Sprawdź się
Dziś dla nas, w świecie nieproszonych gości,Źródło: Adam Mickiewicz, Pan Tadeusz, czyli ostatni zajazd na Litwie. Historia szlachecka z roku 1811 i 1812, Wrocław 1982, s. 618., 2. Adam Mickiewicz, Konrad Wallenrod
W całej przeszłości i w całej przyszłości
Jedna już tylko jest kraina taka,
W której jest trochę szczęścia dla Polaka:
Kraj lat dziecinnych! On zawsze zostanie
Święty i czysty jak pierwsze kochanie.
Nieraz w pośrodku towarzyszek gronaŹródło: Adam Mickiewicz, Konrad Wallenrod, Kraków 2019, s. 18., 3. Adam Mickiewicz, Pielgrzym
Za czymś tęskniłam i wzdychałam skrycie,
I czułam serca niespokojne bicie.
Nieraz z poziomej uciekałam łąki,
I na najwyższym stanąwszy pagórku,
Myśliłam sobie: gdyby te skowronki
Ze skrzydeł swoich dały mi po piórku,
Poszłabym z nimi i tylko z tej góry
Chciałabym jeden mały kwiat uszczyknąć,
Kwiat niezabudki, a potem za chmury
Lecieć wysoko! wysoko! i — zniknąć...
U stóp moich kraina dostatków i krasy,Źródło: Adam Mickiewicz, Pielgrzym, [w:] tegoż, Sonety krymskie, Poznań 2012, s. 16.
Nad głową niebo jasne, obok piękne lice;
Dlaczegoż stąd ucieka serce w okolice
Dalekie i — niestety! jeszcze dalsze czasy?
Litwo! piały mi wdzięczniej twe szumiące lasy,
Niż słowiki Bajdaru, Salhiry dziewice
I weselszy deptałem twoje trzęsawice,
Niż rubinowe morwy, złote ananasy.
Wyjaśnij podane związki frazeologiczne, a następnie zdecyduj, czy któryś z nich można odnieść do utworu Gdy tu mój trup.... Uzasadnij odpowiedź.
Wiersz do ćwiczeń
Gdy tu mój trup...Gdy tu mój trup w pośrodku was zasiada,
W oczy zagląda wam i głośno gada,
Dusza w ten czas daleka, ach daleka!
Błąka się i narzeka, ach narzeka!Jest u mnie kraj, ojczyzna myśli mojéj,
I liczne mam serca mego rodzeństwo:
Piękniejszy kraj, niż ten, co w oczach stoi,
Rodzina milsza, niż całe pokrewieństwo…Tam, wpośród prac i trosk, i wśród zabawy,
Uciekam ja. Tam siedzę pod jodłami,
Tam leżę śród bujnej i wonnej trawy,
Tam pędzę za wróblami, motylami.Tam widzę ją, jak z ganku biała stąpa,
Jak ku nam w las śród łąk zielonych leci,
I wpośród zbóż, jak w toni wód się kąpa,
I ku nam z gór jako jutrzenka świeci…Źródło: Adam Mickiewicz, Gdy tu mój trup..., [w:] Poezje, t. 2: Wiersze z lat 1825-1855, oprac. J. Bystrzycki, J. Kallenbach, Kraków 1928, s. 202.
Określ sytuację liryczną w utworze Gdy tu mój trup... Adama Mickiewicza. W tym celu uzupełnij mapę myśli.
- Nazwa kategorii: Sytuacja liryczna
- Nazwa kategorii: Kto mówi?
- Nazwa kategorii: Koniec elementów należących do kategorii Kto mówi?
- Nazwa kategorii: Do kogo mówi?
- Nazwa kategorii: Koniec elementów należących do kategorii Do kogo mówi?
- Nazwa kategorii: O czym mówi?
- Nazwa kategorii: Koniec elementów należących do kategorii O czym mówi?
- Nazwa kategorii: W jaki sposób mówi?
- Nazwa kategorii: Koniec elementów należących do kategorii W jaki sposób mówi?
- Elementy należące do kategorii Sytuacja liryczna
- Elementy należące do kategorii Kto mówi?
- Elementy należące do kategorii Do kogo mówi?
- Elementy należące do kategorii O czym mówi?
- Elementy należące do kategorii W jaki sposób mówi?
Scharakteryzuj dwa porządki rzeczywistości ukazane w utworze Gdy tu mój trup....
Wyjaśnij, w jaki sposób ukazano w utworze obraz krainy ze wspomnień postaci mówiącej. W tym celu wypisz z utworu Gdy tu mój trup... przykłady wskazanych środków stylistycznych i określ ich funkcje.
Scharakteryzuj relacje pomiędzy człowiekiem a naturą ukazane w utworze Gdy tu mój trup.... Skomentuj, w jaki sposób budują one sensu utworu.
Wyjaśnij sens nazwania siebie przez postać mówiącą trupem. Omów, jak rozumiesz tę metaforę i czemu ona służy.
Zinterpretuj symboliczne znaczenie postaci w bieli, która pojawia się w ostatniej strofie liryku Gdy tu mój trup...
Napisz interpretację drugiej strofy utworu Gdy tu mój trup... Zwróć uwagę na rozróżnienie pomiędzy rodziną a pokrewieństwem obecne w tym fragmencie, a także wyjaśnij, jak można rozumieć motyw ojczyzny myśli, który pojawia się w utworze.