Sprawdź się
Don KichoteDon Kichot łatwo się dał przekonać, bo niczego tak nie pragnął, tylko, żeby jak najprędzej dochrapać się pasowania, i odpowiedział zamkowemu władcy, że gotów jest być mu we wszystkim posłusznym, i że byle był kompletnym już rycerzem, a dopuszczono się takiej jeszcze na niego napaści, to żywej duszy nie zostawi w zamku, wszystkich trupem położy i tych tylko oszczędzi, których on mu każe. Gospodarz, mądra sztuka, nie tracąc czasu, poszedł zaraz po wielką księgę, w której znaczył sobie rachunki za słomę i siano mulnikom wydawane, wziął z sobą dwie panny, które już znamy, i chłopca, któremu dał w rękę kawałek łojowego ogarka; z tymi przyborami i orszakiem przybył do Don Kichota i zaraz kazał mu uklęknąć na obydwa kolana. Potem, czytając niby to z książki, jak gdyby pacierz jaki, podniósł rękę do góry i wyciął go w kark tak mile, że aż mu się głowa pochyliła, a płazem miecza palnął go po plecach kalibrowym ciosem, ciągle mrucząc coś sobie pod nosem i do księgi zaglądając. Dopełniwszy tego, jednej z panien polecił przypasać miecz kawalerowi, czego ona dopełniła z wielką gracją, dusząc się ciągle od skrywanego śmiechu i nieraz pewno, w czasie tej ceremonii, obydwie parsknęłyby sobie serdecznie, gdyby poprzednie wypadki nie dały im poznać, że z tym panem kawalerem nie ma co żartować. Przypasując mu miecz do boku, miluchna panienka mówiła do niego: „Niechaj ci Bóg szczęści w bojach, nieustraszonego serca i wielkiej fantazji rycerzu”. A on jej prosił, żeby mu nazwisko swoje wyjawiła, by wiedział, komu tak wielką zawdzięcza łaskę, i do kogo należeć będzie połowa sławy, którą dzielnym ramieniem zdobędzie.
Źródło: Miguel de Cervantes, Don Kichote, t. 1, tłum. Z. Czerny, A. L. Czerny, Warszawa 1983, s. 40.
Scharakteryzuj sposób, w jaki ilustrator przedstawił pasowanie Don Kichota: w konwencji parodystycznej czy zgodnie z idealizującym wzorcem powieści rycerskiej? Uzasadnij swoją odpowiedź.
Zamień szyk przestawny w poniższym fragmencie Monachomachii na naturalny szyk zdania, zapisując je prozą. Odpowiedz na pytanie, jaki efekt powoduje zastosowanie stylu wysokiego, charakterystycznego dla poematu heroicznego w poemacie heroikomicznym?
MonachomachiaWojnę domową śpiewam więc i głoszę
Wojnę okrutną, bez broni, bez miecza,
Rycerzów bosych i nagich po trosze.Źródło: Ignacy Krasicki, Monachomachia, Wrocław 1969, s. 292.
Nazwij środki stylistyczne w poniższym fragmencie Monachomachii Ignacego Krasickiego i wskaż ich funkcje:
Podaj przykłady znanych ci współczesnych dzieł (literackich, filmowych, teatralnych), których twórcy posłużyli się parodią. Określ elementy, które zostały sparodiowane, i wyjaśnij, w jakim celu twórca dokonał tego zabiegu.