Sprawdź się
Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wykonaj ćwiczenie.
Prawa człowieka, demokracja, rządy prawaRada Europy działa na rzecz swobody wypowiedzi i wolności mediów, wolności zgromadzeń, równości i ochrony mniejszości. Wszczęła kampanie dotyczące spraw, takich jak ochrona dzieci, mowa nienawiści w sieci i prawa Romów, największej mniejszości w Europie. Rada Europy pomaga państwom członkowskim zwalczać korupcję i terroryzm oraz podejmować niezbędne reformy prawne. Jej grupa ekspertów w zakresie prawa konstytucyjnego, znana jako Komisja Wenecka, oferuje doradztwo prawne dla państw na całym świecie. Rada Europy promuje prawa człowieka poprzez międzynarodowe Konwencje, takie jak Konwencja o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej oraz Konwencja o cyberprzestępczości. Monitoruje postęp w państwach członkowskich osiągnięty w tych sferach i tworzy zalecenia poprzez ciała monitorujące złożone z niezależnych ekspertów. Dziś żadne z państw członkowskich Rady Europy nie stosuje kary śmierci.
Źródło: Prawa człowieka, demokracja, rządy prawa, dostępny w internecie: coe.int [dostęp 4.06.2021 r.].
Wskaż zdanie prawdziwe.
- Działalność doradcza Komisji Weneckiej w zakresie prawa konstytucyjnego jest ograniczone do państw członkowskich Rady Europy.
- Państwa członkowskie Rady Europy są zobowiązane do włączenia do prawa krajowego wszystkich konwencji uchwalonych przez tę organizację.
- Rada Europy jest organizacją międzynarodową chroniącą tylko prawa I generacji.
- Rada Europy reaguje na nowe metody komunikacji i podjęła działania na rzecz poszanowania praw człowieka w sieci.
Zapoznaj się z materiałem źródłowym i wykonaj ćwiczenie.
BudowniczowieBudowniczowie Europy to ludzie, którzy rozpoczęli proces budowania Europy przez założenie Rady Europy w 1949 r. i powołanie Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali (EWWiS) w 1950 r. oraz Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (EWG) w 1957 r.
Ci ludzie dialogu, którzy przeżyli dwie wojny światowe i mieli doświadczenie z pierwszej ręki w zakresie szeregu kultur europejskich, byli pionierami Europy pokoju opartej na wartościach praw człowieka, demokracji i rządów prawa.
Źródło: Budowniczowie, dostępny w internecie: coe.int [dostęp 4.06.2021 r.].
Wskaż właściwe odpowiedzi.
- W powojennej Europie tworzono organizacje międzynarodowe, które miały chronić ludność przed kolejnym zbrojnym konfliktem.
- Rada Europy to pierwsza organizacja międzynarodowa, która zapoczątkowała działania mające na celu promocję praw człowieka i demokracji.
- Przywódcy państw europejskich, tworząc Radę Europy, dążyli do izolacji kontynentu na arenie miedzynarodowej.
- Założyciele Rady Europy są również twórcami idei jedności europejskiej i przyczynili się do powstania wspólnot europejskich.
Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wykonaj ćwiczenie.
OsiągnięciaWzmacnianie praw człowieka
Każdy kraj, który przystąpi do Rady Europy zgadza się na podleganie niezależnemu mechanizmowi monitoringowemu, który ocenia jego zgodność z prawami człowieka i demokratycznymi praktykami.
Jednym z takich przykładów jest Komitet Rady Europy do spraw Zapobiegania Torturom, który regularnie odbywa niezapowiedziane wizyty do miejsc pozbawienia wolności w 47 państwach członkowskich (więzienia, posterunki policji, obozy dla uchodźców) w celu oceny sposobu, w jaki są traktowani ludzie pozbawieni wolności.
Europejski Komitet Praw Społecznych weryfikuje, czy prawa do mieszkania, zdrowia, edukacji, zatrudnienia i wolność poruszania się gwarantowane Europejską kartą społeczną są wdrożone przez zainteresowane państwa.
Źródło: Osiągnięcia, dostępny w internecie: coe.int [dostęp 4.06.2021 r.].
Zaznacz, które stwierdzenie jest prawdziwe, a które fałszywe.
| Stwierdzenie | Prawda | Fałsz |
| Państwa członkowskie Rady Europy są cyklicznie monitorowane przez organy organizacji. | □ | □ |
| Jednym z najważniejszych działań instytucji Rady Europy jest przeciwdziałanie torturom i poniżającemu traktowaniu w państwach członkowskich. | □ | □ |
| Instytucje Rady Europy wpływają na ustawodawstwo rodzinne w państwach członkowskich i wprowadzają ujednolicone prawa. | □ | □ |
| Instytucje Rady Europy nie monitorują realizacji założeń Europejskiej karty społecznej w państwach członkowskich. | □ | □ |
Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wykonaj ćwiczenie.
OsiągnięciaNiedyskryminacja i walka z rasizmem
Europejska konwencja praw człowieka zakazuje wszelkich form dyskryminacji przez władze publiczne na jakiejkolwiek podstawie. Rada Europy prowadzi różne działania, by chronić mniejszości, w tym największą mniejszość w Europie, Romów.
Np. Europejski Sojusz Miast i Regionów na rzecz Integracji Romów to inicjatywa Kongresu Władz Lokalnych i Regionalnych Rady Europy. Jednym z namacalnych rezultatów Sojuszu jest Romact – projekt prowadzony wspólnie z Unią Europejską.
Europejska Komisja przeciwko Rasizmowi i Nietolerancji analizuje te szczególne problemy i regularnie formułuje zalecenia dla 47 państw członkowskich Rady Europy.
Rada Europy odgrywa również wiodącą rolę w walce przeciwko dyskryminacji z powodu orientacji seksualnej czy tożsamości płciowej.
Źródło: Osiągnięcia, dostępny w internecie: coe.int [dostęp 4.06.2021 r.].
Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wykonaj ćwiczenie.
70-lecie Rady Europy, 70 lat wdrażania idei praw człowieka i demokracjiNiewdrażanie orzeczeń Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, zagrożenie dla bezpieczeństwa dziennikarzy, mowa nienawiści, zagrożenia dla praw mniejszości, naruszanie zasady niezależności mediów, zagrożenie wolności zgromadzeń i stowarzyszania się, różne formy zagrożeń funkcjonowania organizacji pozarządowych, problemy dotyczące wyborów, naruszenie zasady podziału władz, problemy dotyczące funkcjonowania społeczeństwa inkluzywnego, populistyczna retoryka niszcząca demokrację i wiele innych kwestii, które dotyczą ochrony praw człowieka, rządów prawa i demokracji, powinny stanowić kolejne wyzwania XXI w. dla Rady Europy.
Polska będąc członkiem Rady Europy od 1991 r., aktywnie uczestniczyła w budowaniu systemu prawa organizacji, przyczyniając się do pogłębionej refleksji na temat przyszłości Rady Europy i jej miejsca w strukturze międzynarodowej. W 2005 r. odbył się w Warszawie Trzeci Szczyt Szefów Państw i Rządów. To wydarzenie należy przypomnieć, albowiem Deklaracja Warszawska odnosi się do nadal aktualnych zagrożeń demokracji, praw człowieka i rządów prawa występujących w państwach członkowskich.
Długofalową misją Rady Europy powinno być więc przeciwdziałanie deficytowi standardów prawnych oraz działania na rzecz szerszego upowszechniania dorobku konwencyjnego Organizacji.
Źródło: 70-lecie Rady Europy, 70 lat wdrażania idei praw człowieka i demokracji, 5.05.2019 r., dostępny w internecie: rpo.gov.pl [dostęp 24.06.2020 r.].
Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wykonaj ćwiczenie.
25 lat Polski w Radzie EuropyJagland: Silny wpływ Solidarności na jednoczenie Europy
Również Jagland w swoim wystąpieniu zwrócił uwagę na ścisłe powiązania historii Polski z historią Europy i rolę naszego kraju w obaleniu komunizmu. Przyznał, że Solidarność i jej aspiracje do wolności i demokracji miały silny wpływ na historyczny proces tworzenia zjednoczonej Europy. Sekretarz RE podkreślił, że skok Lecha Wałęsy na teren Stoczni Gdańskiej był „pierwszym atakiem na mur dzielący Berlin, dzielący Niemcy, dzielący Europę i cały świat”. „Mur upadł, a zaczęło się to w Gdańsku” – podkreślił.
Jagland zauważył, że obecnie Polska jest aktywnym i szanowanym członkiem Rady Europy. Przypomniał też, że od 1991 r. Polska ratyfikowała większość konwencji RE.
Sekretarz RE podkreślił także, że Rada wspiera wszystkie państwa członkowskie w budowie stabilnego systemu prawnego i konstytucyjnego oraz silnych instytucji demokratycznych. „Nawet w tych momentach, kiedy się nie zgadzamy, doceniamy możliwość bycia otwartym i uczciwym wobec krajów członkowskich, tak jak one są otwarte i uczciwe wobec nas” – zapewnił Jagland.
Źródło: Barbara Bodalska, 25 lat Polski w Radzie Europy, 17.11.2016 r., dostępny w internecie: euractiv.pl [dostęp 4.06.2021 r.].
Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wykonaj ćwiczenie.
Ochrona praworządności w Radzie Europy i Unii Europejskiej ze szczególnym uwzględnieniem niezależności sądów i niezawisłości sędziówW art. 3 Statutu RE określono warunki, jakie powinno spełniać każde państwo członkowskie: po pierwsze, powinno uznawać zasadę praworządności (principles of the rule of law; principe de la prééminence du droit); po drugie, powinno uznawać zasadę, że wszystkie osoby pozostające pod jego jurysdykcją korzystają z praw człowieka i podstawowych wolności; po trzecie, powinno szczerze i wydatnie współpracować dla urzeczywistnienia celu RE określonego w art. 1 Statutu. Powyższe kryteria są jednocześnie brane pod uwagę w momencie przystępowania państwa do organizacji. Statut RE jest umową międzynarodową otwartą warunkowo. Aby zostać jego stroną (a tym samym zostać członkiem RE), państwo kandydujące musi spełnić określone warunki: 1) musi być państwem europejskim, 2) musi zostać uznane za zdolne i pragnące wypełniać postanowienia art. 3 (zob. powyżej pkt 1–3). Członkostwo w RE jest zatem, zgodnie ze Statutem organizacji, uzależnione od uznawania zasady praworządności.
Źródło: Jacek Barcik, Ochrona praworządności w Radzie Europy i Unii Europejskiej ze szczególnym uwzględnieniem niezależności sądów i niezawisłości sędziów, dostępny w internecie: ksiegarnia.beck.pl [dostęp 4.06.2021 r.].
Zdecyduj, które stwierdzenia są prawdziwe, a które fałszywe.
| Stwierdzenie | Prawda | Fałsz |
| Państwa Europy Środkowej i Wschodniej mogły starać się o członkostwo w Radzie Europy po wydarzeniach Jesieni Narodów. | □ | □ |
| Członkostwo w Radzie Europy nie jest bezpośrednio związane z położeniem geograficznym państw. | □ | □ |
| W państwach Rady Europy gwarancją ochrony praw i wolności człowieka objęte są tylko osoby mające obywatelstwo. | □ | □ |
| Państwa członkowskie Rady Europy nie mogą zostać usunięte z organizacji, nawet jeśli naruszają postanowienia statutu. | □ | □ |
Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wykonaj polecenie.
70-lecie Rady Europy, 70 lat wdrażania idei praw człowieka i demokracjiPrzez pierwsze 40 lat Rada Europy, będąc swoistym „laboratorium idei” (jak powiedział Robert Schuman), upowszechniała wartości służące wzmocnieniu demokracji wśród ówczesnych państw członkowskich.
Po 40 latach Rada Europy przekroczyła linie podziałów politycznych, obejmując swym zasięgiem większość państw europejskich.
Źródło: 70-lecie Rady Europy, 70 lat wdrażania idei praw człowieka i demokracji, 5.05.2019 r., dostępny w internecie: rpo.gov.pl [dostęp 24.06.2020 r.].