Sprawdź się

Pokaż ćwiczenia:

Ra0l0bsYC8Kyh1

Ćwiczenie 1

Wstaw w tekst odpowiednie wyrażenia.

rezydencjonalnych, klasycyzującym, centralnym, dekorację, monumentalne, dynamiczną, ekspresyjnym

Architektura barokowa rozwijała się w dwóch nurtach: .................................., związanym z budowlami sakralnymi głoszącymi chwałę Kościoła, i .................................., odpowiadającym potrzebom świeckich realizacji ................................... Bez względu jednak na typ budowli, barokowe założenia były z reguły .................................., posiadały .................................. kompozycję i często bogatą ................................... Budynki sakralne chętnie lokowano na planie ...................................

R12U13nUnqjaZ1

Ćwiczenie 2

Zaznacz cechy architektury barokowej.

monumentalizm
stosowanie efektów światłocieniowych
oszczędność dekoracji
podkreślanie osi budynku, np. przez symetrię dekoracji, ryzalit części środkowej
w budowlach sakralnych stosowane plany krzyża łacińskiego z długim transeptem
faliste fasady
kopuły

R54TbCa2kcsjG1

Ćwiczenie 3

Przeczytaj fragment opisujący Kościół św. Karola przy Czterech Fontannach (wł. San Carlo alle Quattro Fontane) w Rzymie, którego architektem był Francesco Borromini (1599–1667). Zaznacz w tekście cechy budowli, które można uznać za charakterystyczne dla barokowej architektury.

zielony

Kościół, na razie bez fasady, został wzniesiony w latach 1638–1641 i pomimo skromnych rozmiarów, co dało początek potocznie używanemu zdrobnieniu – San Carlino – odegrał przełomową rolę w rozwoju architektury włoskiej (...). Borromini wyszedł od idealnej koncepcji geometrycznej, stopniowo dostosowując ją do potrzeb funkcjonalnych i kształtu działki. Ostatecznie kościół otrzymał rzut będący formą pośrednią pomiędzy krzyżem i elipsą, a wszystkie ściany zostały zarysowane miękką linią. Przykrycie stanowi owalna kopuła, podwyższona optycznie przez formę zmniejszających się ku środkowi kasetonów, spoczywająca na systemie łuków i pendentywów, umożliwiającym jej połączenie z falistymi murami nawy. Płynna i jednolita forma budowli jest zupełnie odmienna od rozwiązań tradycyjnych, wyraźnie odgraniczających poszczególne jednostki przestrzenne. Fasada kościoła, zwanego ze względu na niezwykłość otoczenia San Carlo alle Quattro Fontane, rozpoczęta dopiero w 1665 roku, jest ostatnim dziełem Borrominiego. I tu linia muru zarysowana jest faliście. Kompozycja składa się z dwóch podobnie potraktowanych kondygnacji o podziałach finezyjnie zestrojonych za pomocą wielkiego i małego porządku (...) oraz bogatą dekoracją rzeźbiarską.

Jan K. Ostrowski, Sztuka włoska XVII i pierwszej połowy XVII wieku, [w:] Sztuka świata, t. 7, pod red. A. Lewickiej-Morawskiej, Warszawa 1994, s. 29.

Ćwiczenie 3

RDfninwqcxyhW

111

Ćwiczenie 4

Zapoznaj się z wierszem Jerzego Harasymowicza Kościół bernardynów Kraków. Jakie wrażenia wywołuje lektura utworu? Jakie znaczenie ma nadana dziełu forma? W jaki sposób współgra z architekturą baroku?

Rke2jxAlc62M9

Utwór ma niespotykany zapis graficzny. W każdym wersie znajduje się jedno lub dwa słowa, które w całości układają się strzałkę skierowaną w prawo. Baroku kanonada Fasada Bernardyn Bulardyn We wnęce Kapistran Się ściska Z księgami i wszędzie barok wysoki ćwiczą jak kwiczoł I małe kuraki parami z różami Szkielecik Żakiecik Nogami Pracując Ujmując Tym sobie Królestwa Niebieskie.

R16wi0pC7jvqI

211

Ćwiczenie 5

RyqO0YXlKg3GG1

R17NRxzrjkwCA

Ćwiczenie 6

Przyjrzyj się fasadzie i wnętrzu kościoła Kamedułów na Bielanach. Zapisz co najmniej cztery barokowe elementy budowli.

R10zFRs0UQGnV

Ilustracja — Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, Kraków
Źródło: Zygmunt Put Zetpe0202, Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 4.0.

RCDPHXRb9ibCB

Poszukaj w internecie informacji na temat kościoła Kamedułów na Bielanach. Podaj co najmniej cztery barokowe elementy tej budowli.

RDpuuOgpyZCIF

Ćwiczenie 7

Połącz element architektury barokowej z właściwym opisem, następnie przyporządkuj poszczególne elementy do odpowiedniej kategorii.

Rv2tiTAclQBme1

Połącz element architektury barokowej z właściwym opisem. entre court et jardin Możliwe odpowiedzi: 1. położony zazwyczaj w centralnej części budynku, mocno wysunięty i wystający z bryły jego fragment, 2. element architektoniczny fasady w formie trójkątnego szczytu, 3. nadwieszony na ścianie budowli występ w formie dobudówki, 4. część architektoniczna zamykająca prezbiterium, nawę lub transept, najczęściej okrągła lub na planie wieloboku, 5. reprezentacyjne założenia dworsko-parkowe w układzie osiowym, z dziedzińcem honorowym, centralnie położonym pałacem i ogrodami na jego tyłach, 6. wysokie, sięgające od sufitu do podłogi okna doświetlające wnętrze, często zabezpieczone balustradą od zewnątrz portfenetr Możliwe odpowiedzi: 1. położony zazwyczaj w centralnej części budynku, mocno wysunięty i wystający z bryły jego fragment, 2. element architektoniczny fasady w formie trójkątnego szczytu, 3. nadwieszony na ścianie budowli występ w formie dobudówki, 4. część architektoniczna zamykająca prezbiterium, nawę lub transept, najczęściej okrągła lub na planie wieloboku, 5. reprezentacyjne założenia dworsko-parkowe w układzie osiowym, z dziedzińcem honorowym, centralnie położonym pałacem i ogrodami na jego tyłach, 6. wysokie, sięgające od sufitu do podłogi okna doświetlające wnętrze, często zabezpieczone balustradą od zewnątrz ryzalit Możliwe odpowiedzi: 1. położony zazwyczaj w centralnej części budynku, mocno wysunięty i wystający z bryły jego fragment, 2. element architektoniczny fasady w formie trójkątnego szczytu, 3. nadwieszony na ścianie budowli występ w formie dobudówki, 4. część architektoniczna zamykająca prezbiterium, nawę lub transept, najczęściej okrągła lub na planie wieloboku, 5. reprezentacyjne założenia dworsko-parkowe w układzie osiowym, z dziedzińcem honorowym, centralnie położonym pałacem i ogrodami na jego tyłach, 6. wysokie, sięgające od sufitu do podłogi okna doświetlające wnętrze, często zabezpieczone balustradą od zewnątrz wykusz Możliwe odpowiedzi: 1. położony zazwyczaj w centralnej części budynku, mocno wysunięty i wystający z bryły jego fragment, 2. element architektoniczny fasady w formie trójkątnego szczytu, 3. nadwieszony na ścianie budowli występ w formie dobudówki, 4. część architektoniczna zamykająca prezbiterium, nawę lub transept, najczęściej okrągła lub na planie wieloboku, 5. reprezentacyjne założenia dworsko-parkowe w układzie osiowym, z dziedzińcem honorowym, centralnie położonym pałacem i ogrodami na jego tyłach, 6. wysokie, sięgające od sufitu do podłogi okna doświetlające wnętrze, często zabezpieczone balustradą od zewnątrz absyda Możliwe odpowiedzi: 1. położony zazwyczaj w centralnej części budynku, mocno wysunięty i wystający z bryły jego fragment, 2. element architektoniczny fasady w formie trójkątnego szczytu, 3. nadwieszony na ścianie budowli występ w formie dobudówki, 4. część architektoniczna zamykająca prezbiterium, nawę lub transept, najczęściej okrągła lub na planie wieloboku, 5. reprezentacyjne założenia dworsko-parkowe w układzie osiowym, z dziedzińcem honorowym, centralnie położonym pałacem i ogrodami na jego tyłach, 6. wysokie, sięgające od sufitu do podłogi okna doświetlające wnętrze, często zabezpieczone balustradą od zewnątrz fronton Możliwe odpowiedzi: 1. położony zazwyczaj w centralnej części budynku, mocno wysunięty i wystający z bryły jego fragment, 2. element architektoniczny fasady w formie trójkątnego szczytu, 3. nadwieszony na ścianie budowli występ w formie dobudówki, 4. część architektoniczna zamykająca prezbiterium, nawę lub transept, najczęściej okrągła lub na planie wieloboku, 5. reprezentacyjne założenia dworsko-parkowe w układzie osiowym, z dziedzińcem honorowym, centralnie położonym pałacem i ogrodami na jego tyłach, 6. wysokie, sięgające od sufitu do podłogi okna doświetlające wnętrze, często zabezpieczone balustradą od zewnątrz

RwFhhKZT9qphK

Ćwiczenie 8

Zapoznaj się z fragmentem osiemnastowiecznego poematu opisowego Gościniec abo krótkie opisanie Warszawy Adama Jarzębskiego, który przedstawia kaplicę loretańską Kościoła Matki Bożej Loretańskiej na warszawskiej Pradze. Wyjaśnij nieznane ci pojęcia za pomocą dostępnych źródeł. Które, twoim zdaniem, cechy budowli opisane w tekście mogą świadczyć o ich barokowej formie? Uzasadnij swój wybór.

Przeczytaj fragment XVII‑wiecznego poematu opisowego Gościniec abo krótkie opisanie Warszawy Adama Jarzębskiego, który przedstawia kaplicę loretańską Kościoła Matki Bożej Loretańskiej na warszawskiej Pradze. Wyjaśnij nieznane ci pojęcia za pomocą dostępnych źródeł. Które, twoim zdaniem, cechy budowli opisane w tekście mogą świadczyć o ich barokowej formie? Uzasadnij swój wybór.

Adam Jarzębski Gościniec abo krótkie opisanie Warszawy
Kaplica Lauretańska w Pradze
W bok Lauretańska kaplica (Przy niej cmentarz i ulica)
ZmurowanazmurowanaZmurowana na kształt takiej
Drugiej w Lorecie, jednakiejjednakiejjednakiej.
Tamta w pół kościoła z muru
StoitamtaStoi, wierzch biały z marmuru;
Na niej historyjehistoryjehistoryje różne,
Wyrażono je, nie próżnewyrażonoWyrażono je, nie próżne;
W sklepieniu okno pod wierzchem,
Żeby od lamp fumyfumyfumy wierzchem
Wychodziły, dla zaduchudladla zaduchu
Tak od zgromadnego duchu.
Ma dwoje drzwi przeciw sobiedwojeMa dwoje drzwi przeciw sobie,
Trzecie w dymensyją obietrzecieTrzecie w dymensyją obie.
A ołtarz od srebra złotemołtarzołtarz od srebra złotem,
Z dyjamentami klejnotem
Od monarchów ozdobiony,
Wewnątrz sprostasprostasprosta w mur zrobiony. (...)
cw9 Źródło: Adam Jarzębski, Gościniec abo krótkie opisanie Warszawy.

RWt8hrYNb0wyA

abo

zmurowana

jednakiej

tamta

historyje

wyrażono

fumy

dwoje

dla

trzecie

ołtarz

sprosta

Wirtualny spacer

Dla nauczyciela