Homer Iliada

Gdy go [Pandara, przyp. red.] zobaczył EneaszIndeks górny 111 Indeks górny koniec¹¹¹, jak mężów szyki druzgotał,
Szybko przez pole bitewne i gęstwę włóczni pośpieszył,
Aby odnaleźć gdziekolwiek równego bogom PandaraIndeks górny 222 Indeks górny koniec²²².
[...]
Stanął więc przed nim i w takie do niego ozwał się słowa:
„Gdzie chowasz łuk twój, Pandarze, i strzały twe uskrzydlone
Oraz twą sławę? W niej przecież mąż żaden ci nie dorówna
Tutaj ni w LykiiIndeks górny 333 Indeks górny koniec³³³. Nie może nikt pysznić się, że dzielniejszy.
Nuże więc, ręce do Dzeusa wznieś i na wroga swą strzałę
Skieruj [...]”.
Na to mu tak odpowiedział przesławny syn Lykaona:
„Mój Eneaszu, doradco Trojan w pancerzach spiżowych!
Mąż ten do Tydeusowego synaIndeks górny 444 Indeks górny koniec⁴⁴⁴ zupełnie podobny [...].
Jeśli ten człowiek, jak mówię, to dzielny potomek Tydeusa,
Myślę, że z boga pomocą jakiegoś tutaj szaleje,
Ktoś z nieśmiertelnych jest przy nim – obłokiem okrył ramiona,
Strzałę lecącą na niego ostrą widocznie odwrócił,
Gdyż wypuściłem już strzałę na niego i w ramię trafiłem
Prawe, gdzie płaty pancerza przystają ściśle spojone.
Mogłem przypuszczać, że zejdzie już do Hadesu, że padnie,
Ale go nie zwyciężyłem. Bóg jakiś jest rozgniewany”.
[...]
Na to mu tak odpowiedział Eneasz, Trojan dowódca:
„Nie mówże tak. W naszych losach dopóty nic się nie zmieni,
Zanim przeciwko tamtemu mężowi z wozami i końmi
Nie wyruszymy do walki, by z bronią twarzą w twarz stanąć.
[...]
Dalej więc, chwytaj do ręki biczysko i lejce błyszczące,
z bronią w zaprzęgu ja stanę i będę gotów do walki.
Jeśli zaś wolisz na niego nacierać, końmi się zajmę”.
[...]
Po tej rozmowie na barwny rydwan obydwaj skoczyli,
[...].
Spostrzegł ich obu Stenelos, przesławny syn KapaneusaIndeks górny 555 Indeks górny koniec⁵⁵⁵,
I do Tydejdy natychmiast te wyrzekł słowa skrzydlate:
„Synu Tydeusa, Diomedzie, duszy mej miły najbardziej,
Widzę dwóch mężów potężnych ochotą do walki płonących,
Siłę mających niezmierną [...].
Dalej więc, konie cofnijmy i wóz, bo lepiej dla ciebie
W pierwszych szeregach nie stawać, byś życia miłego nie stracił”.
Spojrzał na niego złym okiem i tak rzekł potężny Diomedes:
„Ty o ucieczce mi nie mów, bo mnie nie zdołasz nakłonić,
Nie jest mi to przyrodzone, ażebym walczył tchórzliwie
Albo uciekał bez walki. Mój zapał jest niewyczerpany”.
[...]
Tak o tych sprawach mówili do siebie jeden i drugi.
Tamci zbliżali się szybko, nagląc swe rącze rumaki.
Pierwszy rzekł do Diomedesa przesławny syn Lykaona:
„Synu sławnego Tydeusa, o duszy mocarnej wojaku,
Grot nie pokonał cię ostry ni gorzka strzała pierzasta.
Teraz użyję swej włóczni, ta może dosięgnie cię wreszcie”.
Rzekł tak i cisnął z rozmachem swą włócznię, co długi na ziemię
Cień rzucała, i trafił w tarczę Tydejdy. Na wylot
Ostrze spiżowe przedarło zaporę i pancerz drasnęło.
[...]
Na to potężny Diomedes [...] cisnął grot. Skierowała Atena
Włócznię przy nosie pod okiem. Ostrze przez biel się przedarło
Zębów i język mu dołem spiż bezlitosny przeorał,
Obciął i nisko pod brodą w gwałtownym locie się dobył.
Zwalił się Pandar z rydwanu, aż chrzęstem zbroja zadźwiękła,
Lekka i połyskująca, a konie skoczyły w bok szybkonogie,
Lękiem przejęte i dusza bez sił go wnet opuściła.
[...] Wtedy pochwycił do ręki

Syn Tydeusa głaz wielki, jakiego by dziś nie dźwignęło Dwóch mężów. On go poderwał bez trudu w górę, sam jeden. Głazem tym cisnął z rozmachem i Eneasza ugodził,

W biodro trafiając, tam gdzie się krągła kość w stawie obraca.
Staw mu zdruzgotał i oba ścięgna przy stawie poszarpał,
Rwąc skórę ostrym kamieniem. [...]
Zginąłby marnie Eneasz, wódz dzielny mężów walecznych,
Gdyby go tam Afrodyty matczyny wzrok nie wyśledził.
Życie mu dała przed laty z pasterzem trzód – Anchizesem.
Prędko do syna miłego przypadła, oplotła uściskiem,
Rozpościerając świetlistą swą szatę, by ustrzec, uchronić
Od strzał [...].
Wnet za Tydejdą ruszyły konie o mocnych kopytach
Ostrym galopem. Ów bronią spiżową godził w KiprydęIndeks górny 666 Indeks górny koniec⁶⁶⁶,
Wiedząc, że ona nie władnie siłą tych bogów i bogiń,
Które kierują wojnami i wiodą mężów do bitwy –
[...]
Skoro ją tylko dopędził przez ciżbę wojska skłębioną
Syn Tydeusa o duszy wielkiej, natychmiast skierował
Włócznię przeciwko bogini i w rękę ją delikatną
Zranił boleśnie. [...]
I boska krew popłynęła, inna niż ludzka.
Nie taką mają szczęśliwi bogowie.
Wszakże nie żywią się chlebem, nie piją ciemnego wina,
Więc ziemska krew w nich nie płynie. Stąd zowią się nieśmiertelni!

C4 Źródło: Homer, Iliada, tłum. K. Jeżewska, Wrocław 1982, s. 113–119.