Wskaż prawdziwe stwierdzenia na temat asertywności. Możliwe odpowiedzi: 1. Asertywne podejście zakłada, że każdemu człowiekowi przysługuje prawo do zaspokajania swoich potrzeb., 2. Osoba asertywna darzy szacunkiem nie tylko siebie, ale też innych ludzi., 3. Osoba asertywna nie troszczy się o dobro i uczucia innych., 4. Podstawowym warunkiem bycia asertywnym jest samoakceptacja., 5. Osoba asertywna kłamie na temat swoich uczuć, aby osiągnąć własne cele.
Wskaż prawdziwe stwierdzenia na temat asertywności.
Asertywne podejście zakłada, że każdemu człowiekowi przysługuje prawo do zaspokajania swoich potrzeb.
Osoba asertywna darzy szacunkiem nie tylko siebie, ale też innych ludzi.
Osoba asertywna nie troszczy się o dobro i uczucia innych.
Podstawowym warunkiem bycia asertywnym jest samoakceptacja.
Osoba asertywna kłamie na temat swoich uczuć, aby osiągnąć własne cele.
1
Ćwiczenie 2
Zapoznaj się z tekstem i wykonaj ćwiczenie.
1
Małgorzata DobrowolskaAsertywność jako wskaźnik spójności wybranych grup zawodowych
Główna idea treningu asertywności dotyczy obrony własnych praw z równoczesnym poszanowaniem praw innych ludzi, poszanowania godności własnej i godności innych (…). Zatem idąc tą drogą, można wyodrębnić dwa typy asertywności: asertywność typu L i asertywność typu T. Pierwsza (…) charakteryzuje osoby, przywiązujące nadmierną uwagę do poszanowania praw przede wszystkim innych osób. Druga, odwrotnie, charakteryzuje jednostki zainteresowane głównie własnymi prawami, lekceważące lub nie przywiązujące zbyt dużej uwagi do praw innych ludzi.
ROSIZtqMFrVKE
Grafika przedstawia schemat. Po lewej stronie występuje pojęcie lęk po prawej stronie pojęcie tupet. Pomiędzy tymi pojęciami jest ciągła linia. Pod linią występują opisy: pod lękiem asertywność typu L, pod tupetem asertywność typu T. Pomiędzy nimi pożądana pewność siebie.
1 Źródło: Małgorzata Dobrowolska, Asertywność jako wskaźnik spójności wybranych grup zawodowych, dostępny w internecie: humanum.org.pl [dostęp 29.07.2020 r.].
R1V8yYAKWlKBJ
Asertywność typu L jest charakterystyczna dla osób nieśmiałych z deficytami umiejętności społecznych. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Osoby z asertywnością typu T mogą być określane jako „nadasertywne”. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Poniższy tekst dotyczy tak zwanego trójbiegunowego modelu asertywności. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
Asertywność typu L jest charakterystyczna dla osób nieśmiałych z deficytami umiejętności społecznych. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Osoby z asertywnością typu T mogą być określane jako „nadasertywne”. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Poniższy tekst dotyczy tak zwanego trójbiegunowego modelu asertywności. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
Stwierdzenie
Prawda
Fałsz
Asertywność typu L jest charakterystyczna dla osób nieśmiałych z deficytami umiejętności społecznych.
□
□
Osoby z asertywnością typu T mogą być określane jako „nadasertywne”.
□
□
Poniższy tekst dotyczy tak zwanego trójbiegunowego modelu asertywności.
□
□
11
Ćwiczenie 3
Zapoznaj się z grafiką i wykonaj ćwiczenie.
R1Kc61VWRWXS9
Ilustracja przedstawia dwa rysunki, jeden pod drugim. Pierwszy rysunek przedstawia mówiącą osobę: musisz mnie nauczyć, jak być asertywnym. Na drugim rysunku jest inny człowiek, który odpowiada nic nie muszę.
Przeanalizuj sposób budowania wypowiedzi przez osoby przedstawione na rysunku.
1. Postawa agresywna.
2. Postawa asertywna.
21
Ćwiczenie 4
Zapoznaj się z tekstem i wykonaj ćwiczenie.
1
Odważ się być asertywnym!
Asertywność to wyuczone zachowanie i styl myślenia. Wszyscy rodzimy się asertywni. Pomyśl o dziecku. Dzieci płaczą, gdy czegoś chcą. Z czasem dopasowują swoje zachowanie do sygnałów, które otrzymują ze środowiska. Dokładniej mówiąc, są to sygnały i odpowiedzi napływające od rodziny, rówieśników, kolegów z pracy i autorytetów. Na przykład, jeżeli Twoja rodzina lub grupa rówieśnicza rozwiązywała konflikty krzycząc lub spierając się, mogłeś nauczyć się rozwiązywać konflikty właśnie w taki sposób. Podobnie, jeżeli Twoja rodzina nauczyła Cię, że należy zawsze zadowalać innych zanim zadowolisz siebie, może być Ci ciężko asertywnie wyrażać własne potrzeby. Jeszcze inny przykład dotyczy sytuacji, gdy Twoja rodzina lub rówieśnicy są przekonani, że nie należy wyrażać negatywnych emocji i wyśmiewają Cię lub ignorują, kiedy to robisz. Wówczas bardzo szybko nauczysz się niewyrażania emocji.
2 Źródło: Odważ się być asertywnym!, dostępny w internecie: centrum-poznawcze.pl [dostęp 29.07.2020 r.].
R1TliYZLbI9vT
Podaj nazwę rodzaju socjalizacji, która ma wpływ na kształtowanie asertywnych postaw dorosłego człowieka. (Uzupełnij).
Przypomnij sobie, jakie znasz rodzaje socjalizacji.
[Socjalizacja] pierwotna.
21
Ćwiczenie 5
Zapoznaj się z tekstem i wykonaj ćwiczenie.
1
Magdalena LinkeCudowne słowo „nie”. Naucz się odmawiać, a będziesz zdrowszy i szczęśliwszy
Taki, który potrafi zachowywać się w zgodzie ze sobą, dbać o swoje prawa i otwarcie wyrażać swoje myśli, uczucia i potrzeby. I jednocześnie szanuje prawa innych osób. To człowiek, który w relacjach z innymi zakłada partnerstwo i uznaje zasadę „jestem tak samo ważny, jak ty”. Nie ucieka się do manipulacji, nie ocenia. Jeśli coś mu nie pasuje, mówi o tym wprost, odnosząc się do faktów i swoich odczuć. Jeśli sam jest manipulowany lub krytykowany, potrafi zareagować. Nie pozwala się traktować przedmiotowo i nie tkwi w sytuacjach i układach, które są dla niego krzywdzące lub niekomfortowe.
3 Źródło: Magdalena Linke, Cudowne słowo „nie”. Naucz się odmawiać, a będziesz zdrowszy i szczęśliwszy, dostępny w internecie: weekend.gazeta.pl [dostęp 29.07.2020 r.].
Rw2QcLyGJhOI3
Rozstrzygnięcie: (Wybierz: tak, nie)
Uzasadnienie: (Uzupełnij).
Zastanów się, jakie cechy są typowe dla egoisty.
Rozstrzygnięcie: nie.
Przykład uzasadnienia: z tekstu wynika, że człowiek asertywny nie tylko walczy o swoje prawa, ale także szanuje prawa innych, a nie jest to typowe dla zachowania egoistycznego.
21
Ćwiczenie 6
Zapoznaj się z tekstem i wykonaj ćwiczenie.
1
Katarzyna BrejnakowskaJak być asertywnym? – Trening asertywności
Rozumienie, czym jest asertywność, daje Ci wybór czy być asertywnym czy nie. Bycie asertywną osobą nie oznacza, że musisz okazywać asertywność w każdej sytuacji. (…) Na przykład, kiedy podczas wizyty w barze, kiedy któryś z gości zachowuje się agresywnie, Twoja asertywna odpowiedź może nie być najlepszym rozwiązaniem (…). W tym przypadku możesz dojść do wniosku, że pasywne zachowanie będzie najkorzystniejsze.
5 Źródło: Katarzyna Brejnakowska, Jak być asertywnym? – Trening asertywności, dostępny w internecie: psychoterapiacotam.pl [dostęp 29.07.2020 r.].
R6xpYwwR1x1DV
Wyjaśnij, dlaczego człowiek asertywny nie zawsze powinien korzystać z tej umiejętności. (Uzupełnij).
Zastanów się, jakie konsekwencje może przynieść bezrefleksyjne stosowanie asertywności.
Zachowanie asertywne powinno zależeć od sytuacji, w której się znajdujemy. Może ono nie być dobrym rozwiązaniem, gdy druga osoba nie zachowuje się racjonalnie – wówczas mądrzejszą postawą będzie wycofanie się, a nie podkręcanie atmosfery, zgodnie zresztą z intencją tej drugiej, prowokującej osoby.
31
Ćwiczenie 7
Zapoznaj się z grafiką i wykonaj ćwiczenie.
RpWUSfzKJgBAx
Rysunek przedstawia trzy ludzie postacie. Po lewej stronie jest szara postać uosabiająca uległość, pośrodku zielona postać uosabiająca asertywność, po prawej stronie czerwona postać uosabiająca agresję.
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R1aNqehv0O3HH
Wyjaśnij symbolikę zamieszczenia na rysunku postawy asertywnej. (Uzupełnij).
Przypomnij sobie, jakie są cechy charakterystyczne dla postaw zamieszczonych na rysunku.
Asertywność, jako sztuka mówienia „nie”, wymaga właściwego poczucia własnej wartości. Człowiek, który jest uległy, ma najczęściej zaniżone poczucie wartości, jeśli odmawia, to zwykle ma poczucie winy z tego powodu, szuka usprawiedliwienia swoich działań. Natomiast agresja to postawa charakteryzująca często osoby o zawyżonym poczuciu wartości, atakujące innych przy odmawianiu im. Asertywność to postawa pomiędzy uległością i agresją, przebiega bez poczucia winy, ale też bez atakowania innych (przy zachowaniu szacunku do innych).
31
Ćwiczenie 8
Zapoznaj się z tekstem i wykonaj ćwiczenie.
1
Czy jestem asertywny?
– Niestety, przepraszam, ale naprawdę chyba nie dam rady przyjść na to spotkanie. Dlaczego informujesz mnie o tym tak późno?
4 Źródło: Czy jestem asertywny?, dostępny w internecie: wuppoznan.praca.gov.pl [dostęp 29.07.2020 r.].
R1EGBVwkgseoy
Wyjaśnij, dlaczego poniższej odpowiedzi nie można uznać za odpowiedź asertywną. (Uzupełnij).
Pamiętaj, że sama odmowa nie musi być elementem określającym asertywność – ważne jest jeszcze, jak się odmawia.
Podana odpowiedź nie tylko zawiera odmowę typową dla postawy asertywnej, ale dodatkowo stawia odpowiadającego w pozycji osoby przepraszającej i tłumaczącej się za swoją odmowę, czyli szukającej przebaczenia, usprawiedliwienia dla swojej decyzji oraz próbującej przekierować winę na drugą stronę relacji (pretensje za zbyt późne poinformowanie).
31
Ćwiczenie 9
Zapoznaj się z tekstem i wykonaj ćwiczenie.
1
Katarzyna BrejnakowskaJak być asertywnym? – Trening asertywności
Zdarta płyta
W asertywności tak jak i w wielu innych dziedzinach najważniejsza jest konsekwencja w działaniu. Często spotkamy się z sytuacją, w której jednorazowa odmowa nie wystarczy. Co wtedy zrobić? Czy powinniśmy za każdym razem odpowiadać „nie”, gdy tylko zostaniemy zapytani o dokładnie tę samą sprawę? Z pomocą przychodzi tak zwana „technika zdartej płyty”. Polega ona na powtarzaniu kilkukrotnie, do skutku, dokładnie takiego samego komunikatu.
Jeśli raz odmówimy pozostania w pracy po godzinach, a szef w dalszym ciągu przez kilka kolejnych dni zwraca się do nas z tą samą prośbą, za każdym razem, tak jak zdarta płyta, powtarzamy (w sposób grzeczny, acz stanowczy) ten sam komunikat, na przykład „Nie mogę zostać w pracy dłużej, mam inne plany. Zajmę się tym tematem jutro po przyjściu do pracy”.
Mistrz jujitsu
Ta technika zawdzięcza swoją nazwę oczywiście wschodnim sztukom walki. Jej kluczowym punktem jest wykorzystywanie w rozmowie argumentów, które zostały użyte przez rozmówcę, a nie przeciwstawianie się im lub uleganie im. Dla przykładu – gdy kolega z pracy prosi nas, abyśmy zastąpili go w biurze i przywołuje sytuację, w której to on zastąpił nas na naszą prośbę, możemy odpowiedzieć „Pamiętam Twoją pomoc i w dalszym ciągu jestem Ci bardzo za nią wdzięczny. Nie mogę jednak zostać za Ciebie w biurze, ponieważ mam już inne plany i nie mogę ich przełożyć”.
Jestem słoniem
Technika bardzo ciekawa, ale co najważniejsze, skuteczna. Technika jestem słoniem, polega na tym, że przy trudnej odmowie pomocne okazuje się wyobrażenie sobie, że jest się słoniem – wielkim, kroczącym powoli spokojnym krokiem, widocznym i pewnym siebie, ale jednocześnie łagodnym.
5 Źródło: Katarzyna Brejnakowska, Jak być asertywnym? – Trening asertywności, dostępny w internecie: psychoterapiacotam.pl [dostęp 29.07.2020 r.].
RB4VLk7CNtINc
Wyjaśnij, jakich zachowań pożądanych z punktu widzenia asertywności może wyćwiczyć każde z podanych ćwiczeń z tzw. treningu asertywności. (Uzupełnij).
Zastanów się nad konsekwencjami poszczególnych metod treningu dla wykształcenia asertywności.
Metoda „zdartej płyty” pozwala nauczyć konsekwencji w grzecznym odmawianiu.
„Mistrz jujitsu” umożliwia naukę właściwego uargumentowania swojej odmowy.
„Jestem słoniem” to technika, która ćwiczy trzymania emocji na wodzy, spokój w działaniu.