Sprawdź się
Do podanych pojęć przyporządkuj odpowiadające im opisy.
przebieg ewolucyjnego różnicowania organizmów, nauka, zajmująca się badaniem drogi rozwojowej organizmów, graficzne przedstawienie rozwoju rodowego organizmów
| filogenetyka | |
| filogeneza | |
| drzewo filogenetyczne |
Poniżej przedstawiono podział narządów na dwie grupy – narządy analogiczne i homologiczne. Przyporządkuj podane pary narządów do odpowiedniej grupy.
kolce u kolczatki i kolce u jeża</strong></strong>, odnóża skoczne u konika polnego i odnóża chwytne u modliszki, wąs czepny grochu i winobluszczu, ręka człowieka i skrzydło nietoperza, ciernie kaktusa i wąsy czepne grochu, skrzydło muchy i skrzydło wróbla, przeciwstawny palec pandy wielkiej i kciuk człowieka
| Narządy homologiczne | |
|---|---|
| Narządy analogiczne |
Oceń i zaznacz, czy podane stwierdzenia są prawdziwe, czy fałszywe.
| Stwierdzenie | Prawda | Fałsz |
| Na skutek doboru naturalnego, będącego procesem deterministycznym, mutacje niekorzystne są eliminowane z puli genowej, a korzystne zwiększają w niej swój udział. | □ | □ |
| Do badania ewolucyjnego pokrewieństwa organizmów analizuje się zwykle DNA mitochondrialny, ponieważ niemal jedynym źródłem jego zmienności są mutacje. | □ | □ |
| Jeżeli cecha, która występuje u dwóch organizmów, występowała u ich wspólnego przodka, to jest ona nazywana analogiczną. | □ | □ |
Zaznacz wszystkie rodzaje danych, na których może opierać się konstruowanie drzew filogenetycznych.
- morfologiczne
- genetyczne
- mikrobiologiczne
- anatomiczne
- fizjologiczne
- neurobiologiczne
Uzupełnij tekst, zaznaczając prawidłowe sformułowania spośród podanych propozycji.
Systematyka filogenetyczna oparta jest na pochodzeniu i {podobieństwie}{#pokrewieństwie} ewolucyjnym organizmów. Może być przedstawiona graficznie jako drzewo {rodzinne}{#rodowe}. Kladogram, który przypomina drzewo filogenetyczne, różni się od niego tym, że {#nie uwzględnia}{uwzględnia} czas pojawienia się nowych linii ewolucyjnych. Naukowcy podejmują również próby stworzenia drzewa rodowego na podstawie analizy budowy związków chemicznych, wchodzących w skład organizmów. Jednym z takich związków jest {#cytochrom c}{odwrotna transkryptaza}{chlorofil}, który występuje w komórkach wszystkich organizmów.
Określ, która z podanych ilustracji przedstawia drzewo filogenetyczne, a która kladogram.
Narządy o wspólnym pochodzeniu nazywa się narządami homologicznymi. Na przykład kończyna przednia konia i kończyna przednia nietoperza są zbudowane z takich samych elementów, jednak różnią się wyglądem, ponieważ są przystosowane do pełnienia różnych funkcji. [...] Narządy, które nie mają wspólnego pochodzenia, lecz są zewnętrznie podobne na skutek pełnienia podobnych funkcji, określa się mianem narządów analogicznych. Przykładem takich narządów są skrzydła owadów i ptaków”.
Rozwój technik inżynierii genetycznej umożliwił powielanie i sekwencjonowanie DNA pochodzącego nie tylko od współcześnie żyjących organizmów, ale też DNA pobranego ze szczątków wymarłych gatunków. Dzięki temu możliwe jest zbadanie pokrewieństwa między nimi i na tej podstawie – ustalenie przebiegu zdarzeń ewolucyjnych. Zajmuje się tym dziedzina biologii zwana filogenetyką molekularną. Prowadzone w jej ramach badania opierają się na założeniu, że podczas przekazywania DNA z pokolenia na pokolenie gromadzą się w nim mutacje punktowe. Liczba różnic w sekwencjach DNA porównywanych gatunków jest więc odzwierciedleniem tego, jaki czas dzieli te gatunki od wspólnego przodka”.
Źródło: Biologia na czasie 3 - Franciszek Dubert, Marek Jurgowiak, Maria Marko-Worłowska, Władysław Zamachowski.