Jan Kieniewicz Historia Indii

[Gandhi] stosował dość osobliwą logikę i często odnosił dzięki niej sukcesy. On, zwolennik ahimsy, poszedł na wojnę z Burami, mobilizując po stronie Anglików 1100 hindusów, którzy byli sanitariuszami. Na czas wojny „zawiesił” ahimsę, deklarując pełną lojalność wobec kolonialnego mocarstwa – Wielkiej Brytanii, bo tylko od niej mogła nadejść zgoda na niepodległość Indii. W 1899 r. postanowił wrócić do Indii, bo hinduska partia Kongres Afrykański działała w Afryce już całkiem sprawnie. Obdarowano go mnóstwem kosztownych prezentów, których się pozbył wbrew protestom żony. W domu pojechał od razu na zjazd Kongresu do Kalkuty. Bardzo go deprymował brud w toaletach, a także pod oknami, gdzie w nocy załatwiano potrzeby naturalne. O tym brudzie pisał często, walczył z nim całe życie – nieskutecznie niestety. Po Kalkucie zastanawiał się, czy rozpocząć praktykę w Bombaju. Wygrał jakieś trzy drobne sprawy w rodzinnych stronach, ale zostawił żonę, a sam z licznymi potomkami licznych Gandhich pojechał znów do Afryki Południowej. Zwrócił się z petycją w sprawie marnego losu Indusów, w tym oficerów i żołnierzy, których ściągnięto na wojnę burską, a potem nie pozwalano im się osiedlić. Usłyszał, że nic nie można zrobić, bo Afryka ma własny rząd. Gandhi poczuł się zgnębiony. Siebie i innych uczył przełykać obelgi. Pokorą można coś zyskać, krnąbrnością – nigdy. Bez Afryki nie byłoby Indii Gandhiego. W Durbanie i Johannesburgu eksperymentował laboratoryjnie. Kraj w porównaniu z Indiami był malutki, mieszkali tam przede wszystkim Murzyni i biali, którymi się nie interesował. Hindusi natomiast stanowili niewielką część społeczności. Walczył o ich prawa, nie musiał się martwić przyszłością całego państwa. Ale gdyby nie zetknął się tam z niedolą czarnych, nie zauważyłby może bezmiaru cierpień kasty niedotykalnych w Indiach.

polityka Źródło: Jan Kieniewicz, Historia Indii, Wrocław 2003. Cytat za: polityka.pl.

Wojciech Jagielski MAHATMA GANDHI NIEMILE WIDZIANY

Za rozbudzenie politycznej świadomości Mahatmy i początek jego walki z niesprawiedliwościami tego świata przywykło się uważać pewien majowy dzień 1893 roku, kiedy to jadąc pociągiem do Pretorii młody adwokat został wyrzucony z wagonu pierwszej klasy, zastrzeżonego wyłącznie dla białych. Historycy Ashwin Desai i Goolam Vahed ujawnili, że pisanych w tamtych czasach urzędowych skargach i petycjach adwokat Gandhi oburzał się głównie, że białe władze tak samo traktują Hindusów i czarnoskórych, podczas gdy jego zdaniem ci pierwsi zasługują na przywileje równe z białymi. Domagał się, by czarnoskórym nie pozwalać osiedlać się w dzielnicach, w których mieszkali Hindusi, tak samo jak zabraniano im żyć pośród białych. Gandhi nazywał czarnoskórych „kaframi” i „dzikusami”, Hindusów zaś uważał za „rasę wyższą”, zasługującą na lepsze traktowanie przez białych, przekonywał, że Hindusi i biali mają przecież wspólnych przodków, Ariów. Książka południowoafrykańskich historyków popsuła opinię Mahatmie wśród czarnoskórych w Południowej Afryce i na całym kontynencie. Inni badacze losów, myśli i uczynków Gandhiego, także jego potomkowie, a wśród nich Ela Gandhi, była posłanka do południowoafrykańskiego parlamentu, przyznają, że jak każdy święty, także on ma za sobą grzeszną, ludzką przeszłość i że zanim wyrósł na Mahatmę, młody Mohandas, jak jego rówieśnicy z tamtych czasów, nie był wolny od rasowych uprzedzeń. Potem jednak, także za sprawą południowoafrykańskich doświadczeń, przeszedł duchową przemianę i stał się natchnieniem dla wyzwoleńczych przywódców, takich jak Martin Luther King czy Nelson Mandela. „Myślę, że Mandela przebaczyłby Gandhiemu jego rasistowską młodość – przekonywał Tirthankar Chanda, francuski dziennikarz i pisarz indyjskiego pochodzenia. – Podczas podróży do Indii w 1995 roku Mandela powiedział, że Indie dały Południowej Afryce młodego, niedoświadczonego prawnika. Południowa Afryka zwróciła go zaś Indiom jako Mahatmę”.

tygodnik Źródło: Wojciech Jagielski, MAHATMA GANDHI NIEMILE WIDZIANY, „Tygodnik Powszechny”, dostępny w internecie: tygodnikpowszechny.pl.

Jan Kieniewicz Historia Indii

Gandhi czuł się zawsze patriotą indyjskim, jak mało kto umiał myśleć kategoriami całego kraju i wszystkich grup społecznych […]. Umiał się porozumieć z muzułmanami i rozumiał, że jest to konieczne dla osiągnięcia zasadniczego celu. Swaradź nie był dlań celem ostatecznym i jedynym, a wybrana droga wymagała właśnie jedności.

polityka Źródło: Jan Kieniewicz, Historia Indii, Wrocław 2003. Cytat za: polityka.pl.

Anna Staniszewska Status społeczno-polityczny kobiety w Indiach na przełomie XX i XXI wieku – konflikt tradycji i prawa

W 2011 roku udział procentowy kobiet i mężczyzn w całym społeczeństwie indyjskim wynosił odpowiednio 48,3% i 51,7%, co oznacza, że na 100 mężczyzn w Indiach przypadały 94 kobiety. Dysproporcja ta ma charakter wzrostowy.

źródło A Źródło: Anna Staniszewska, Status społeczno-polityczny kobiety w Indiach na przełomie XX i XXI wieku – konflikt tradycji i prawa, „Świat Idei i Polityki” 2013, t. 12, s. 47.

Paulina Wilk Lalki w ogniu. Opowieści z Indii

W indyjskiej populacji jest wielka dziura – brakuje milionów dziewczynek. Znikają codziennie, w tajemnicy, hipokryzji i kłamstwie. Na wsiach są różne sposoby: podaje się im trujący miąższ oleandrów, koktajl z pestycydów, opium albo surowy ryż, który uszkadza delikatne narządy. Dziewczynki są duszone, zakopywane żywcem, wrzucane do studni […]. W miastach środki są bardziej wyrafinowane, ale bezwzględność ta sama. Technologia, zaawansowana medycyna, wykształcenie i grube portfele rodziców, zamiast gwarantować dziewczynkom bezpieczeństwo, potęgują zagrożenie.

źródło B Źródło: Paulina Wilk, Lalki w ogniu. Opowieści z Indii, Warszawa 2011.

-Nie wydaje mi się, żeby był [Nelson Mandela] wierny jakiejkolwiek innej ideologii poza tą, która kazała mu walczyć z niesprawiedliwością jaką był apartheid i w ogóle systemem dyskryminacji rasowej, polegający na wyłączeniu 3/4 ludności Republiki Południowej Afryki. [...]

Nelson Mandela w walce z system dyskryminacji stosował różną taktykę. W pewnym momencie Mandela tworzył partyzantkę Afrykańskiego Kongresu Narodowego. [...]

Mandela był wierny taktyce biernego oporu póki była ona skuteczna. Aczkolwiek bardzo szybko uznał, że bierny opór wobec takiego przeciwnika jakim było państwo apartheidu nie ma najmniejszych szans na skuteczność, dlatego wezwał do oporu czynnego. On był orędownikiem ograniczonej walki zbrojnej, póki biały rząd nie zgodził się na negocjacje.

c3 Cytat za: Wywiad Jagielski: Mandela był znakomitym przywódcą i politykiem, Świat w radiowej Jedynce, 2013 r., polskieradio.pl .