Sprawdź się
Wskaż zdania prawdziwe i fałszywe.
| Prawda | Fałsz | |
| Organizm potomny uzyskuje od każdego z rodziców po dwa czynniki dziedziczne danej cechy. | □ | □ |
| W każdej gamecie występują po dwa allele tej samej cechy. | □ | □ |
| Zygota, która powstała w wyniku połączenia dwóch gamet rodzicielskich zawiera dwa allele warunkujące tę samą cechę. | □ | □ |
| Cechy fenotypowe rodziców dziedziczone zgodnie z prawem Mendla zlewają się, tworząc u osobnika potomnego nową cechę. | □ | □ |
| Prawa Mendla obowiązują jedynie w genetyce roślin. | □ | □ |
Przyporządkuj podanym pojęciom odpowiadające im definicje.
Różne formy tego samego genu, zajmujące to samo miejsce w chromosomach, ale wywołujące odmienne wykształcenie się tej samej cechy, Komórka płciowa zawierająca zredukowaną do połowy liczbę chromosomów w stosunku do innych komórek ciała, Organizm lub komórka mające dwa różne allele tego samego genu, Organizm lub komórka, w których oba allele danego genu są identyczne i dominujące, Organizm lub komórka, w których oba allele danego genu są identyczne i recesywne
| Allele | |
| Gameta | |
| Homozygota recesywna | |
| Homozygota dominująca | |
| Heterozygota |
Uzupełnij tekst podanymi poniżej wyrażeniami.
roślinną, heterozygotycznych, botanikiem, grochu zwyczajnego, częstość występowania, drugie, pierwsze, takie samo potomstwo, dwa różne typy potomstwa, długość korzenia i ilość pobieranej wody, homozygotycznych, wiśni pospolitej, czystych linii, klasyczną, uniwersalną, dziedziczeniem, kolor kwiatów i kształt nasion
Gregor Mendel był ............................................................................................ badającym głównie odmiany ............................................................................................. Do doświadczeń używał wysoce wyselekcjonowanych ............................................................................................ roślin. Nazwa ta oznacza zbiór osobników ............................................................................................ pod względem danej cechy lub cech – jeśli skrzyżujemy dwa osobniki z tej samej czystej linii, otrzymamy zawsze ............................................................................................. Swoje obserwacje prowadził na kilku najbardziej wyraźnych cechach, takich jak na przykład ............................................................................................. Podczas badań, oprócz jakościowej oceny danej cechy, niezmiernie ważna była jej ............................................................................................ wśród każdego pokolenia. Na ich podstawie sformułował dwa najważniejsze prawa zwane dzisiaj prawami Mendla, z których ............................................................................................ określane jest również prawem czystości gamet. Prawa sformułowane przez Mendla doprowadziły do powstania kierunku genetyki nazwanego genetyką .............................................................................................
Podane poniżej sformułowania opisują dziedziczenie barwy kwiatów na podstawie pierwszego prawa Mendla. Przyporządkuj je do odpowiedniej grupy.
Nie uwidacznia fenotypowo cechy recesywnej (przy założeniu dominacji całkowitej)., Jako osobnik pokolenia rodzicielskiego wytwarza dwa różne rodzaje gamet., W badaniach Mendla kwiat grochu ma barwę białą lub czerwoną., Jako osobnik pokolenia rodzicielskiego wytwarza tylko jeden rodzaj gamet., Może uwidocznić fenotypowo cechę recesywną., W badaniach Mendla kwiat grochu ma wyłącznie barwę czerwoną.
| Organizm homozygotyczny | |
|---|---|
| Organizm heterozygotyczny |
Grafika przedstawia parę krewetek i ich potomstwo. Para krewetek: brązowa heterozygotyczna o gametach duże R małe r oraz czerwona homozygotyczna o parze gamet dwa małe r ma czwórkę potomstwa. Ich potomstwo składa się z dwóch brązowych, heterozygotycznych krewetek o gametach duże R małe r, oraz dwóch czerwonych, homozygotycznych, krewetek o genotypie dwa małe r. Możliwe odpowiedzi: 1. Oboje rodzice są heterozygotami pod względem przedstawionej cechy., 2. Allel R (duże R) jest dominujący względem allelu r (małe r)., 3. Symbolem P (duże P) oznaczono pokolenie rodziców, a symbolem F (duże F)1 pierwsze pokolenie potomne., 4. Allele R (duże R) i r (małe r) dotyczą dwóch różnych cech organizmu., 5. Rodzic prezentujący brązowe ubarwienie jest heterozygotą., 6. Rodzic prezentujący czerwony fenotyp jest homozygotą dominującą., 7. Wszystkie osobniki pokolenia potomnego wytwarzają tylko jeden rodzaj gamet.
Uzupełnij poniższą krzyżówkę genetyczną, wiedząc, że:
- cecha A jest cechą dominującą i odpowiada za czerwony kolor kwiatów;
- cecha a jest cechą recesywną i odpowiada za biały kolor kwiatów.
A, a
| Allele osobników rodzicielskich | A | a |
|---|---|---|
| A | ||
| a |
Fenyloketonuria to wrodzone, autosomalne recesywne zaburzenie przemiany fenyloalaniny (niezbędnego egzogennego), w którego wyniku dochodzi do uszkodzenia układu nerwowego. Choroba ta jest wywołana brakiem enzymu – hydroksylazy fenyloalaninowej, rozkładającego w warunkach normalnych nadmiar fenyloalaniny. Gdy enzym nie wykazuje aktywności, dochodzi do nagromadzenia fenyloalaniny we krwi, co wywołuje objawy neurologiczne (niedorozwój umysłowy i fizyczny, napady padaczkowe), skórne (wypryski, pocenie się, słaba pigmentacja) oraz kostne. Fenyloketonurię leczy się poprzez stosowanie diety ubogiej w fenyloalaninę.
Indeks górny Źródło: Encyklopedia PWN Indeks górny koniecŹródło: Encyklopedia PWN
Znajdź w tekście informację na temat mechanizmu dziedziczenia fenyloketonurii i wykonaj krzyżówkę genetyczną, w której skrzyżujesz cierpiącego na tę chorobę mężczyznę ze zdrową kobietą.
Informacja do ćwiczeń 8 i 9
Pląsawica Huntingtona to autosomalna dziedziczna choroba neurologiczna, w której występują chaotyczne ruchy mimowolne kończyn, tułowia i głowy oraz mięśni mimicznych twarzy, a także postępujące otępienie. Pierwsze objawy tej choroby występują zazwyczaj między 30. a 50. rokiem życia. Jest to choroba nieuleczalna, a czas przeżycia od momentu diagnozy wynosi ok. 15 lat.
Indeks górny Źródło: Encyklopedia PWN Indeks górny koniecŹródło: Encyklopedia PWN
