Zwróć uwagę na to, kto znajduje się w centrum ilustracji i kto otacza tę postać. Określ, skąd został zaczerpnięty powyższy fragment tekstu.

Tak, ponieważ w tekście jest mowa o wyborze cesarza przez siedmiu elektorów. Na ilustracji widać w centralnym polu cesarza (o czym świadczą korona i tron), otoczonego przez siedmiu elektorów, z których każdy trzyma herb. Trzech z nich jest duchownymi – mają właściwe arcybiskupom nakrycia głowy, a w rękach pastorały.

Zastanów się, jakie były argumenty przemawiające za powrotem papieża do Rzymu; jakie były skutki tego okresu dla Kościoła.

Argument 1:
„Teologowie często powoływali się na stare adagium [stwierdzenie, sentencje – przyp. K.S.S.] mówiące, że Kościół jest tam, gdzie jest Piotr. Czyli nie jest rzeczą ważną, w jakim mieście i w jakim kraju wikariusz Chrystusowy rezyduje. Kościołem powszechnym może bowiem kierować z każdego miejsca”.
Kontrargument:
Papież powinien przebywać w Rzymie, bo to miejsce zostało ustanowione przez św. Piotra jako siedziba jego następców. Za Rzymem jako miejscem rezydowania papieży przemawia także tradycja, to tutaj przebywali oni od początków powstania Kościoła chrześcijańskiego.

Argument 2:
„Awinion leży na lewym brzegu Rodanu, w krainie, która w omawianej epoce teoretycznie wchodziła w skład cesarstwa. Realnie jednak znajdowała się w rękach królów Neapolu. Papieże czuli się tam dobrze, ponieważ królowie Neapolu byli ich wasalami i politycznymi sojusznikami. Potem zresztą wykupili Awinion z ich rąk”.
Kontrargument:
Przebywając w Awinionie, papież jest uzależniony od królów francuskich i całe papiestwo zostaje podporządkowane interesom Kościoła we Francji.

Argument 3:
„We Włoszech północnych przewagę mieli gibelinowie [stronnicy władzy cesarskiej we Włoszech – przyp. K.S.S.], w samym zaś Rzymie władza często znajdowała się w rękach antypapieskiej opozycji”.
Kontrargument: 
We wcześniejszym okresie – walki o inwestyturę i walki o dominium mundi – sytuacja w Rzymie również była niestabilna, jednak papież nie zdecydował się na zmianę miejsca rezydowania.

Argument 4: 
„Chodziło [też] o potęgę Francji i wpływy Kościoła francuskiego. Wszyscy papieże awiniońscy […] byli Francuzami. Jest rzeczą poniekąd zrozumiałą, że chętnie przebywali w ojczyźnie”. 
Kontrargument: 
Nie tylko Włosi byli wcześniej wybierani na papieży, ale wybór papieża określonej narodowości nie oznaczał, że Stolicę Apostolską przenoszono do ojczyzny panującego papieża.

Argument 5:
„Tradycyjnie myślący teologowie nadal przedstawiali papieża jako osobę stojącą ponad ludźmi. Twierdzili, że jego wola jest prawem, że ze swego postępowania odpowiada jedynie przed Bogiem”. 
Kontrargument: 
W okresie awiniońskim osłabł autorytet władzy papieskiej, papieże skupili się na tworzeniu własnej administracji i budowaniu własnej potęgi, co prowadziło do fiskalizmu i biurokratyzacji.

Zwróć uwagę, co autor mówi o istnieniu władzy cesarskiej. Przypomnij sobie, co oznacza pojęcie władzy cesarskiej. W jaki sposób władza cesarska mogła ograniczać niezależność władzy poszczególnych królestw istniejących w średniowieczu?

Argumenty potwierdzające tezę:

• jedna osoba powinna stanowić prawo;

• jedna osoba powinna być odpowiedzialna za realizację celu wyznaczonego przez dane państwo;

• władza cesarska powinna obejmować całą ludzkość.

Argumenty zaprzeczające tezie:

• różnorodność królestw narodowych i niemożność sprawowania nad nimi władzy przez jedną osobę;

• zbyt silna władza królów partykularnych;

• różne cele miały państwa w polityce wewnętrznej i zagranicznej i trudno by było je podporządkować jednemu nadrzenowi ośrodkowi.