Sprawdź się
Umieść na osi chronologicznej następujące wydarzenia.
Połącz wydarzenia z datami
1312,
1348,
1308,
1355,
1320,
1343,
1364
| rzeź gdańszczan | |
| koniec buntu wójta Alberta | |
| początek sądu papieskiego w Inowrocławiu | |
| pokój w Kaliszu | |
| pokój w Namysłowie | |
| układ w Budzie | |
| uczta u Wierzynka |
wieczysta jałmużna, 5. Corona Regni Poloniae, 6. zamek w Ojcowie, 7. bitwa pod Płowcami, 8. założenie Malborka, 9. płyta wiślicka, 10. Geograf Bawarski, 11. Aldona Anna
Wybierz z listy te hasła, które odnoszą się do czasów dwóch ostatnich Piastów.
- pokój w Budziszynie
- ustanowienia urzędu starosty
- wprowadzenie denara
-
wieczysta jałmużna
- Corona Regni Poloniae
- zamek w Ojcowie
- bitwa pod Płowcami
- założenie Malborka
- płyta wiślicka
- Geograf Bawarski
- Aldona Anna
Oznacz, które wydarzenia odnoszą się do panowania Władysława Łokietka, a które do Kazimierza Wielkiego.
{Kazimierz Wielki}Polska w czasach tego władcy dwukrotnie zwiększyła swoją powierzchnię i prawie trzykrotnie liczbę ludności.{/Kazimierz Wielki} {Władysław Łokietek}Stracono Pomorze Gdańskie w wyniku zdradzieckiej akcji Krzyżaków.{/Władysław Łokietek} {Kazimierz Wielki}Udało się wynegocjować od Luksemburgów zrzeczenie się polskiej korony.{/Kazimierz Wielki}{Władysław Łokietek} Zapoczątkowane zostały dobre stosunki z Litwą i Węgrami dzięki zaaranżowaniu małżeństw dzieci między władcami Litwy i Polski.{/Władysław Łokietek} {Kazimierz Wielki}Unifikacja państwa polskiego obejmowała centralizację administracji i kodyfikację prawa. Zwieńczeniem tego procesu było wydanie statutów wiślickich.{/Kazimierz Wielki}
Zapoznaj się z ilustracjami, a następnie wykonaj polecenia.
Wyjaśnij, co łączy miejsca, z których pochodzą obiekty, z osobą Kazimierza Wielkiego.
Przeanalizuj poniższą mapę, a następnie wykonaj zadanie.
Na podstawie mapy zaznacz w tabeli, które zdanie jest prawdziwe, a które fałszywe.
| Stwierdzenie | Prawda | Fałsz |
| Warszawa była lennem Polski w czasach Kazimierza Wielkiego. | □ | □ |
| Kazimierz Wielki nie przyłączył do Polski żadnych ziem na granicy południowo-zachodniej. | □ | □ |
| W czasach Kazimierza Wielkiego z Koszyc było bliżej do Polski niż z Drezdenka. | □ | □ |
| Ziemia sieradzka była lennem polskim, gdy Kazimierz został królem Polski. | □ | □ |
Zapoznaj się z tekstem XX‑wiecznego historyka, Pawła Jasienicy, i podaj pełną nazwę idei politycznej, o której jest w nim mowa. Następnie wskaż poprawnie ziemie, w których panował lub o które zabiegał Kazimierz Wielki.
Polska Piastów[…] król polski jest prawowitym zwierzchnikiem i dziedzicem wszystkich ziem, jakie tylko kiedykolwiek do państwa należały lub są zamieszkiwane przez Polaków. Źródłem tego prawa jest sama królewskość Polski symbolizująca jej historyczną jedność [...].
Źródło: Paweł Jasienica, Polska Piastów, Wrocław 1960, s. 239.
Zaznacz stosowane w historiografii nazwy ziem, w których panował lub o które zabiegał Kazimierz Wielki.
- Wielkopolska
- Małopolska
- Ziemia dobrzyńska
- Kujawy
- Mazowsze
- Ruś Halicka
- Śląsk
- Milsko
- Łużyce
- Żmudź
- Siedmiogród
- Ruś Kijowska
- Rugia
Sędziami zostali przedstawiciele kleru polskiego, z arcybiskupem gnieźnieńskim Janisławem na czele, którego mieli wspomagać biskup poznański Domarat i opat mogileński Mikołaj. Już sam skład sędziowski skazywał cały proces na niepowodzenie. Zakon mógł bowiem zakwestionować obiektywizm papieskiego zespołu sędziowskiego […] Po przesłuchaniu dwudziestu pięciu świadków strony polskiej sędziowie wydali wyrok korzystny dla króla. Zgodnie z tym rozstrzygnięciem Zakon miał zwrócić Polsce Pomorze Gdańskie i zapłacić 30 000 grzywien odszkodowania z tytułu pobierania zeń dochodów, a ponadto został obciążony kosztami procesu. Przedstawiciele zakonu złożyli jednak apelację od wyroku do papieża, zarzucając sędziom papieskim stronniczość.Możliwe odpowiedzi: 1. Władysław Łokietek, 2. Kazimierz Wielki
Inne szczegółowe postanowienia przyszłego układu zredagowano w osobnych dokumentach. Król zapewniał w nich wielkiego mistrza, że nigdy nie wejdzie w sojusze z pogańską Litwą, obiecywał amnestię dla tych swoich poddanych, którzy podczas ostatniej wojny walczyli po stronie Zakonu, wreszcie godził się darować wolność wszystkim jeńcom zakonnym, przetrzymywanym w Polsce. Rezygnował również z wszelkich należnych mu odszkodowań wojennych. W zamian za królewskie potwierdzenie nadań i rezygnacje Zakon zgodził się zwrócić królowi, po ratyfikacji traktatu, okupowane Kujawy i ziemię dobrzyńską.Możliwe odpowiedzi: 1. Władysław Łokietek, 2. Kazimierz Wielki
Przeczytaj dwa teksty dotyczące konfliktu z Krzyżakami za czasów dwóch ostatnich Piastów. Zadecyduj, czy dane wydarzenie miało miejsce za panowania Władysława Łokietka, czy Kazimierza Wielkiego. Uzasadnij swój wybór, podając stosowane w historiografii nazwy wydarzeń opisanych w tekstach.
Władysław Łokietek, Kazimierz Wielki
Sędziami zostali przedstawiciele kleru polskiego, z arcybiskupem gnieźnieńskim Janisławem na czele, którego mieli wspomagać biskup poznański Domarat i opat mogileński Mikołaj. Już sam skład sędziowski skazywał cały proces na niepowodzenie. Zakon mógł bowiem zakwestionować obiektywizm papieskiego zespołu sędziowskiego […] Po przesłuchaniu dwudziestu pięciu świadków strony polskiej sędziowie wydali wyrok korzystny dla króla. Zgodnie z tym rozstrzygnięciem Zakon miał zwrócić Polsce Pomorze Gdańskie i zapłacić 30 000 grzywien odszkodowania z tytułu pobierania zeń dochodów, a ponadto został obciążony kosztami procesu. Przedstawiciele zakonu złożyli jednak apelację od wyroku do papieża, zarzucając sędziom papieskim stronniczość. |
|
Inne szczegółowe postanowienia przyszłego układu zredagowano w osobnych dokumentach. Król zapewniał w nich wielkiego mistrza, że nigdy nie wejdzie w sojusze z pogańską Litwą, obiecywał amnestię dla tych swoich poddanych, którzy podczas ostatniej wojny walczyli po stronie Zakonu, wreszcie godził się darować wolność wszystkim jeńcom zakonnym, przetrzymywanym w Polsce. Rezygnował również z wszelkich należnych mu odszkodowań wojennych. W zamian za królewskie potwierdzenie nadań i rezygnacje Zakon zgodził się zwrócić królowi, po ratyfikacji traktatu, okupowane Kujawy i ziemię dobrzyńską. |
Źródło: Stanisław Szczur, Historia Polski. Średniowiecze, Kraków 2002, s. 345 i 374.