’">Delon</span>, <span lang="’en’">Clooney</span>, <span lang="’en’">Bale</span>, <span lang="’en’">Hardy</span>, <span lang="’fr’">Beauvois</span>, <span lang="’en’">Hanks</span>, <span lang="’fr’">Dinklage</span>, <span lang="’en’">Gosling</span>, <span lang="’en’">Pitt</span>
Zapis z apostrofem | |
---|---|
Zapis bez apostrofu |
Przypisz nazwiska pisarzy do odpowiedniego paradygmatu odmiany.
<span lang="’fr’">Byron</span>, <span lang="’fr’">de Montaigne</span>, <span lang="’fr’">Hugo</span>, <span lang="’fr’">Poe</span>, <span lang="’fr’">Corneille</span>, <span lang="’de’">Goethe</span>, <span lang="’fr’">Rabelais</span>, Lange, <span lang="’en’">Huxley</span>, <span lang="’fr’">Verne</span>, <span lang="’fr’">Beaumarchais</span>, <span lang="’fr’">Ionesco</span>, <span lang="’en’">Hemingway</span>, <span lang="’fr’">Rousseau</span>
Nazwiska nieodmienne | |
---|---|
Nazwiska zakończone głoską niemą, D: ‘a | |
Nazwiska zakończone głoską wymawianą, D: -a | |
Nazwiska zakończone głoską niemą, D: ‘go | |
Nazwiska zakończone głoską wymawianą, D: -go |
Przeczytaj fragment tekstu Marii Dolackiej Z fleksją na ty i odpowiedz własnymi słowami na pytania.
Z fleksją na tyTendencja do posługiwania się konstrukcjami wołaczowymi jest typowa dla mowy potocznej […]. W języku pisanym, podobnie jak w starannej odmianie polszczyzny mówionej, nie należy używać form wołacza w funkcji mianownika. Bardzo częste jest zjawisko odwrotne, polegające na posługiwaniu się formą mianownikową w roli wołacza, np.:
- Henryk, co ty tutaj masz?
- Dziękuję, Barbara.
- Róża, ty byłaś jedyną osobą, która miała zegarek.Konstrukcje mianownikowe imion nie rażą w mowie potocznej, są naturalne, pasują bardziej niż wołaczowe do stylu swobodnej wypowiedzi. Zdania z formami wołacza […] wydają się niektórym nawet trochę teatralne, […] uroczyste, słowem – wtedy, gdy padają w rozmowie.
Inne prawa rządzą językiem pisanym, w którym obowiązuje na ogół wołaczowa forma imion […], konstrukcję mianownikową zaś traktuje się jako błąd.
Zasada nakazująca użycie wołacza odnosi się także do połączeń, w których imię poprzedzone jest na przykład rzeczownikiem pan, pani […], lub przymiotnikiem drogi, kochany itp. Poprawne więc będą konstrukcje: panie Piotrze (nie: panie Piotr), pani Jolu, […] drogi Tomku […].
Jakie kryteria decydują o tym, czy dopuszczalne jest używanie imienia w mianowniku zamiast w wołaczu?
RfwfngDfdxs2O Dlaczego użytkownicy języka unikają używania wołacza?
R1HO2kslOcByu W jakich sytuacjach można użyć imienia w mianowniku zamiast wołacza, a w jakich jest to niedopuszczalne?
R124PQ1SptOTd
Przeczytaj fragment Ferdydurke Witolda Gombrowicza, a następnie uzupełnij tabelę wszystkimi występującymi w nim imionami i nazwiskami i dopisz do nich wskazane formy gramatyczne.
FerdydurkePimko załamał się w strachu przed policją. Podle i tchórzliwie chwycił się tego tłumaczenia, bez względu na jego sens mierżący i haniebny.
– Tak, właśnie tak, przycisnęło mnie, zaszedłem do ogródka, zapomniałem, że państwo tu mieszkają – a panna Zuta akurat wyjrzała oknem, więc symulowałem, he, he, he, symulowałem, że jestem z wizytą... Państwo rozumieją... w tak drastycznym położeniu... […]
Poraziło to zebranych odrażająco i odstręczająco. […] Kopyrda udał, że nie słyszy, Młodziakowa odwróciła się tyłem […], lecz uprzytomniwszy sobie, że przecież tyłem się odwraca, odwróciła się co prędzej przodem. Młodziak mrugnął – ha, znowu dostali się w obieże tej zabójczej części, ordynarność powracała całą parą, przyglądałem się z zaciekawieniem, jak powraca i jak ich przewraca […]. Młodziakówna pod kołdrą nie dawała znaku życia. […] Przyniosłem sobie marynarkę i buty z mojego pokoju i zacząłem z wolna się ubierać, nie tracąc zresztą z oczu sytuacji. […] gdy przechodziłem przez kuchnię, macając w półmroku, zawołano po cichu z alkowy służbowej.
– Józio, Józio…
A to Miętus siedział […] i nakładał pośpiesznie obuwie.
(forma występująca w tekście) (Uzupełnij). dopełniacz liczby pojedynczej (Uzupełnij). miejscownik liczby pojedynczej (Uzupełnij). narzędnik liczby mnogiej (Uzupełnij). 2. imię lub nazwisko
(forma występująca w tekście) (Uzupełnij). dopełniacz liczby pojedynczej (Uzupełnij). miejscownik liczby pojedynczej (Uzupełnij). narzędnik liczby mnogiej (Uzupełnij). 3. imię lub nazwisko
(forma występująca w tekście) (Uzupełnij). dopełniacz liczby pojedynczej (Uzupełnij). miejscownik liczby pojedynczej (Uzupełnij). narzędnik liczby mnogiej (Uzupełnij). 4. imię lub nazwisko
(forma występująca w tekście) (Uzupełnij). dopełniacz liczby pojedynczej (Uzupełnij). miejscownik liczby pojedynczej (Uzupełnij). narzędnik liczby mnogiej (Uzupełnij). 5. imię lub nazwisko
(forma występująca w tekście) (Uzupełnij). dopełniacz liczby pojedynczej (Uzupełnij). miejscownik liczby pojedynczej (Uzupełnij). narzędnik liczby mnogiej (Uzupełnij). 6. imię lub nazwisko
(forma występująca w tekście) (Uzupełnij). dopełniacz liczby pojedynczej (Uzupełnij). miejscownik liczby pojedynczej (Uzupełnij). narzędnik liczby mnogiej (Uzupełnij). 7. imię lub nazwisko
(forma występująca w tekście) (Uzupełnij). dopełniacz liczby pojedynczej (Uzupełnij). miejscownik liczby pojedynczej (Uzupełnij). narzędnik liczby mnogiej (Uzupełnij). 8. imię lub nazwisko
(forma występująca w tekście) (Uzupełnij). dopełniacz liczby pojedynczej (Uzupełnij). miejscownik liczby pojedynczej (Uzupełnij). narzędnik liczby mnogiej (Uzupełnij).
imię lub nazwisko (forma występująca w tekście) |
dopełniacz liczby pojedynczej | miejscownik liczby pojedynczej | narzędnik liczby mnogiej |
---|---|---|---|
Canaletto (1721–1780) – włoski malarz epoki oświecenia, znany przede wszystkim jako twórca wedut, czyli obrazów przedstawiających pejzaż miejski. Od 1767 roku mieszkał w Polsce i pracował jako nadworny malarz króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Oprócz cyklu wedut przedstawiających Warszawę tworzył też obrazy o tematyce historycznej, dbając o realistyczne i detaliczne przedstawienie postaci.
Paul Cézanne (1839–1906) – francuski malarz, przedstawiciel postimpresjonizmu – kierunku w malarstwie postulącego rezygnację z detalicznego obrazowania rzeczywistości na rzecz utrwalania na obrazie indywidualnych, ulotnych wrażeń. W przeciwieństwie do innych twórców tego kierunku Cézanne stronił od przedstawiania życia miejskiego i artystycznego Paryża. Najczęściej malował portrety, pejzaże Prowansji i martwe natury.
Francisco Goya (1746–1828) – hiszpański malarz epoki romantyzmu. Wielką karierę zawdzięczał wsparciu wpływowych mecenasów – przedstawicieli madryckiej arystokracji. Przez wiele lat pracował jako nadworny malarz królów Hiszpanii z dynastii Burbonów: Karola III, Karola IV, Ferdynanda VII. Był artystą bardzo wszechstronnym, tworzył zarówno dzieła utrzymane w stylu realistycznym (portrety arystokracji, sceny rodzajowe z życia biedoty), jak i nasycone elementami fantastycznymi obrazy wojny, śmierci i szaleństwa.
Sformułuj wnioski na temat odmiany nazwisk płynące z poniższej anegdoty.
Wybitni polscy matematycy, profesorowie Uniwersytetu Wrocławskiego, Bronisław Knaster (1893–1980) i Hugo Steinhaus (1887–1972), byli znani z nieustannych sporów, nie tylko matematycznych. Kością niezgody była dla nich odmiana nazwiska „Knaster”: według Steinhausa dopełniacz tego nazwiska powinien brzmieć „Knastra”, zaś jego oponent upierał się przy formie „Knastera”. Zirytowany uporem Steinhausa Knaster miał odpowiedzieć, że każdy ma prawo do własnego nazwiska, co Steinhaus zripostował stwierdzeniem, że owszem – ale tylko w pierwszym przypadku.
Wybierz imiona i nazwiska swoich trzech ulubionych zagranicznych artystów lub artystek. Napisz krótki tekst (5–7 zdań), w którym uzasadnisz, za co ich cenisz. Każdego nazwiska użyj w dwóch przypadkach gramatycznych.