Wypisz z pierwszej strofy wiersza Stanisława Balińskiego Ocalenie dwie metafory bazujące na rzeczowniku ręce i objaśnij ich znaczenie.
RYSSQRKvl6X2p
Znajdź w obu cytatach podmiot i orzeczenie zdania, spróbuj zastąpić orzeczenie innym czasownikiem. Przypomnij sobie definicję i funkcję metafory w wierszu.
Metafora 1: np. ręce ludzkie strącają z obłoku świszczącą bombę śmierci.
Znaczenie metafory 1: bombardowania powodują śmierć wielu ludzi.
Metafora 2: np. ręce ludzkie w popiele i mroku zawalonej piwnicy walczą o powietrze
Znaczenie metafory 2: ludzie w czasie bombardowania walczą o przetrwanie.
RIP0eL3nDiH7O11
Ćwiczenie 3
111
Ćwiczenie 4
R1bmrPQbyWchU
Możesz skorzystać ze słownika języka polskiego lub słownika synonimów.
oprawca, agresor, atakujący, żołnierz
ofiara, cywil
21
Ćwiczenie 5
Na podstawie wiersza Ocalenie wypisz cechy człowieka, które ujawniają się w czasie wojny. Podziel je na wady i zalety.
RrXDridBdJUfQ
Odszukaj w wierszu opisy czynów, do których zmusza ludzi wojna. Podziel je na dobre i złe. Nazwij cechy, którymi trzeba dysponować, by takich czynów dokonać.
zalety: wytrwałość, godność, poświęcenie
wady: nienawiść, bezlitosność, okrucieństwo
21
Ćwiczenie 6
Na podstawie wiersza Ocalenie wyjaśnij, jaka jest najtragiczniejsza konsekwencja wojny.
ROrxayB3txl4r
Konsekwencje wojny są wielorakie, polityczne, gospodarcze, społeczne, kulturowe. Zastanów się, jakie koszta moralne poniósł człowiek w czasie wojny, jaki miała wpływ na jego psychikę i system wartości. Nazwij je.
Najtragiczniejszą konsekwencją wojny jest upadek moralny człowieka. W czasie wojny ludzie dopuszczają się okrucieństwa, niszczą, zabijają – sprzeniewierzając się podstawowym zasadom moralnym i wartościom humanistycznym.
31
Ćwiczenie 7
Wyjaśnij, w jaki sposób wiersz Stanisława Balińskiego pt. Ocalenie realizuje cechy gatunkowe elegii.
RZDmTzJ9dVyxs
Cechy elegii ustal na podstawie definicji zawartej w słowniku. Opisując sposób realizacji cech, weź pod uwagę zarówno temat tekstu, jak i zastosowane w nim środki artystyczne.
Twoja odpowiedź jest trafna, jeśli udało ci się zidentyfikować w Ocaleniu takie cechy, jak: żałobny ton, rozpamiętywanie minionych wydarzeń i skarga podmiotu lirycznego, oraz powiązać je z rozważaniem wojennych zniszczeń i językowymi sposobami wyrażania smutku.
31
Ćwiczenie 8
Czy człowiek jest istotą podłą, czy szlachetną? Sformułuj odpowiedź na to pytanie w postaci tezy i uzasadnij ją dwoma argumentami, które zilustrujesz, odwołując się do wiersza Stanisława Balińskiego pt. Ocalenie.
R14ai1Z6gd6TM
Oceń czyny ludzkie wyliczone w wierszu.
Zwróć uwagę na opisaną w wierszu wewnętrzną sprzeczność natury ludzkiej.
Twoja argumentacja jest trafna, jeśli udało ci się wskazać, że człowiek jest istotą zdolną zarówno do podłości (np. do zabijania), jak i do szlachetności (np. odbudowy świata z gruzów).
Praca domowa
Zapoznaj się z omówieniem obrazowania apokaliptycznego i napisz notatkę, w której wyjaśnisz, w jaki sposób wykorzystuje ten zabieg Stanisław Baliński w wierszu Ocalenie.
Obrazowanie apokaliptyczne – przedstawianie świata zmierzającego ku zagładzie wskutek działania sił zła. Źródłem obrazowania apokaliptycznego jest Apokalipsa św. Jana – ostatnia księga Pisma Świętego, opisująca kres ludzkości, Sąd Ostateczny i powtórne przyjście Chrystusa. Elementami typowymi dla obrazowania apokaliptycznego są obrazy śmierci, zniszczenia, katastrof naturalnych, postaci fantastycznych (diabeł, potwory).