Sprawdź się
Pierwszymi masowymi ofiarami masowego zesłania na Syberię byli… Możliwe odpowiedzi: 1. powstańcy styczniowi., 2. powstańcy kościuszkowscy., 3. powstańcy listopadowi., 4. konfederaci barscy.
Oprac. na podst. Mathiasrex, Maciej Szczepańczyk, based on layers of User: Hellerick, licencja: CC BY‑SA 3.0.
Polacy, którzy budowali SyberięPolscy zesłańcy budowali także szkoły i wprowadzili kulturę zachodnioeuropejską na Dalekim Wschodzie i w Kazachstanie. Ich wielkie znaczenie W. Berwi‑Florowski określił jednym zdaniem: „Nieśli ze sobą cywilizację”. G. Gierasimow zauważył, że: „Zesłani Polacy byli nosicielami kultury. Wśród nich było wiele wykształconych osób. Miejscowa inteligencja odnosiła się do nich z szacunkiem”. (Irina Nikulina – Polska diaspora na Ałtaju). Jak słusznie pisze Ksawery Pruszyński, attache prasowy ambasady RP w Kujbyszewie (ZSRS w latach 1941–1942), w książce Noc na Kremlu: „Jeżeli Niemcy uważają, że wkład ich narodu w naszą cywilizację jest duży, to jest to przecież niczym w porównaniu z wkładem polskim w kraju za Uralem”.
Źródło: Tomasz Turejko, Polacy, którzy budowali Syberię, 4.03.2020 r., dostępny w internecie: klubjagiellonski.pl [dostęp 12.03.2016 r.].
Zesłanie studentówPod wielką mapą Imperium
Odpocząć – jak kto potrafi
Kończymy bliską Syberią
Skrócony kurs geografii
Śpi – kto spać może po drodze
Trudnej jak lekcja historii
Na wielkiej pustej podłodze
Egzamin wstępny katorgi
Najmłodszy w mapę jak w okno
Patrzy sczytując litery
Układa drogę powrotną
Przez białe wiorsty papieru
Dwaj inni usiedli razem
Dręczą się w mokrych ubraniach
Jak by tu ojcu pokazać
Naganne ze sprawowania
Ten ściągnął buty tarł palce
Ten nogą zdrętwiałą kołysze
Ten jeszcze myśli o walce
Ten Odyseję już pisze
A żołdak spity jak bela
Śpi i karabin odrzucił
Wie nawet już w majaczeniach
Że i tak nie mają gdzie uciec
Szynele o wyrok za duże
Kij co z wilgoci poczerniał
Książki tobołki podróżne
Pod wielką mapą Imperium.Źródło: Jacek Kaczmarski, Zesłanie studentów, 1980 r., dostępny w internecie: kaczmarski.art.pl [dostęp 1.04.2020 r.].
Polacy, którzy budowali SyberięW XIX w. dziesiątki tysięcy wybitnych Polaków zostały zesłane w głąb Imperium Rosyjskiego za występki przeciwko carskiej władzy w Polsce i na Litwie. Należeli do nich uczestnicy powstań narodowowyzwoleńczych, członkowie tajnych stowarzyszeń, kół akademickich, stowarzyszenia filomatów i filaretów oraz tysiące uczestników szeroko rozumianej walki z carskim despotyzmem. Na samym początku należy jednak rozwiać mit XIX‑wiecznego Sybiru jako „carskiego Gułagu”. Prof. Wiktoria Śliwowska – wybitna znawczyni tematu polskich zesłańców w Rosji – pisała w książce Ucieczki z Sybiru, że „zesłanie miało odizolować polskich buntowników od reszty społeczeństwa i uniemożliwić im oddziaływanie na innych Polaków, a nie eksterminację fizyczną przez wyniszczenie głodem i nieludzkimi warunkami egzystencji”. Znaczyło to w istocie, że dla większości polskich zesłańców Syberia nie równała się wyrokowi śmierci, tylko odseparowaniu od rodaków mieszkających w ojczyźnie. Dla Polaków zesłanych w głąb Rosji oznaczało to nowe wyzwania i ciężką próbę aklimatyzacji w nowym otoczeniu. Dla mieszkańców tych ziem otworzyła się brama do nowego, nieznanego życia. Odtąd bowiem europejska cywilizacja przekroczyła granicę Uralu, a jej zdobycze rozlały się po szerokich stepach Kazachstanu i syberyjskiej tajdze.
Źródło: Tomasz Turejko, Polacy, którzy budowali Syberię, 12.03.2016 r., dostępny w internecie: klubjagiellonski.pl [dostęp 4.03.2020 r.].